De Britse premier David Cameron heeft met zijn speech over een eventueel referendum over de EU een hoop losgemaakt. ‘Hij heeft zaken op scherp gezet,’ schreef ik eerder. In tal van kranten en op tal van websites zijn reacties verschenen. Een groepje Neederlanders plaatste zelfs een oproep om in Nederland eveneens een referendum te houden. Maar na alle gezeur en blabla pro en contra is het tijd om iets helderder te formuleren. Collega Le Roi danse ontpopte zich als Le Roi pense en suggereerde concrete issues onder de loep te nemen over wat al dan niet tot de bevoegdheid van de EU zou dienen te behoren.
Werkduur
Een voorbeeld op het gebied van sociale zaken betreft de werkduur. Cameron merkte in zijn speech op:
“We cannot harmonise everything. For example, it is neither right nor necessary to claim that the integrity of the single market, or full membership of the European Union requires the working hours of British hospital doctors to be set in Brussels irrespective of the views of British parliamentarians and practitioners.”
(We kunnen niet alles harmoniseren. Bijvoorbeeld, het is onjuist noch noodzakelijk om te claimen dat de samenhang van één markt, of het volledige lidmaatschap van de Europese Unie, vereist dat de werktijden van Britse ziekenhuisartsen in Brussel bepaald worden, ongeacht de mening van Britse parlementariërs en beroepsbeoefenaren.)
Hij suggereerde daarmee dat een land zelfstandig over werktijden zou kunnen beslissen. Maar waar de EU zeker wel over moet gaan, is over de werkduur van werknemers, inclusief de pensioenleeftijd. Als voor werkduur van werknemers geen Europabrede regels gelden, ontstaat daarover sowieso een concurrentiestrijd, een ‘race to the bottom’. Vooral in het geval van een groot aantal lidstaten zal de zwakste schakel worden aangevallen. Een ketting is tenslotte zo sterk als zijn zwakste schakel. Een lidstaat komt onder enorme druk te staan om werknemersrechten in te perken. Waar de bevolking traditioneel rechts is, zoals in Nederland, zullen toegevingen alras tot stand komen. Als in een situatie van een vrije markt in een lidstaat werknemersrechten ingeperkt zijn, heeft de lidstaat met de grootste uitbuiting van de werknemers een economisch voordeel. Dat leidt ertoe dat in de andere lidstaten één voor één ook pogingen tot die inperkingen zullen plaatsvinden en wellicht met succes. Mede om deze reden pleit Cameron en ook het aangehaalde Nederlandse groepje zo sterk voor een vrijhandelsassociatie, waarin de werknemers in ieder land afzonderlijk zich teweer moeten stellen.
Abortus
Een heel andere kwestie betreft de ethische vraagstukken. Daar zit vaak een cultureel stempel op. Cultuur behoort in zekere zin tot de identiteit van een persoon. Wanneer iemand in een bepaald land met een bepaalde cultuur opgroeit, neemt hij/zij de waarden van die cultuur vaak over. Dat wil niet zeggen dat de waarden niet kunnen veranderen, maar dat moet van binnenuit door de bewoners zelf gebeuren, niet van buitenaf door druk van andere bevolkingsgroepen.
Zo stem ik in met het Nederlandse abortusstandpunt. In het kort komt het erop neer dat abortus mogelijk is, zolang de vrucht nog niet zelfstandig levensvatbaar is. De moeder heeft tot op dat moment de bevoegdheid om te beslissen wat er met haar lichaam gebeurt. Maar anderen nemen de positie in dat het leven begint zo gauw het is geconcipieerd. Abortus houdt daarmee moord in. In sommige landen, bijvoorbeeld in Ierland, leeft die visie onder brede groepen van de bevolking. Dan vind ik, hoewel ik het standpunt betreur, dat het aan de bevolking van dat land is om over de kwestie wetgeving op te stellen. Dat dient niet door de EU te gebeuren. Zoveel mogelijk moet het eigen oordeel van bewoners worden gerespecteerd, mits dat niet van invloed is op de situatie van bevolkingsgroepen in andere landen.
Lijstjes
De twee hier gekozen voorbeelden zijn relatief willekeurig. Dat is met opzet gedaan. Het is onmogelijk om bijvoorbeeld een omvangrijk domein van justitie als lidstatelijk te classificeren en landbouw als Europees. Dat is veel te grof; in ieder van de domeinen zullen er zaken zijn die een aanpak vergen op lidstatelijk dan wel op Europees niveau. Een fijnmazige verdeling is nodig. In het bovenin al aangehaalde ‘Cameron zet de zaken in de EU nog meer op scherp‘ heb ik voorgesteld lijstjes te maken. Dat zal een flinke opgave zijn. Maar het lijkt de meest reële optie.
Helemaal oneens.
Als je bij tweede kamerverkiezingen stemt op een partij , stem je op een alomvattend pakket.
Daar zijn dingen die je zeer aanspreken en dingen die je niet wil hebben in ieder partijprogramma.
Zo maak je een inschatting welk pakket het beste is.
Ik wil over het hele pakket kunnen oordelen.
En haal er niet alleen de krenten uit.
Natuurlijk zijn er ook goede dingen aan Europa.
Zelfs ik wil een Europa.
Maar het pakket wat er nu ligt, wijs ik pertinent af.
Bovendien is stemmen voor het hele pakket, een legitimatie voor gevoerd beleid.
Dat kan tot op heden niet gezegd worden.
Ma chère,
Werkduur:
In mijn andere maatschappij zijn er geen regels of voorschriften met betrekking tot werkduur. Dat begint met een opvoeding waar de ontplooiing van de mens centraal staat, en niet de huidige vorm waarbinnen het klaarstomen voor de productiemaatschappij de dominante drijfveer is.
Daar geldt geen dwang meer, maar innerlijke overtuiging dat we elkaar helpen en voor de rest feesten. Waarom niet? Weg met wantrouwen en Kanniettisme. En ik ben nu niet doldwaas, maar dat meen ik.
Als je kunt vertrouwen op hulp bij je oude dag, of ziekte, hoef je ook geen premiestelsel en allerlei gedoe te regelen, noch appeltjes voor de dorst te hebben et cetera. Ik weet zeker dat mensen elkaar graag helpen, sterker nog: mensen voelen dat als bestaansreden.
Verder ben ik voor, en dat zal waarschijnlijk ook het gevolg zijn van een dergelijk onderwijs, het rouleren waar mogelijk. Waarom zou je je hele leven hetzelfde doen? En nee, de timmerman hoeft niet mijn blinde darm weg te halen. Ik vermoed dat er nog weinig vraag zal zijn naar allerlei rare vormen van gezondheids-“zorg”. Het is allemaal niet zo moeilijk. Dagje kindercrèche, dagje ouderen helpen, dagje straat vegen, dagje tandarts zijn, uurtje rechteren. Veel leuker dan al dat carrièregedoe ( overbodig ook), aanzien, status en andere op-de-ladder-klimmerijen verdwijnen vanzelf. Mogelijk zelfs geld en criminaliteit.
Uiteraard valt hier veel méér over te schrijven, maar dat gaat in dit kort reageerbestek even niet.
Het EU-gedoe of veranderingen daarvan, is niets anders
dan gerommel in de bestaande kapitalistische verhoudingen, welk kapitalisme zijn langste tijd gehad heeft. Zonde van onze inspanningen, hoe goed bedoeld ook.
Abortus:
Ik accepteer geen enkele andere keuze dan die ik mijzelf opleg, dus ook hier is de EU niet voor nodig om mijn ethische overwegingen te beschermen noch in te perken.
Ook hier valt veel méér over te zeggen, en is gekoppeld aan die andere samenleving. Ik vraag me af, met betrekking tot dit onderwerp, of dit nog wel een punt zal zijn in een zorgzame samenleving. Wellicht bij het in gevaar komen van het leven van de moeder ofzo, verder is ieder kind gewenst, waar ter wereld dan ook.
Buiten bestaande kaders denken is hard nodig.
@1 Theo,
“Helemaal oneens”
Het is mij niet duidelijk waarmee je het niet eens bent.
“Zelfs ik wil een Europa. Maar het pakket wat er nu ligt, wijs ik pertinent af.”
Welk pakket wil je dan wel? In het artikel zijn twee voorbeelden gegeven van wat wel en wat niet tot Europese bevoegdheden zou kunnen behoren. Maar daarmee blijk je het oneens. Dus over werkduur moet op lidstatelijk niveau worden beslist en Europa gaat over abortus?
@2 Le Roi,
Een geheel andere maatschappij zie je voor je. De komst ervan is nog niet voor morgen, schat ik in.
@3: Sjaak:
Nee, dat gaat niet van vandaag op morgen. Maar ergens moeten we beginnen denk ik.
Dat we “realistische denkbeelden” zouden moeten hebben is onderdeel van de neoliberale bedwelming.
Realistisch, wat een inhoudsloze kreet.
Realpolitik. PvdA, SPD, we zien waar het toe leidt, telkens weer.
@4 Le Roi,
Op die andere maatschappij wil ik best eens ingaan. Maar niet hier, dat is te ver off-topic.
@5 Sjaak:
Goed, ik wilde je uitgebreid antwoorden omdat je nu wellicht mijn reacties op “de EU” beter begrijpt, en jij ook de moeite wilde nemen om erover te schrijven, waarvoor dank.
@3
Laat ik eens duidelijk zijn.
Alle financieel economische vraagstukken naar nationaal parlement.
Ook alle sociale vraagstukken naar nationaal parlement.
Europa moet zich buiten privatiseringen houden.
Kortom , cultuur, leefklimaat en internationaal recht kunnen bij Europa blijven.
Dat is alles wat ik wil toevertrouwen aan het huidige Europa.
@7 dan krijg je dus wat Sjaak zegt, het uitspelen van relatief kleine landen tegen elkaar en een race to the bottom.
@2 Ik ben het eens met je denkrichting, maar vermoed dat het alleen in samenlevingen op relatief kleine schaal uitvoerbaar is vanwege de vereiste solidariteit die mensen voor elkaar moeten voelen. Niettemin is het niet ondenkbaar dat in elk geval iets van deze ideeën in een samenleving verwezenlijkt kan worden.
@8
Die race to the bottum is al lang ingezet.
Het verbaast mij dat mensen alleen naar Europa kijken.
De globalisering zorgt voor hele grote problemen.
Met de huidige politiek van Europa, doe je daar aan mee.
@9 Ja, en tijdens zo’n race wil jij dus dat het ‘ieder voor zichzelf’ wordt? Lijkt me niet handig.
@7 Juist alle financieel-economische zaken moeten naar de EU, vooral om de welvaart beter te verdelen dan nu al het geval is. Ook het aan banden leggen van De Markt, waaronder het tegengaan van privatiseringen, zou aan de EU moeten worden overgedragen, zodat betreffende maatregelen ook effectief zijn.
@10
De huidige Europese politiek werkt eraan mee.
Wat gebeurt er namelijk.
Ieder land probeert zijn munt zo goedkoop mogelijk te maken.
Ieder land probeert de arbeidskosten te minimaliseren.
Wat gebeurt er in Europa.
De grote bedrijven verlaten de Eurozone naar lage lonen landen.
Dat geeft extra marge op hun producten.
Je moet dus de producten die buiten de Eurozone geproduceerd worden duurder maken door middel van een belasting invoer.
Zodat producenten deze truc niet meer gebruiken.
Dan komen de bedrijven vanzelf terug.
Dat brengt werkgelegenheid.
Europa doet er niets tegen.
Men wil bv. in Griekenland een 6 daagse werkweek.
Mensen verliezen hun baan.
Door de Euro zitten we met onflexibel monetair beleid.
De 3% norm.
En zo breken we de beschaving in Europa en welvaart systematisch af.
Kijk naar de privatiseringen die Europa wil.
Hoeveel werken er ?
Dit huidige Europa is de nagel aan de doodskist voor burgers in Europa.
Als een land zelfstandig is , kan het monetaire maatregelen treffen ( nu niet ).
Het kan een belasting op invoer heffen.
Nu ben je afhankelijk van een consensus tussen 27 landen.
En dat werkt niet, ieder denkt alleen aan nationaal belang.
Een Europees parlemetarier zal ook de nationale belangen verdedigen.
Dus , ik zie hele grote gebreken die je niet zomaar kunt oplossen.
Eerst het samenbrengen van samenlevingen, en dan een financieel economisch beleid met munt is de oplossing.
Maar ik geef toe, dit is een zeer lang proces.
Japan drukt geld bij onder Abe.
In de VS koopt de FED 85.000.000.000 dollar per maand aan staatsobligaties ( is gedrukt geld ).
Engeland drukt als een bezetene bij.
En dan zullen we de afbraak van sociale voorzieningen om de arbeid goedkoper te maken nog buiten beschouwing laten.
De race to the bottom is al lang aan de gang.
Laten we hem stoppen.
@12 ja, dus qua einddoel hebben we wel hetzelfde voor ogen, alleen vertrouw jij niet hoe het binnen het huidige Europa zal verlopen, en vertrouw ik het niet als we eruit zouden stappen. Ja, ik vertrouw het allebei niet hoor, ik weet het ook niet, maar als ik moet gokken gok ik momenteel dat een uiteenvallen van Europa de slechtste optie is.
@11
Europa wil juist privatiseringen.
@13
Klopt.
Ik kijk wat Europa tot op heden wil.
En dat belooft niet veel goeds.
Je kunt wel een federaal Europa willen.
Maar dan zal de inhoudelijke politiek drastisch moeten veranderen.
En daar geloof ik niet in.
Dezelfde personen aan de macht, dezelfde maatregelen.
De kop van dit artikel suggereert dat we net als bij een krammetje op onderdelen mogen kiezen.
Helaas is dit niet de waarheid in het geval van de EU.
Wat als “common market” ooit begonnen is en verder in en muntunie doorgaat, laat deze soort handelingen niet toe.
Het is irrealistisch om op die manier hierover te praten.
Wat we als burgers voor moeten zorgen is dat op lange termijn onze vertegenwoordigers een samenhangende politiek van Brussel kunnen opeisen met zekere continuïteit en tevens bescherming voor de burgers.
Standpunten @12 tot @15 zijn zeer inhoudelijk en @14 is in wezen een constatatie dat Europa in handen van de neoliberalen gevallen is. Het is tenslotte niet toevallig dat Bolkestein en Kroes steeds daar naartoe wilden, toch?
Deze soort mensen moeten plaats maken voor socialisten indien men een andere politiek vanuit Europa zou moeten verwachten.
Tot die tijd neem met pijn in je hart dat unificatie betekent in de praktijk met steeds meer (neoliberale) beslissingen vanuit Europa te moeten rekenen.
We zouden voor Europa sociaal-democraten moeten verkiezen die heldere standpunten verdedigen en de belangen van de burgers verdedigen tegenover de huidige neoliberale elite.
Een willekeurig voorbeeld:
[youtube http://www.youtube.com/watch?v=TW9kWe3MI-M&w=640&h=360%5D
@17
U begrijpt mij.
Maar welke sociaal democraten wil u kiezen ?
PvdA , SPD ?
Ook de sociaal democraten zijn met het neo liberale virus geinfecteerd.
De oplossing voor Europa is het bestrijden van het neo liberale dodelijke virus.
Tot die tijd, stoppen.
Wij kunnen niet per onderwerp kiezen of we dat willen of niet, maar de politici kunnen dat wel.
Ik vind het standpunt van de SP wel helder. Wat ze niet door de EU geregeld willen zien (maar op nationaal niveau) zijn cao’s, pensioenen, zorg en onderwijs. Wat Brussel wel moet regelen zijn de randvoorwaarden t.a.v. minimumloon, speculanten & banken, vennootschapsbelasting e.d. (zie het gele kadertje op http://www.sp.nl/europa/klauwen/).
@8:Laurent: ( in reactie op @2: LRD)
“Veel kleine schaalttjes op tafel maakt deze ook vol”
( Proen Tsjoeng Dang, circa 1200 BC.)
En zo ga ik verder met de strijd : )
@20 Ja, ik hou dan ook erg van Indische rijsttafel 😀
@12 Theo,
“Als een land zelfstandig is, kan het monetaire maatregelen treffen (nu niet ). Het kan een belasting op invoer heffen.”
Ik verwijs naar David Camerons speech over Europa.
“There are some who suggest we could turn ourselves into Norway or Switzerland — with access to the single market but outside the EU. But would that really be in our best interests?
I admire those countries and they are friends of ours — but they are very different from us. Norway sits on the biggest energy reserves in Europe, and has a sovereign wealth fund of over 500 billion euros. And while Norway is part of the single market — and pays for the principle — it has no say at all in setting its rules: it just has to implement its directives.
The Swiss have to negotiate access to the Single Market sector by sector. Accepting EU rules — over which they have no say — or else not getting full access to the Single Market, including in key sectors like financial services.”
(Sommigen suggereren dan we onszelf kunnen omvormen in een Noorwegen of Zwitserland – met toegang tot de eengemaakte markt maar buiten de EU. Maar zou dat echt in ons belang zijn?
Ik bewonder die landen en ze zijn onze vrienden – maar ze verschillen aanzienlijk van ons. Noorwegen bezit de grootste energiereserves in Europa en beschikt over een staatsfonds van 500 miljard euro. En hoewel Noorwegen deel uitmaakt van de eengemaakte markt – en ervoor betaalt – heeft het totaal geen zeggenschap over de regelgeving: het moet gewoon de EU-richtlijnen implementeren.
De Zwitsers moeten voor toegang tot de de eengemaakte markt onderhandelen, sector voor sector. Accepteer EU-regels – waarover ze geen zeggenschap hebben – of anders is er geen volledige toegang tot de eengemaakte markt, met inbegrip van sleutelsectoren als de financiële dienstverlening.)
De EU-richtlijnen gelden zelfs voor zelfstandige, met de EU verbonden landen. Laat staan wat je mogelijkheden zijn wanneer je in de EU wilt blijven en zelfstandig een financieel-economisch beleid wilt voeren.
@19 Joke,
Het lijstje van de SP is te vaag en te beknopt.
Hoe denkt de SP bijvoorbeeld over een bankenunie?
@22
Hier ging ik er vanuit dat alle landen deze EU afwijzen.
Ik weet ook wel dat alleen uitstappen, grote gevolgen kan hebben.
Als dit de enigste kritiek is en u de rest onderschrijft, zijn we een heel stuk opgeschoten.
U ziet schijnbaar veel heil in die bankenunie.
Het is echter een schijn zekerheid.
Als alleen de systeembanken eronder vallen, kunnen de kleinere banken toch een lawine veroorzaken.
Ook gaan er stemmen op om lidstaten gedeeltelijk te laten meebetalen.
Ziet u nu niet dat het eerste voorstel van een bankenunie systematisch is uitgekleed.
En vraag u eens af WAAROM.
@23: Zie http://www.sp.nl/europa/programma/2009/monetair.shtml. Als je met bankenunie bedoelt dat er meer toezichthoudend beleid moet komen, zullen ze dat van harte ondersteunen, maar met zo’n ESM-verdrag zijn ze uiteraard een stuk minder gelukkig.
@25 Joke,
Dank voor je link. Ik lees daarin wel over toezicht, maar ik lees:
“Integendeel, wij eisen het recht op dat de Nederlandse overheden en hun democratische organen meer zeggenschap krijgen over de verhoudingen in economie en samenleving.”
Dat nationaal toezicht is in het verleden niet echt effectief gebleken (Griekenland).
En dat de huidige EU-politiek – bijvoorbeeld in het ESM – een neoliberaal stempel heeft, is geen nieuws.
@26: Ik zie daar geen tegenspraak in, toezicht op banken en zeggenschap over de eigen begroting zijn verschillende dingen. Het eerste regel je het best op EU-niveau, het tweede daar wil je zelf over blijven gaan, zo is de redenering.
@22, Sjaak, heb ik voldoende reacties van de Europese partners op de speech van David Cameron gelezen om te weten dat zijn aanpak een doodlopende weg is.
De Franse reactie was letterlijk: ” Indien Cameron hiermee wil aangeven dat hij, respectievelijk Engeland de eurozone wil verlaten, zullen we meteen voor hem de rode loper uitvouwen”.
Zegt voldoende.
Cameron’s weg is contraproductief en bewijs voor grenzeloze hoogmoed.
De verklaring is dat je mag niet op de bekende betweters manier van buitenaf hoogmoedig met de wijsvingertje steeds aangeven wat je lekkers op het menu wil en de rest van je partners voor de zware klussen laten opdraaien.
Daarom zitten Noorwegen en Zwitserland in die positie.
Kenmerkend is dat vooraanstaande Engelse economen hebben meteen zeer negatief op de uitlatingen van Cameron gereageerd en die als onverstandig bestempeld.
Om Europa te kunnen veranderen, heb je juist Cameron niet nodig, wel mensen met sterk sociaal bewustzijn die er naar toe moeten.
Tenzij je bedoeling niet is om Europa op te blazen om alleen verder de economische strijd met China, Brazilië, Rusland, Indië aan te gaan.
Dan begrijp ik de steun voor Cameron.