Protesten vormen een belangrijk onderdeel van sociale strijd. Maar nogmaals de beperkingen ervan herhalen kan nooit kwaad.
Een van de mogelijke valstrikken voor sociale bewegingen is dat activisme niet verder komt dan protest. Natuurlijk, protest kan een stad tot staan brengen, kan tijdelijk een actie van een regering blokkeren en kan daarenboven de cruciale rol spelen van het openen van ruimte voor politieke alternatieven. Maar op zichzelf is protest nooit voldoende om blijvende sociale verandering te creëren.
(ROAR Magazine [vertaald uit het Engels])
Het artikel op ROAR is geïnspireerd door de dagelijkse protesten tegen aanstaand president Donald Trump van de VS. Maar er is meer nodig dan protest alleen. Dan kan volgens twee op elkaar aansluitende lijnen worden gewerkt.
Ten eerste zijn brede coalities nodig tussen diverse bewegingen. Dat wil niet zeggen dat deze bewegingen zich moeten verenigen onder een centraal leiderschap of zelfs maar dezelfde agenda moeten onderschrijven. Nee, terugkeer naar gecentraliseerde partijstructuren die een eensluidende strijd dicteren is wenselijk noch uitvoerbaar.
(…)
Een tweede vereiste is dat bewegingen op zelfs nog grotere schaal relaties aangaan. Jarenlang is in Europa al duidelijk dat de dynamiek van neoliberalisme tezamen met de racistische rechtse krachten niet effectief bestreden kunnen worden binnen de grenzen van de natiestaat, maar slechts door verbindingen te maken buiten het nationale kader om. Hoewel de heersende orde van Europa in de kern onbetwistbaar neoliberaal is, zijn inspanningen om dit te bestrijden door herbevestiging van nationale grenzen en soevereiniteit niet alleen gevaarlijk maar tevens tot falen gedoemd. Gekoesterde hoop op een hernieuwde Franse soevereiniteit als anti-neoliberale strategie door tegen te stemmen in het Franse referendum over de Europese Grondwet in 2005 was een voorbeeld van zulke illusies, en de enkeling die Brexit steunde in naam van anti-neoliberalisme toont hiervan een extremer staaltje.
[vertaald uit het Engels]
De auteurs Michael Hardt en Sandro Mezzadra zijn Amerikaan respectievelijk Italiaan. Hun homilie heeft zo een breed, trans-Atlantisch perspectief.
