In mijn tienerjaren waren er twee platenzaken in Amsterdam die wat men later zou noemen import verkochten: de Discobar in de Kalverstraat, verbonden aan V&D, en de Bijenkorf. Het was altijd een avontuur om door de singlebakken te struinen en de speciale oranje-wit gestreepte Engelse Deccahoezen te zien. Eigenlijk vond ik er toch maar zelden wat ik wilde hebben maar de Mojos hadden ze dan toch maar.
De laatste keer dat ik keek deed deze 45er honderd pond. “Mijn pensioen staat in de kast,” zeggen verzamelaars wel, speciaal als het om Northern Soul gaat. Maar mijn kast is het raam uitgegooid met inhoud en al en het gaat mij niet om geld. En in zeker stadium was het “naar de stad gaan”, wat in hoofdzaak op de twee genoemde zaken neerkwam, voorbij. De Discobar verdween en V&D werd wat geluidsdragers betreft meer een ramsjzaak en op den duur zelfs dat niet meer. Maar de Bijenkorf hield het vaandel hoog.
Zij moest toch echt vroeg op zijn om te negen uur achter de kassa te staan bij de afdeling kousen/panty’s van de Bijenkorf. Zij trok een broekrok aan en besloot er geen kousen onder te dragen. Het was begin maart. “Kan dit?” vroeg zij enigszins onzeker. “Als je kousen moet verkopen vind ik het niet sterk als je er zelf geen aanhebt,” vond ik. Maar dat bedoelde zij niet. Of het kòn. Natuurlijk had mijn kersverse liefde de mooiste benen ter wereld ook al was er eigenlijk (nog) iemand in mijn leven die voor de allerhoogste prijs in aanmerking kwam, maar die “had óók een ànder”. Ik reed met haar op naar haar werk en wenste haar het beste. En wachtte haar op bij sluitingstijd, we hadden helemaal niets afgesproken verder. Zij waardeerde het en op mijn vraag of het werk was gegaan reageerde zij neutraal.
Dat het verder toch niets geworden is heeft niet aan de Bijenkorf gelegen. Ook niet aan mij, trouwens, kan ik vol vertrouwen zeggen. Ik zeg het maar om mijn romantische band met het magazijn te schetsen.
De boekenafdeling van het grootwinkelbedrijf had eveneens een reputatie op te houden. Ik geloof dat de Boeken-top-10 die zeker zich trendy wanend weekblad wekelijks publiceerde geheel of gedeeltelijk gebaseerd was op de cijfers van de boekenafdeling van de Bijenkorf. Of dit nu zo’n goeie literaire boekhandel was wist ik niet en interesseerde mij ook maar zeer matig. Ik had banden met andere winkels op dat gebied.
De platenafdeling was nog steeds goed onderhouden, ook wat import betreft. Of dat vol te houden was, was de vraag. Importzaken waren er inmiddels genoeg. Toen het vinyl er uit werd gedaan, eind 1988, vond ik er zowaar bijvoorbeeld een LP van Phil Ochs. Kijk, ook bij het sluiten van de markt was de Bijenkorf nog goed voorzien.
Talking Vietnam blues, 1964
En in de Sinterklaastijd waren er dan de Pieten die op en neer klommen in de vide rond de trappen. Volgens mij waren ze ook lang aan het klimmen in de niet ver er vandaan gelegen HEMA op de Nieuwendijk, maar het kan zijn dat mijn geheugen mij op dit punt parten speelt – ik ben in die buurt opgegroeid en mijn gelovige blik ontwaarde die neppieten met verwondering. Tja, de echte Piet had het ook niet makkelijk op die daken.
Om eerlijk te zijn: de Bijenkorf, u kunt het uit het bovenstaande afleiden, is al jaren niet meer een magazijn waar ik iets te zoeken heb. Vooral nu men allerwegen het Logo koestert en Merken verkoopt – en dat Merk is dan niet van de Bijenkorf zelf. En de Pieten, die nog steeds klommen of klimmen, zullen van nu af aan goudgeverfd zijn in plaats van roetzwart. Het kan niet de bedoeling zijn van een dergelijke winkel mogelijke clientèle tegen het hoofd te stoten.
Of toch wel?
Het brein achter de geachte afgevaardigde Wilders, de evenzeer geachte afgevaardigde Bosma, besteedt in zijn naar buiten treden via de 140 tekens aandacht aan de Bijenkorf. Die buigt voor de “lunatic fringe”. Het staat er tussen de gebruikelijke verdachtmakingen tegen Ed van Thijn, Max van Weezel en Anet Bleich. Dat zijn, moet u weten, verraders van het blanke ras. De Bijenkorf voegt zich bij het rijtje en ja, dit grootwinkelbedrijf was zoals men dat noemt, met zijn goedkopere neefje de HEMA, van huis uit “joods”. Het vernislaagje van het filosemitisme van de PVV is precies dat, en het laat los zodra de heren zich onbespied wanen. De achterban zal het vette varkensworst wezen.
De PVV-achterban wordt niet als belangrijke doelgroep beschouwd. Terecht. Zeker als ze zich ook nog eens antisemitisch uiten.
Ik boekstaaf het maar weer eens even naast de persoonlijke notities, niemand anders zal het doen “in de media”.
