Het liep nog goed af, de demo gistermiddag in Baarn, hoewel er een korte vechtpartij van de antifascisten met de nogal opgefokte politie was. Het begon met de rare demo van de fascistische en neonazistische NVU en de voorspelbare tegendemo van de antifascisten en – zelfs hun voorman Constant Custers zelf was er, in blauw pak, nu al twintig jaar aan de leiding. Neofascisten: 40, antifascisten 120 m/v’s.
De NVU droeg ook een spandoek mee met de term ‘Heimat’!’ erop. Een onmiskenbare verwijzing naar de nadruk op dat woord destijds door de nazi’s.
Waarom in Baarn is me ook na enig zoeken nog volstrekt onduidelijk. ik sprak even met een van de NVU-ers, een man met een bolhoed op en een spandoek met verwijzingen naar ‘God’. Ik vroeg hem uiteraard meteen of hij ook deed aan ‘heb je naaste lief als jezelf’ en hij zei van wel. De neofascisten liepen langs het stationsplein, waar het nieuwe Joodse namenmonument staat. Al langer staat daar een monument voor de gevallen verzetsmensen uit Baarn.
Mooi dat ook op de Dam vele duizenden mensen tegelijkertijd demonstreerden tegen racisme en ook fascisme. Dat haalde zelfs Teletekst…
In Baarn was de opkomst flink: zo’n 120 antifascisten. Onder meer uit Drachten, Bussum, Maastricht en Leeuwarden. Onder hen ook een twintigtal helemaal in het zwart met ook zwarte mondkapjes. Je geeft daarmee de politie wel meteen een kans op hard optreden, omdat je je gezicht niet mag bedekken in het openbaar.
Opvallend vond ik de grootte van de politiemacht: twintig busjes, zeker honderd man, acht paarden en misschien wel meer. En een soort overvalploeg van de ‘politie-ondersteuningsgroep Oost-Nederland’. Jongens met zwarte jekkies met de term politie, zonder koppelriem met gas, boeien of pistool, wel met helm en lange lat, geen schild.
Toen de neofascisten voorbij waren, schoten die opeens aan de achterkant van de antifa’s tevoorschijn en sloten de groep als het ware in. aan de voorkant stond ook al een stevige linie. De sfeer was opvallend anders dan in Amsterdam: daar zie je bij racismedemo’s altijd de agenten met een mediator-speldje en heel veel bruine en zwarte agenten en vooral: vrouwen. Hier was alles wit, man en behoorlijk agressief en gespannen. Eén sloeg een oudere man die door de groep achter hem naar voren werd geduwd, met zijn lat op zijn hand, waardoor de man van pijn ineenkromp. En hij deed niets…
De dag begon wel bijzonder. Gisterochtend was ik nog nauwelijks op of bij zinnen, of ik raakte al in gesprek met iemand die in zijn garage aan zijn auto stond te rommelen. Ik noemde dat het internationale dag tegen racisme was.
Hij vertelde toen spontaan dat hij deels Moluks was, en zijn opa een Molukker was en dat die altijd zo kankerde op witte Nederlanders. Hij zei het voluit: ‘Mijn opa was een racist’. Dat klonk hoopvol, maar hij vond de NOS – waar hij zelf werkte – een regeringszender en vond het onacceptabel dat Russia Today ‘verboden’ is – wat het niet is, alleen geven de Europese zenders het niet meer door. Wegens continu haatzaaien en disinfo vooral.
Die eerlijkheid verbaasde me, ook omdat in die patriarchale kringen ouderen heilig zijn en nooit bekritiseerd mogen worden. Overigens is de toestand met Molukkers heel complex: zij streden in het KNIL tegen de Indonesiërs die vrij wilden worden, werden toen onverhoeds door de legerleiding naar Nederland gehaald, zogenaamd tijdelijk.
Ze werden opgeborgen in het leegstaande kamp Westerbork en elders, maar ze hadden nog geen soldij over de oorlogsjaren ontvangen. De rest staat in ‘De brandende kampongs van generaal Spoor’, de studie naar de zeer omvangrijke Nederlandse oorlogsmisdaden in Indonesië.
Daarna was ik nog op een presentatie over Sobibór in een serie holocaustboeken van uitgever Gerton van Boom. Daarover later. En die avond kwam ik op een verjaardag de moeder van de jarige tegen, die vertelde dat haar vader net als de mijne in het Oranjehotel (strafgevangenis Scheveningen) had gezeten. Ook daarover later. Ik vond het toch een beetje veel…
– Uitgelichte afbeelding: Door Agaath – Eigen werk, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=82334712
