Het is inmiddels een jaarlijks terugkerend feestje. De HJ Schoo lezing. Onze eigen kleine IJzerwake. ‘Onze cultuur is superieur’, kraaide Edith Schippers vorig jaar. Dit jaar ontpopt CDA-baas Buma zich als piemelzwaaier der vaderlandsche onderbuik en gaat ‘PVV-los’ op de islam. ‘Op een verlichte islam hoeven we niet meer te rekenen’.
Buma’s geduld is op. De volgelingen van de profeet willen maar geen haast maken met een op westerse leest hervormde variant van hun eigen godsdienst. Ze moeten blijkbaar een voorbeeld nemen aan de fluks uitgevoerde, daadkrachtige stellingname van ‘onze’ kerken als het gaat om geboortebeperking, homoseksualiteit of de positie van de vrouw.
En dan neemt Buma plaats achter de antieke gristendemocratische psalmenpomp om een met eigentijds bruin randje opgepimpte versie van d’aloude ‘Normen en Waarden-ballade’ ten gehore te brengen. ‘We hoeven ons niet in bochten te wringen om de vraag te beantwoorden of de normen en waarden in onze samenleving moeten veranderen met de komst van zovelen uit andere geloven en tradities. Want.Dat. Hoeft. Niet.’, aldus Buma.
Dat is de bloemrijke variant op Ruttes ‘Normaal. Doen’. Een vlot klinkende versie van Baudets waanzinaria: ‘Gij zult niet omvolken’. En een fatsoenlijke weergave van Wilders’ gillend hysterische haat van alles dat naar de islam neigt. Buma spuit zijn populistische piemel vrolijk leeg met een hijgerige lofzang op het vaderland: ‘Onze traditie, onze cultuur en onze waarden zijn zo mooi, die geven we niet op, die mogen we niet laten verwateren’.
Over welke tradities heeft hij het eigenlijk? Koek en zopie? Stamppot met worst? Zwarte Piet? Of moeten we denken aan die ruimhartige erkenning van ons slavernijverleden? Aan de breed gedragen spijt voor onze gore koloniale oorlogen die we met zoveel bizar gevoel voor understatement al decennialang ‘politionele acties’ blijven noemen? Of gewoon onze oerhollandse, diep ingetimmerde xenofobie die anno 2017 weer helemaal terug van nooit weg geweest is?
Over welke cultuur heeft hij het eigenlijk? Onze kapot bezuinigde linkse hobby’s? Weleens theaterjaarprogramma’s van tien jaar geleden vergeleken met die van nu? Je schrikt je kapot. De vrijwel totale vervlakking van ons omroepbestel? Waar alleen nog ingekochte formats kijkers trekken? ‘Heel Holland bakt aan’ en dat soort meuk? Die cultuur? Het land van Rembrandt, Vermeer en Van Gogh? Waar beeldend kunstenaars een gemiddeld jaarinkomen verdienen van nog geen 14.000 euro? Om allebei je oren bij af te snijden.
Op welke waarden doelt Buma eigenlijk? Op die van Belastingparadijs Holland? Waar iedere morgen een paar honderdduizend kinderen zonder vreten naar school gaan? Omdat er geen politieke partij is die een fatsoenlijk armoedebeleid uitdraagt? Ook het van naastenliefde overlopende CDA niet. Gelukkig ben ik volgens Buma geen ‘boze burger’ meer.
Ik ben inmiddels ‘een gewone Nederlander.’ Boos is het nieuwe gewoon, aldus de profeet Buma. ‘Boos’ is een misvatting van ‘de elite’ die de gewone Nederlander dit valse etiket heeft opgeplakt. Het komt allemaal door ‘de elite’ die de ‘gewone Nederlander’ op weg naar ‘individuele vrijheid en gelijkheid hun gemeenschap en identiteit’ heeft afgenomen.
Buma steekt met dit visioen Wilders naar de kroon als het om wit slachtoffergedrag gaat. Krokodillentranen over ‘de elite’ waar hij als afgestudeerd burgermeesterszoon gewoon deel van uitmaakt. En dan janken over ‘de versplintering van gemeenschapszin’. Eén ding maakt hij met zijn lezing volstrekt duidelijk: dat is een gemeenschap waarin moslims en ‘de zovelen uit andere geloven en tradities’ in ieder geval geen volwaardig deel van uitmaken. Zo. Het CDA heeft zijn eigen grote nazibruine keutel gelegd. Waarvan akte.
Buma jammert nog even door over ‘maximale vrijheid met minimale plichten, ongezond individualisme’ en de grondwettelijke verankering van ‘culturele ontplooiing en vrijetijdsbesteding’ . Uit zijn toevoeging dat deze gruwelijke misstanden samenvielen met het afschaffen van de dienstplicht, begrijp ik dat Buma nog een zuur plasje over de jaren zeventig van de vorige eeuw laat kletteren. De niet bestaande jaren zeventig zou ik daar aan willen toevoegen, zo goed als Rutte, Baudet en Wilders hun kiezers de niet bestaande jaren vijftig van de vorige eeuw proberen aan te smeren.
Het is ronduit een gotspe dat Buma zich durft uit te spreken over het verlies aan identiteit en gemeenschapszin. Hij behoort tot de generatie politici die ons land tot aan de postbode toe heeft geprivatiseerd. Ons tot armoedige eenmansbedrijfjes heeft gedegradeerd onder het gristelijke mom van ‘eigen verantwoordelijkheid’.
En nu we onze onbetaalbare bestaantjes nauwelijks meer kunnen dragen, speelt hij de nationalistische kaart. Met geen andere reden dan zijn eigen stemvee te paaien. Ze hoeven met hun woede niet naar Wilders. Ze hoeven met hun blanke angst niet naar Baudet. Ze kunnen zich gewoon aan de fris gewassen gristelijke piemel van Buma vasthouden. Houzee!
Beter geformuleerd wordt erg lastig. Supercolumn.