Na de agrarische sector is nu de bouw aan het demonstreren geslagen. Het Malieveld stond vol met graafwerktuigen en andere rijdende machinale gevaartes. Actievoerders stortten grond als ludieke actie, en haalden die ook weer weg. Toespraken werden gehouden, minister Schouten kreeg het woord en werd uitgejouwd. Personeelsleden in de sector doen de actie, samen met zelfstandige ondernemers en zzp-ers. Maar ondernemers en hun organisaties hebben de regie. Wat we hier zien in de bouwvak die demonstreert, niet voor maar tegen de bouwvakkers.
Kijk maar eens op het podium. Daar zagen we niet alleen bewindspersonen. We zagen er Elisabeth Post. Zij voert Transport en Logistiek Nederland aan, een lobbygroep van de ondernemingen in – je raadt het al – de transport- en logistieke sector. We zagen er Maxime Verhagen. Die is tegenwoordig de chef van Bouwend Nederland, lobbyclub van de bouwbedrijven. Kennen we hem nog? Ooit was hij chef van het CDA. Toen splitste hij zijn partij de gedoogconstructie met Geert Wilders in de maag. Het resultaat was het hard rechtse kabinet Rutte I (2010-2012). Behartigt deze man nu opeens bouwvakkersbelangen? Hebben mensen dan helemaal geen politiek geheugen meer?
Een andere spreker, die de demonstranten ook verder opjutte, was Hans de Boer. Dat is de chef van VNO-NCW, de grote-bazen-club ofwel ‘werkgevers’organisatie. Hij speelde met demagogische woorden. ‘Mensen uit de politiek, vergeet niet: wij verdienen de centen, wij maken de banen, wij zorgen voor belastinginkomsten. Jullie moeten naar ons luisteren. NU NU NU!’ ‘Wij’ verdienen de centen? Welke centen heeft opperbaas De Boer ooit verdiend, in plaats van bij elkaar gegraaid? Wat is dat voor een ‘wij’ waar hij het over heeft? En is zijn club er niet vooral op uit om ervoor te zorgen dat zijn ‘wij’ juist zo min mogelijk ‘belastinginkomsten’ opbrengt? En die banen: wie zijn degenen die mensen bij tegenwind ontslaan? ‘De politiek’? Of de ‘werkgevers’ zelf, met Hans de Boer als hun boegbeeld? Als het op het Malieveld om een echt bouwvakkersprotest ging, hadden de demonstranten zowel De Boer als Raspoetin Verhagen van het podium gejaagd.
‘De politiek’ heeft inmiddels ‘geluisterd’, zoals de politiek altijd luistert naar ondernemers en tegemoetkomt aan lobby en pressie uit die hoek. Daar is de politiek zo ongeveer voor uitgevonden. De actievoerders, maar vooral dus Verhagen, De Boer en Post, werden naar de mond gepraat. ‘Dit land gaat niet op slot’, aldus minister Schouten en ook minister Wiebes.(2) Voor actievoerders is het niet genoeg: die riepen ‘Nu, Nu, Nu!’ En ik snap heel goed dat ze sceptisch zijn, want draaien en ontwijken en valse toezeggingen doen behoort tot de beroepsethiek van bewindspersonen. Maar ‘de politiek’ erkent hiermee intussen wel de essentie van waar deze demonstratie om ging: het recht om te vervuilen. Precies waar ‘de boeren’ afgelopen weken ook actie voor voerden. Zij wilden meer ruimte om stikstofverbindingen – stikstofoxide, maar vooral ammoniak – te kunnen uitstoten, met de al tientallen jaren bekende catastrofale gevolgen voor de natuur.
Straks komt er weer een of ander gifschandaal, als bouwvakkers zelf giftige stoffen op hun werk hebben binnengekregen. Hopelijk herinnert zich dan iemand dat de soepeler normen voor die giftige stoffen mede zijn afgedwongen door ‘hun eigen’ branche-organisaties, met henzelf en hun collega’s als demonstrerend voetvolk. De personeelsleden die vandaag op het Malieveld demonstreerden ‘voor de bouw’ … zij demonstreerden voor het heilige recht om te vervuilen. Daarmee demonstreerden ze feitelijk tegen zichzelf.
Met dank aan René Danen, dankzij wiens Facebook-post ik mede op het idee in dit stukje, dat bouwvakkers feitelijk tegen hun eigen belangen aan het actievoeren waren, kwam.
Noten:
1 ‘Uittocht van bouwers en materieel uit Den Haag in volle gang’, NOS, 30 oktober 2019
2 ‘Bouwprotest ten einde, meerdere arrestaties verricht’, Nu.nl, 30 oktober 2019
Ook verschenen bij: PeterStormt