Israel’s nieuwe minister van ”Nationale Veiligheid” Itamar Ben Gvir heeft dinsdagmorgen een hoogst provocerend bezoek afgelegd aan het terrein van de Aqsa-moskee in Jeruzalem. Hij verbleef er een paar minuten en werd vergezeld door leden van het ”bestuur van de Tempelberg”, een niet erkende organisatie die het bezoek van Israeli’s aan het terrein promoot. De Tempelberg is de naam die de Israeli’s geven aan het terrein van al-Aqsa.
De Hamas-beweging in Gaza had gedreigd dat een bezoek van Ben Gvir zou leiden tot ”een explosie” en er waren berichten dat hij daarom in overleg met premier Netanyahu had besloten zijn bezoek uit te stellen. Maar in een verklaring zei Ben Gvir dat ”Onze regering niet zal wijken voor dreigementen van Hamas. De Tempelberg is de belangrijkste plaats voor het volk van Israel. We handhaven het recht van Moslims en Christenen om er te komen, maar Joden zullen omhoog naar de Berg gaan. Iedereen die bedreigingen uit krijgt te maken met een ijzeren vuist.”
Haaretz meldt dat Den Gvir maandagavond met zijn metgezellen had besproken wat te doen na het dreigement van Hamas, maar uiteindelijk ”in overleg met de politieke echelons” had besloten om gewoon te gaan. Hij verklaarde dat ”de tijden zijn veranderd” sinds de nieuwe regering er is en dat ”de Tempelberg nu open is voor iedereen”.
Het bezoek riep van diverse zijden scherpe reacties op. De Amerikaanse ambassadeur Thomas Nides zei tegen de nieuwssite Walla dat inbreuken op de status quo ”onacceptabel zijn”. Jordanië veroordeelde het bezoek (dat een bestorming werd genoemd) in de scherpst mogelijke termen en voegde eraan toe dat het ”roept om internationale interventie”. Een begrijpelijke reactie, want de Jordaanse koning Abdullah II is sinds 2015 via een overeenkomst met Israel en de VS de beheerder van al-Aqsa. Verder waren er reacties van onder meer de woordvoerder van president Abbas (”de invasies van al-Aqsa veranderen van inbraken van kolonisten in invasies van de regering”) en van Hamas.
De status quo van het terrein van al-Aqsa is enigszins gecompliceerd. Het opperrabinaat van Israel vaardigde in 1967 een verbod uit om de plaats te bezoeken omdat niet duidelijk was waar het ”heiligste” deel van de Tempel had gestaan, een plaats waar Joden niet mochten komen. Gaandeweg hielden zich daar steeds minder nationalistisch-religieuze Joden aan. Later werd bepaald dat Joden onder politiebegeleiding werden toegelaten, maar er niet mochten bidden. Ook daar houden sinds kort zich steeds minder mensen aan, terwijl de roep om de ”Tempelberg” voor Joden open te stellen steeds luider werd. Wat echter gehandhaafd bleef is dat bezoeken van leden van de regering worden gezien als provocaties sinds in het jaar 2000 een bezoek van Ariel Sharon het begin werd van de Tweede Intifada. Wat de situatie extra gecompliceerd maakt is dat Ben Gvir behoort tot de mensen die de Rotskoepelmoskee zouden willen afbreken om er een nieuwe Tempel voor in de plaats te bouwen.
– Uitgelichte afbeelding: Door דוד דנברג – איתמר בן גביר, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=97825641