CETA: nieuwe rechtsorde voor multinationals?

Nieuwe CETA documenten onthullen: voorzorgsprincipe en pesticidenbeleid worden weggegeven in geheime comités

Ottawa en Amsterdam – In de week van de stemming in het parlement over de ratificatie van het vrijhandelsverdrag tussen Canada en de EU (CETA) blijkt uit (geheime) documenten dat de Canadese ambtenaren de overeenkomst gebruiken om de Europese regelgeving op het gebied van voedselveiligheid af te zwakken. De Europese ambtenaren stemmen hiermee in. 

In het kader van de Canadese wetgeving inzake toegang tot informatie, (in Nederland vergelijkbaar met een WOB verzoek), heeft de Council of Canadians documenten verkregen van een vergadering van het CETA-comité voor sanitaire en fytosanitaire maatregelen, die op 27 en 28 maart 2019 in Ottawa is gehouden. Dit is een van de vele zogenaamde regelgevende samenwerkingscomités die bedoeld zijn om regelingen te bespreken die van invloed zijn op de bilaterale handel tussen Canada en de EU.

Uit deze documenten blijkt dat Canada veel Europese verordeningen heeft aangevochten, waaronder de wetgeving inzake dieren en planten, de regelgeving inzake bepaalde pesticiden en onkruidverdelgers en het voorzorgsbeginsel, dat een pijler is van de EU-wetgeving. Op veel punten dreigen de Canadezen op subtiele wijze het EU-beleid naar de WTO te brengen. In reactie daarop verzekeren de Europese ambtenaren Canada dat de wetgeving zal veranderen en zelfs dat Canada de gelegenheid zal krijgen om deel te nemen aan het wetgevingsproces van de EU.

Wat het voorzorgsbeginsel betreft, zijn de resultaten huiveringwekkend. Het voorzorgsbeginsel ligt aan de basis van de belangrijkste Europese wetgeving over voedsel, chemicaliën en pesticiden. Het schrijft voor dat lidstaten actie mogen ondernemen wanneer er een risico is voor de volksgezondheid en biodiversiteit. Canada erkent zo’n principe niet. Nadat Canadese regelgevingsfunctionarissen verschillende keren over deze aanpak hebben geklaagd, reageren de EU-functionarissen met de verzekering dat “het doel op lange termijn voor de EU is om af te stappen van een op risico’s gebaseerd afsluitingscriterium als basis voor regelgevingsbeslissingen”. 

Uit de documenten blijkt verder dat Canada erin slaagt de minimum residugehalten voor pesticiden en herbiciden te wijzigen. Ze tonen ook aan dat de EU in de CETA-commissie in enkele gevallen met betrekking tot dimethoaat en glyfosaat het niet alleen eens is met Canada, maar ook besluit een pleitbezorgerscampagne op te zetten om de EU-regelgeving en die van de lidstaten te wijzigen.

Nicole van Gemert, directeur van foodwatch: “Het is belangrijk dat Nederlandse en Europese politici deze documenten zien, want het CETA-verkooppraatje voldoet niet aan de realiteit. We krijgen keer op keer te horen dat CETA en haar regelgevende comités geen gevolgen hebben voor onze gezondheid en het milieu. We krijgen te horen dat het voorzorgsprincipe zal worden vastgelegd en dat het onaantastbaar is. Maar uit de stukken van slechts één vergadering van een van de vele commissies blijkt dat dit niet waar is. Door al deze overleggen met vergaande mandaten hebben we eigenlijk geen idee waarvoor we tekenen. Wat speelt er nog meer in de geheime comités van CETA? CETA is een gevaarlijke overeenkomst voor de Europese voedselveiligheid en ik denk dat we pas het topje van de ijsberg weten”.

Er blijkt meer uit de stukken. In sommige gevallen, zoals bij de Nederlandse export van pootaardappelen, weigeren de Canadezen om Europese kwesties te bespreken, omdat ze zeggen dat ze moeten harmoniseren met de Amerikaanse in plaats van met de Europese regelgeving: de Amerikaanse markt is te belangrijk voor Canada.

“Het is belangrijk dat de Europeanen uit hun hoofd krijgen dat de Canadezen het goed bedoelen en deze deal daarbij helpt. Dit is echter een deal die alleen grote chemiereuzen en Amerikaanse bedrijven wil helpen, niet wat er op onze tafel ligt. CETA bekritiseren is niet, zoals de Franse ambassadeur zei, ‘Canada slaan’. Dit zijn legitieme vragen over hoe we de gezondheid van mens en dier en het milieu kunnen beschermen tegen dit soort overeenkomsten in Canada en in de EU,” zegt Sujata Dey, campagnemedewerker Handel van de Council of Canadians. “Deze documenten laten zien dat deze overeenkomst gaat over het verlagen van regelgeving tot de laagste gemene deler, in sommige gevallen tot Trump-achtige Amerikaanse normen.”

Het geheime document is hier te lezen. Het volledige rapport hier.

– Persbericht Foodwatch