Fascistoïde hordes teisterden zaterdag 20 september 2025 Den Haag. Het leek erop alsof ze losgelaten waren om de daags tevoren aangenomen Tweede Kamer anti-Antifa motie, kracht bij te zetten (zie hier). Een van de gekozen middelen van de hordes was ‘gewelddadige actie’. Ze waren ideologisch goed geïnstrueerd: politiek links moet eraan geloven. Op hun slopende weg troffen zij daarvoor het partijkantoor van D66.
De anti-Antifa motie was ingediend door FvD en werd gesteund door PVV, VVD, Ja21, BBB en SGP. Deze zeskoppige politieke factie is daarmee als ‘Profa blok’ te duiden, pro fascisme. Extreemrechts van Amerikaans type, waarbij de SGP de christelijke inslag ervan aanbrengt. Kort en goed: Antifa, ofwel tegen fascisme; Profa, ofwel voor fascisme. Duidelijk zo.
Wat de hordes in Den Haag lieten zien is te kwalificeren als een fascistische vorm van ‘directe actie’. Voor zover bekend voerden zij die actie onder de dekmantel van ‘hooligans’ van voetbalclubs uit verschillende steden, maar wel met allerlei NSB kenmerken.
Het tot actie overgaan hangt af van motivatie van de deelnemers en veronderstelt sociaal-politieke doelen. Men kan opmerken dat in de links-sociale sfeer de deelnemers daar openlijk voor uitkomen. Waar het om vormen van ‘ongehoorzaamheid’ (disobedience) gaat, worden de consequenties onderkend. Verder loopt er een grens tussen ‘sociale actie’ en ‘geweld’, waar geweld ideologisch niet als middel geaccepteerd wordt. In de libertaire sociale, politieke beweging is dit al decennia uitgangspunt. Ik ga dit allemaal niet herhalen. Ik hecht er wel aan één persoon te noemen aan wie vaak – ten onrechte – voorbijgegaan wordt, te weten April Carter (1937-2022), Engelse libertaire vredesactiviste, politicologe in verschillende universiteiten werkzaam geweest.
De wilskrachtige activiste April Carter speelde een sleutelrol in de eerste golf van directe acties van het Engelse antinucleair protest, in de anti-atoombom acties. ‘Directe actie’ zelf is ontegenzeggelijk van veel oudere datum, maar ik laat het bij een verwijzing naar de Franse revolutionair-syndicalist Émile Pouget (1860-1931) en zijn L’action directe (1904; in het Engels vertaald, zie hier). Die propageerde allerlei vormen van ‘directe actie’ ten behoeve van de arbeidersbeweging in haar strijd tegen Kapitaal en werkgevers.
Mensen die zich heden verzetten tegen het (opkomend) fascisme, dat vaak versluierd ligt in wat ‘extreemrechts’ of zelfs geradicaliseerd extreemrechts heet, maken in hun oppositie gebruik van vormen van ‘directe actie’. Voor een groot deel doen zij dat onder de naam Antifa. Zoals we zagen houden de fascistoïde hordes zich ook bezig met directe actie. Alleen hebben zij lak aan het beginsel van de afwijzing van het middel geweld. Integendeel, het is juist hun kenmerk.
Zij vormen ‘knokploegen’ en zijn, zo leert de geschiedenis, bereid zich te verhuren aan werkgevers om intimiderend tegen stakers op te treden. Ze laten zich, als het erop aankomt rekruteren door fascisten-leiders (vergelijk de geschiedenis in Italië in het begin van het optreden van Mussolini). Het zijn de voorlopers van de ‘Vrijkorpsen’ (Duitse paramilitaire vrijwilligerseenheden) in de Weimarrepubliek. Allemaal onder te brengen onder politiek ‘rechts’. In dat geval is het niet vreemd dat de VVD zich ook rekent tot het hedendaagse Nederlandse Profa-blok. De VVD is ten slotte bij uitstek de werkgeverspartij.
Wat afgelopen zaterdag in Den Haag plaatsvond, met het voorafgaand aannemen in het Nederlandse parlement van de anti-Antifa motie, is op te merken als een veeg teken. 1000 man staan klaar om voor die motie te knokken of voelen zich vrij om te gaan knokken om daarmee te laten zien waar zij ideologisch staan.1000 man, precies het maximale aantal voor één ‘vrijkorps’!
– door Thom Holterman, eerder verschenen bij Libertaire Orde