De ondragelijke lichtheid van veiligheidscontroles

Voor het zevende opeenvolgende jaar vertrok ik gisteren naar Michigan. Zeven jaar geleden deed ik dat voor het eerst, nadat M. en ik elkaar via een weblog van een gemeenschappelijke vriendin hadden leren kennen en zij mij eerst eens was komen opzoeken.

Nu was ik in die jaren toevallig net aan een soort van sabbattical begonnen, en vertrok ik in de zomer van 2010 dan ook voor zes weken naar Michigan.

Eenmaal op Detroit Metro Airport aangekomen wachtte daar de Homeland Security, aan wie men moet verantwoorden wat men komt doen in de VS. En ja, zes weken vrij is wel wat merkwaardig, zeker voor Amerikanen met hun tien dagen vakantie per jaar of daaromtrent.

Dus wat kwam ik doen? Nou, ik kwam mijn vriendin in Holly bezoeken. En hoe hadden wij elkaar leren kennen? Via een gemeenschappelijke Amerikaanse platonische vriendin die ik al dertig jaar kende. En hoe lang kenden we elkaar, en hadden we trouwplannen, en wat voor baan had ik? Kortom, men is er nogal panisch voor mensen die illegaal in the Greatest Country in the World willen blijven. Dat dat greatest met name allang niet meer geldt ten opzichte van in elk geval West-Europa is blijkbaar nog niet bij iedereen doorgedrongen. Wat betreft zorgverzekering en vakantiedagen zou je wel gek zijn om naar de VS te verkassen als West-Europeaan (ik ben niet helemaal op de hoogte van sociaal-economische voorwaarden in Oost-Europa), tenzij je een of andere heel vette baan kunt scoren en toch al een workaholic bent.

Hoe dan ook: grimmigere grensbeambten had ik alleen ooit eerder meegemaakt bij een middelbare schoolreis naar de DDR in 1981, toen een grensbeambte de bus in kwam en iedereen streng aankijkend met zijn of haar paspoortfoto vergeleek, en dat zou de komende jaren grotendeels zo blijven. Eén keer kwam ik op het New York JFK vliegveld wel zonder enige verdere vragen binnen, na overigens wel eerst twee-en-een half uur in de rij te hebben gestaan.

Was ik in de loop der jaren toch al wat nerveus geworden van deze Oost-Europees aandoende controles, na het aantreden van het regime-Trump en de extreme maatregelen met betrekking tot reizigers uit bepaalde landen begin dit jaar, en de aangekondigde (en ook uitgevoerde) sterk verhoogde veiligheidsmaatregelen bij binnentreden van de VS in het algemeen, (controle van telefoons en laptops en dergelijke) voelde ik me niet echt op mijn gemak deze keer.

Per land maakt het trouwens nogal wat uit, die veiligheidsmaatregelen. Ook heeft elk vliegveld zijn eigen manier en volgorde van uit te voeren handelingen (In Mumbai moest ik afgelopen februari ineens een boarding pass presenteren om überhaupt het vliegveld binnen te komen; goddank had ik bereik met mijn telefoon en kon ik die daarop vertonen), Dientengevolge loop ik er altijd wat geagiteerd rond, ook al begin ik inmiddels een ervaren luchtreiziger geworden.

Gisteren vertrok ik vanaf Düsseldorf, en in mijn desoriëntatie was ik aanvankelijk met mijn koffer naar de security gelopen zonder hem in te checken, ik dacht dat dat nog kwam. Volgens de aanwezige en zeer gemoedelijke veiligheidsdames aldaar moest ik hem gewoon meenemen naar de gate, dat zou vast wel goed gaan, maar daar vertrouwde ik toch niet op. Hoeveel tijd ik nog had. “Drie uur” antwoordde ik. “DRIE UUR??” Men keek me aan alsof ik gek was, terwijl dat zeker bij Schiphol toch al jaren de aanbevolen tijd van arriveren is voor intercontinentale reizen.
Dus ik terug naar de bagage-checkin, waar ik door een vriendelijke mevrouw geholpen werd die ik me van vorig jaar meende te herinneren. Om de een of andere reden deed ik toen wèl alles in een keer goed. Ondanks al dit gedoe was ik – net als vorig jaar – binnen 30 minuten door de hele security en bagage-check heen, ook al omdat het er helemaal niet druk was. Geen gezeur over vloeistoffen in doorzichtige zakjes.

Daarna was het een half uurtje vliegen naar Amsterdam. Daar had men wel degelijk weer een veiligheidscontrole, die daar altijd enkele vragen betreffen die je gesteld worden. Eén ervan was waarom ik via Düsseldorf vloog. “Omdat dat 300 euro goedkoper was”  antwoordde ik.
Ook kreeg ik er de bekende vraag of ik mijn bagage zelf ingepakt had en niet onbeheerd achtergelaten had. Bij het daadwerkelijke boarden werd ons NOGMAALS gevraagd of we onze handbagage zelf ingepakt en niet onbeheerd achtergelaten hadden. Neeheeee!

Dat gezegd hebbende, op Detroit Metro Airport heb ik eens iemand wel degelijk precies dat zien doen, die daar dan ook gelijk op geattendeerd werd door een veiligheidsfunctionaris. Onder welke steen sommige mensen leven vraag je je echt af. Gezien zijn enorme set koffers leek het me ook geen onervaren reiziger. Dat is trouwens iets anders dat me blijft verbazen, de enorme hoeveelheden bagage die sommige mensen meetorsen.
Maar ik zat dan eindelijk in het vliegtuig op weg naar de United States of Trumperica, en daar zou het echte veiligheidswerk pas komen.

Acht uur later was het zover. Gelukkig was het niet al te druk maar deze keer was er wel een extra stel apparaten neergezet, waar je zelf je paspoort kon scannen en vervolgens via een beeldscherm enkele standaardvragen moest beantwoorden en je vingerafdrukken kon laten opnemen, iets wat voorheen altijd door de grensbeambte gebeurde.

Daarna was het dus verder naar de gevreesde Homeland Security Officer, waar ik echter al vrij snel bij terecht kwam, omdat die blijkbaar alleen nog maar een paar speciale vragen stelde.

“So, where are you going?” vroeg hij mij.

“To Holly” antwoordde ik.

“What are you going to do there?’ vroeg de grensbewaker (begrijpelijke vraag, want het is slechts een onbeduidend dorpje van 6000 inwoners iets ten zuiden van Flint – ja, dat van het met lood vergiftigde water).

“Well, I’m going to see my ex-girlfriend who has remained a very good friend just the same”, antwoordde ik, omdat ik nu eenmaal een OCD-achtige neiging heb om altijd The Truth, The Whole Truth and Nothing But The Truth the vertellen.

“Ah, it’s complicated then” grijnsde de grenswachter, stempelde mijn paspoort af en gaf dat met een welgemeend “Have a nice day” aan mij terug. Niks moeilijke vragen, niks telefoon controleren. En mijn eerste glimlach van een US Home Security ambtenaar in zeven jaar! Verbijsterd liep ik door naar de bagagecarrousel doorliep, waar mijn koffer óók al gelijk klaar bleek te liggen.

Dit artikel bereikte u dan ook vanaf een keukentafel te Holly, Michigan.