Auteursrechtenmafia: twee absurde claims

Het is ons, zoals u waarschijnlijk wel bekend, een paar keer overkomen dat we volkomen per ongeluk een auteursrechtelijk beschermde foto op de site hadden staan. Na hiervan bericht te hebben gekregen verwijderden we die foto uiteraard direct, het is absoluut niet onze bedoeling onrechtmatig gebruik te maken van andermans werk.

De eerste keer dat het ons overkwam, vele jaren geleden, betrof dat trouwens geen foto, maar bleken we een bijdrager te hebben die grote delen van zijn teksten uit kranten bleek te kopiëren. Wij kregen daarvan een waarschuwing van de betreffende uitgever van die kranten, en uiteraard verwijderden we alle artikelen van die bijdrager en daar bleef het bij, ook wat die uitgever betreft.

Bij de eerste foto waarover we bericht werden dachten we nog even er ook zo af te kunnen komen, maar nee, het bleek dat wij schier onzegbare schade ter waarde van honderden, ja duizenden euro’s hadden berokkend middels het wederrechtelijk publiceren van hun unieke prachtfoto’s. Dit bleek ook bij latere claims het geval.

Na verloop van tijd begrepen we dat dan ook dat dit simpelweg het verdienmodel was van fotografen en vooral ook van fijne bedrijven zoals Permission Machine, tegenwoordig Visual Rights Group geheten. Het ging er niet om auteursrechten te beschermen, maar om op zo’n slinks mogelijke wijze overtredingen ervan op te sporen (en soms zelfs uit te lokken) om er geld aan te verdienen, zoals een Belgische rechter op zeker moment geoordeeld heeft, daarbij de geëiste schadevergoeding drastisch verlagend.

Wij passen sindsdien heel erg goed op, maar pas geleden schrokken we alsnog van wederom een mail waarin gesteld werd dat wij iemands auteursrechten geschonden zouden hebben. Pas in tweede instantie zag ik dat er onder het artikel wel degelijk de Creative Commons vermelding van de wikipediafoto stond die we gebruikt hadden, hoe dan? Welnu, de betreffende fotograaf stelde dat wij zijn foto onherstelbaar verminkt hadden doordat ten gevolge van het thema van onze site er een paar milimeter aan de boven- en onderkant vanaf gevallen was.

De betreffende clausule op Wikipedia luidt:

Attribution — You must give appropriate credit , provide a link to the license, and indicate if changes were made . You may do so in any reasonable manner, but not in any way that suggests the licensor endorses you or your use.

Hierop baseerde de betreffende fotograaf de volgende claim:

In geval van wijziging van het werk, wordt er een schadevergoeding van 200% van het basisrecht met een minimum van 123, 95 EUR per reproductie voorzien.

Internet/intranet: vaste beelden: Eenmalige reproductie van een werk op de pagina’s van een informatieve Internetsite.  Formaat van het werk op het scherm  <  1/8 van een pagina: € 110,30 €

€110,30 (basisbedrag) + €220,60 (integriteit) = €330,90

Aanpassing tarieven Sofam index december 2016 103,54 naar augustus 2024 (132.85)

€330,90 wordt €424,57

Ja hoor, 100 euro per milimeter betalen of iets in die orde van grootte, wij dachten van niet. Met je extra schadevergoeding. Wat we de betreffende fotograaf dan ook op beleefde doch indringende wijze hebben laten weten. We zijn nu vaak genoeg afgeperst, en in dit geval is de claim volslagen absurd en onterecht.

Dit soort praktijken vinden ook elders nog steeds plaats. Als u deze zaak op Martine Bakx’ website doorneemt kost het misschien even tijd voordat u begrijpt wat er aan de hand is, zo absurd is het geval.

Albert, kandidaat in B&B Vol Liefde 2024, heeft van zijn hotel een aantal foto’s laten maken. Die laat hij op een website ter promotie van zijn hotel zetten. En vervolgens krijgt hij een claim van 24.000 (!) euro van de fotograaf aan zijn broek voor foto’s die van oorsprong slechts zo’n 2500 euro hebben gekost. En waarom? Hij had toch al voor de foto’s betaald? En in de offerte stond nota bene dat de foto’s “in de ruimste zin te gebruiken binnen het kader van uw bedrijfsvoering” waren. Maar nee hoor, de rechter vindt  dat er geen sprake is van gebruik binnen de bedrijfssvoering (hoezo niet??). Wel had Albert nagelaten de naam van de fotograaf erbij te vermelden. Maar om voor dat feitje nu uiteindelijk 18.000 euro extra moeten betalen, voor foto’s die wel degelijk zijn eigendom waren??

Martine Bakx’ advies het in het algemeen niet tot een rechtszaak te laten komen in dit soort kwesties lijkt terecht (maar bij een waanzinnige claim als deze moet je natuurlijk wel), je bent immers aan de juridische wolven overgeleverd…

Photo by Tingey Injury Law Firm on Unsplash