Geen enkele wanklank, geen demo’s, echt niets, en meer mensen dan ooit. Maar ook: geen enkele hoofddoek. Rutte was er wel en zei niets van enig belang. Maar ja: je wilt hem daar toch hebben… Ook Martin Bosma zat er… zucht. Met een voorbijganger waren we het later al snel eens over R’s totale gebrek aan gevoel. Nul. Maar misschien moet ik blij zijn dat R ook tegen antisemitisme is.
Een gesprek naast ons na de herdenking. Iemands broer was twee maanden geleden opeens uit Israël gebeld door zijn oude commandant – deze broer had in Israël gediend. Of hij weer in dienst wilde. De volgende dag zat hij in een vliegtuig. En drie dagen later zat hij in een tank in Gaza.
De voorzitter van het Auschwitz-comité, dat de herdenking organiseert, meldde nog even tussendoor in zijn toespraak dat de hogeschool van Utrecht een serie holocaust-lezingen heeft afgezegd of uitgesteld. Die reeks kwam van, zo lees ik later, het Centrum Informatie en Documentatie Israël – die het officiële Israëlische standpunt uitdraagt.
Volgens de Telegraaf maakte de pro-Palestijnse groep New Neighbours bezwaar. De zeven lezingen, te beginnen op 7 februari, worden uitgesteld, zo meldt de hogeschool op haar site. De hogeschool wil er verder niet op ingaan en hun voorlichter neemt de telefoon niet op.
Terug naar het gesprek naast ons, dat uiterst hartelijk verliep tussen drie kennissen die elkaar dertig jaar niet hadden gezien. Eén van de dames was een overlevende van de Hollandsche Schouwburg, het voormalige verzamelpunt voor Joden vlak voor hun deportatie. om de hoek van het Auschwitzmonument. De oude dame werd daar als 2-jarige kleuter gered. Als één van de 600 – geholpen door drie Joodse helden.
Het gesprek kwam op schietles. Schietles? De man in het gezelschap zat erop. Hij vroeg de jongere vrouw of ze al een wapen had – nee, maar ze ging een luchtbuks kopen want daar kun je ook iemand mee uitschakelen.
Is een luchtbuks een wanklank?
PS1: In de nabeschouwing op tv nog wat onbekende info over de onderduik van Joden in Zeist – die veel groter bleek dan tot nu toe bekend. Er zaten 300-500 Joodse mensen. Er waren veel wisselingen van adres. Een boek daarover verscheen een half jaar geleden: Daar komen angst en wanhoop aangeslopen, door Gerrit van der Vorst en Heleen in ’t Vuur. Onder meer Hanny Michaelis (1922-2007), dichteres en vertaalster en ooit getrouwd met Gerard van het Reve, zat daar op enkele adressen.
PS2: Nog even over 26 januari: Australia Day! Vroeger een simpele feestdag omdat de Britten in 1788 voor het eerst hun vlag hadden gehesen in wat toen New Holland heette, in de baai van Sydney. De oude bewoners – die gelden als de oudste cultuur ter wereld – vinden het niks meer. Er waren nu protesten met duizenden mensen, met borden met de term genocide. ‘Onze’ Willem Jansz was de eerste Europeaan die er aankwam in 1606 – maar het leek hem niks en hij vertrok weer… Hij wel.
PS3: Hart van Nederland nodigde me uit om zaterdag een toelichting te geven op ons voorstel om de SS-graven van de nazibegraafplaats Ysselsteyn (Venray, 32.000 nazigraven) te verwijderen. Na drie kwartier telefoontje: ze mochten er niet filmen… Dat is dus de begraafplaats waar de Duitse ambassadeur dertig jaar deed is of de holocaust niet bestond en daar geen SS’ers lagen.
- Uitgelichte afbeelding: Door Arthena – Eigen werk, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=3267929
