Op Republiek Allochtonië stond zondag 3 juni een lezenswaardig artikel van hoogleraar cross-cultureel recht Tom Zwart. Onderwerp was het onlangs verschenen onderzoeksrapport in opdracht van de WRR: ‘De Nieuwe Verscheidenheid. Toenemende Diversiteit naar Herkomst in Nederland’. Tom Zwart stelt hier enkele kritische vragen bij. Kort gezegd. De benadering van WRR is eenzijdig. Het lijkt erop dat gevolgen van diversiteit perse negatief moeten zijn. Dat maakt dingen overzichtelijk. Maar zo eenduidig is het niet. Er zijn meerdere wetenschappelijke onderzoeken gedaan en die laten zien dat de effecten zijn positief en soms negatief zijn.
Een ander stuk die dag ook over diversiteitsproblematiek stond in De Groene en is van de hand van Kim van Keken. “Mijn artikel over een toenemende zwijg- en angstcultuur in de klas. Homoseksualiteit of Erdoğan, leraren vermijden moeilijke onderwerpen.”
In de kop van het artikel werd gehint op het bestrijden van vooroordelen die kinderen hebben. Vooroordelen bespreken en uit de taboesfeer halen. Dat lijkt een prima streven, hoe kun je daar tegen zijn? Goed dat die scholen daaraan meedoen.
Het is een lang stuk maar één en ander valt op:
Kim verwijst naar de conclusies van collega journaliste Margalith Kleijwegt. Kleijwegt schreef al eerder een rapport over diversiteitsproblemen. Ze deed dit in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Welzijn (ocw) onder toenmalig minister Jet Bussemaker. Dat resulteerde in een verslag met de titel Twee werelden, twee werkelijkheden. De conclusie van het verslag is dat de werkelijkheid van moslimjongeren op scholen problematisch is.
Ondanks de verklaring onder aan het artikel in de Groene dat Kleijwegt de vrije hand had, blijf ik met de vraag zitten of een onderzoek gedaan in opdracht van de overheid journalistiek te noemen valt.
Ook het artikel van Kim is geschreven in opdracht. Deze keer van adviesbureau Diversion. Diversion maakt programma’s om moeilijke maatschappelijke problemen aan te pakken. In het artikel van Kim komt naar voren dat de geïnterviewden, docent, peer-educator enz. vinden dat het probleem van de taboes is toegenomen. Vooral het praten over onderwerpen als homo’s en discriminatie van joden ligt gevoelig.
Dit doet me denken aan de uitspraak van Maajid Nawaz van Quilliam over het “zacht racisme van de te lage verwachtingen”. Deze uitspraak kwam onlangs nog voor in het manifest voor Vrij Links geschreven door Eddy Terstall c.s. In de vertaling van Eddy Terstall heet het: “afstand nemen van de suggestie dat niet-westerse Nederlanders in bescherming moeten worden genomen tegen het vrije debat”.
Voor dat vrije debat op scholen is er nu dus Diversion. Kim schrijft: “Al in 2016 signaleerde Diversion dat de uitspraken van scholieren steeds extremer worden. Het bureau, dat dit jaar vijftien jaar bestaat, werkt voor zijn programma’s met peer educators, jongeren die qua leeftijd en achtergronden dicht bij de leefwereld van jongeren staan.”
Hier lijkt de vraag of er wel sprake is van journalistiek nog meer op zijn plaats. Onafhankelijk is deze vorm van journalistiek natuurlijk niet. Ondanks de vrije hand die schrijfster ook in dit geval kreeg, komt er geen kritische vraag voor in het artikel. Het is gewoon een beschrijving van de werkwijze van Diversion en wat reacties van betrokkenen. In deze vorm is het artikel niet meer dan een langdradig advertorial en je vraagt je af waarom De Groene zich hiervoor leent.
Er zijn nog meer vragen te stellen:
- Wat kost advisering door Diversion
- Wat is het salaris van de directeur
- Wat is de beloning van de peer-educators
- Hoeveel stagiaires werken er bij Diversion
- Wat krijgen ze voor stagevergoeding
- Wat als het budget dat scholen betalen voor dergelijke advisering regelrecht besteed wordt aan betere scholing, salariëring en arbeidsvoorwaarden voor de docenten. Is dat niet goedkoper en met beter resultaat?
Dat soort vragen dus. Misschien had een kritisch journalist daar ook naar kunnen kijken. En misschien ook: Wie is Tjalling Halbertsma? Gaat het om deze Tjalling Halbertsma? PvdA-raadslid stelt voor: Kutmarokkanen kielhalen. (Er zijn meer personen met deze naam dus ik weet echt niet of ’t dezelfde is).
Laatste vraag: Diversion? What’s in a name?
