Naar het 2DH5 festival geweest en bij een lezing geweest van Howard Nicholas, die werkt aan het International Institute of social studies van de Erasmus universiteit in Rotterdam. Zijn lezing had als titel: the global economy at a tipping point. Eerst een waarschuwing vooraf, die Nicholas in zijn lezing steeds herhaalde. Het is geen prettig verhaal, je zult lezen dat alles in de samenleving bijna op instorten staat. En dat gaat binnenkort gebeuren. Als je dus een prettige dag wilt hebben, kun je dit beter niet lezen. Nicholas had zijn lezing in drieën gedeeld: eerst behandelde hij de ‘shift in economic power’ de verschuiving van het zwaartepunt van de economische productie van welvaart van de Verenigde Staten en Europa naar wat vroeger ontwikkelingslanden werden genoemd in Oost Azië en mindere mate Latijns Amerika.
Vooral in de productie van industriële goederen (‘manufacturing’) maar nu lopen deze Aziatische landen voorop in de robotisering, de technologische revolutie die zich nu aan het voltrekken is. Azië bouwt wat dit betreft een grote voorsprong op ten opzichte van Europa en de Verenigde Staten. Wat betreft de verschuivingen: dit nuanceerde hij later. Ook Europa (Duitsland) doet mee. Je ziet, dat er wat dat betreft ook steeds meer een economische verstrengeling is tussen Europa en Azie, vanuit Duitsland gaat men steeds meer links leggen tussen bedrijven in Azië en in Duitsland. Europa ontwikkelt zich als tweede economische wereldmacht wat zal worden versneld door de Brexit van dwarsligger Engeland. Het kan zijn, dat zich nu meerdere belangrijke en minder belangrijke economische machtscentra aan het vormen zijn. Overigens zie je nu, dat de productie van goederen, ‘manufacturing’ zich alweer aan het verplaatsen is van Oost China waar de lonen steeds hoger worden, naar andere Aziatische landen zoals Vietnam, waar de lonen nog laag zijn. China kan zijn positie van motor van de wereldmarkt niet volhouden. Ik kom daar nog op terug.
Nicholas relateerde dit aan het tweede onderwerp van zijn lezing. Aan het feit, dat er zich in de economie twee golven voordoen: de langlopende K-wave, de Kondratieff cyclus en de kort lopende van 10 tot 15 jaar de Juglar. We bevinden ons nu in de bodem van de lange cyclus van 40 tot 50 jaar die begonnen is omstreeks 1990. Het golfdal was omstreeks 2009. (Zie hieronder). Altijd vinden er, zo wijst de geschiedenis uit, in de bodem van de lange golf technologische innovaties plaats en is er een verschuiving van de economische macht naar andere regio’s. Van Groot Brittannië naar de Verenigde Staten, en vandaar naar Oost-Azië.
