Sinds ik het boek van Paul Mason, How to stop fascism, uit heb denk ik na over wat er over te schrijven en vooral, hoe de idee van het tegenhouden van het fascisme in Nederland toe te passen. Kort samengevat is zijn idee voor nu: militante democratie, gedragen door links en liberalen die de democratie een goed hart toedragen. Ik kijk naar Nederland en zie geen links van belang, niet parlementair, niet buitenparlementair. Waar dit laatste mogelijk kracht zou kunnen ontwikkelen: de beweging tegen de fossiel industrie in het bijzonder en de klimaatontwrichting in het algemeen, en misschien het woonprotest van de afgelopen maanden – leidt het ergens heen? Er is niet voor niets meteen repressie tegen ingezet en het is nog steeds de vraag of die niet al afdoende was, zeker tegen de woonprotesten. Dat wat betreft de buitenparlementaire beweging – binnen het parlement?
Noch als anarchist noch als afgestoffeerd politicoloog zal men mij het parlement als onbelangrijk terzijde zien schuiven. De afgelopen dagen hebben we in het Nederlandse parlement dreiging gehoord van fascistische zijde jegens VOLT en D66 – geen van beide linkse partijen, al zullen de fascisten dat wel beweren, wel denkbaar de kern van een zo fatsoenlijk mogelijk liberaal blok dat het fascisme mede zou moeten weerstaan. Maar wat is het parlementaire links dat er aansluiting bij zou moeten zoeken? BIJ1 zit aan de top van zijn groeimogelijkheid, de zaak-Gario heeft dit wel pijnlijk duidelijk gemaakt. De SP zuivert zich ten onder. GroenLinks is allang weer over het Jesse-hoogtepunt heen en het zegt genoeg dat dit belangrijk leek – al was GL in 2017 na Rutte II een alternatief voor de PvdA. Die laatste is nog niet over de klap heen en het is nog een wonder dat de electorale krimp tot staan gebracht lijkt, maar negen zetels voor de partij van Drees en Den Uyl, kom op zeg. Een beetje groei zit er nog in voor de Partij voor de Dieren, door Willem Schinkel als links van links aangeduid, maar door zich niet te distantiëren van de anti-vaccinatiekringen lijkt de partij zich buiten links op te stellen – wel anti-neoliberaal maar te laks ten aanzien van de fascisten.
Maar geldt dit laatste niet eigenlijk net zo goed voor de andere partijen die ik bij links noemde, tot BIJ1 dat moties uit de ultrarechtse hoek mede ondertekent aan toe? Zelfs als we hier een vlammende oproep plaatsen tot Democratie door Eenheid (ja, voor de historisch onderlegden, dit is een omkering van een vooroorlogs motto), wat ik nog niet zie gebeuren trouwens, zou het wat uitmaken? De genoemde partijen hebben zich als geheel of per afdeling aangesloten bij het woonprotest – wat voor de PvdA al opmerkelijk is, want deze partij heeft de verhuurdersheffing laten doorgaan – zit hier een kern van nodige samenwerking in voor de toekomst? Is er een gevoel van urgentie of ebt het weer weg na gisteren?
Na het plaatsen van deze kanttekeningen, ja ik weet dat het een variatie is op wat ik vaker geschreven heb en wat in feite het thema is op Krapuul van de afgelopen ruim twaalf jaar, meen ik gereed te zijn voor een nadere bespreking van het boek van Mason.
Even geduld a.u.b.
- Uitgelichte afbeelding: Door Onbekend – Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen (DNPP). Signatuur: EDD 1937 -TK-03, Publiek domein, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=75487113
