Een nieuw mensbeeld voor 2017 (Lieven de Cauters filosofische nieuwjaarsbrief)

Wat we nodig hebben voor 2017? Niets minder dan een nieuw mensbeeld. Het is oud nieuws. Maar wel superdringend. En het begint hier en nu, met het afwerpen van de oude mens (of toch minstens het oude mensbeeld – en dat kan niet moeilijk zijn, want we hebben allemaal een kater [zeker van 2016]).

We hebben dringend nood aan een nieuw mensbeeld. Dat stond plots, een beetje tot mijn eigen verbazing, bovenaan, toen ik mijn filosofische wensen voor het nieuwe jaar aan het oplijsten was.

De zogenaamde rational choice-theorie, die stelt dat mensen competitieve egoïsten zijn, die altijd uit zijn op winst, op wat voor hen het meest voordelig is, baart monsters. In de woorden van Gordon Gekko uit Wall Street (de film en helaas ook de realiteit): ‘Greed is good’ (‘hebzucht is goed’). Deze rational choice-theorie is niet alleen verwerpelijk maar ook gewoon fout.

Wij zijn geen solitaire roofdieren, wij zijn kuddedieren. Zonder de kudde zijn we niets. Zonder de gemeenschap zouden we niet kunnen spreken, we zouden niet eens kunnen lopen. De menselijke samenleving is gebouwd op samenwerking, niet op concurrentie. Wij verlangen naar affectie, erkenning, respect, liefde, vriendschap, gezelligheid, feesten, tederheid, erotiek, seks, enzovoort.

Dat is allemaal niet egoïstisch, economisch of individualistisch maar wezenlijk sociaal: wij zijn fundamenteel, ontologisch, ja bijna biologisch gericht op ‘de ander’, zeker als culturele kuddedieren.

(Lees verder bij de bron van dit artikel)

Via:: dewereldmorgen.be