Het publieke debat over misdaad en veiligheid wordt in Nederland gedomineerd door twee hardnekkige mythen. Enerzijds schilderen politici en media Nederland veel onveiliger af dan het in werkelijkheid is. Aan de andere kant wordt ons voorgehouden dat repressie de samenleving veiliger maakt. De Veiligheidsmythe van Bart de Koning ontkracht deze fabeltjes grondig: een welkome remedie tegen de roep om meer ‘blauw op straat’ en zero tolerance.
Politici zijn zeer bedreven in mensen angst aanjagen. Volgens het meest recente verkiezingsprogramma van de PVV kun je tegenwoordig niet meer veilig over straat: ‘De misdaad verhardt. Het aantal geweldsdelicten stijgt en stijgt. Steeds vaker wordt bruut geweld gebruikt.’ Maar de media kunnen er ook wat van. Wie herinnert zich niet hoe De Telegraaf, na overlast van jongeren in een bus in Gouda, opriep het leger in te zetten om een einde te maken aan de deze ‘terreur’?
Ondanks al deze bangmakerij staat vast dat Nederland simpelweg niet onveilig is. Aan de hand van wetenschappelijke onderzoeken laat de auteur zien dat de veiligheidsmythe niets met de werkelijkheid te maken heeft. De uiterst kleine kans om slachtoffer te worden van geweldpleging valt statistisch gezien in het niet bij de kans om gewond te raken in het verkeer of op de werkvloer. Over deze gevaren hoor je politici dan weer zelden. Bovendien blijkt uit onderzoek uit binnen- en buitenland dat de criminaliteit in alle Westerse landen sinds de eeuwwisseling aanzienlijk is gedaald. En dat geldt ook voor de landen waar de politie, in tegenstelling tot Nederland, niet of nauwelijks is gegroeid.
Hiermee maakt de Koning meteen korte metten met de mythe dat meer politie zorgt voor meer veiligheid. Bergen internationaal research hebben geen verband kunnen aantonen tussen het aantal politiemensen en de hoeveelheid criminaliteit. De Koning komt tot een eenvoudige conclusie: ‘Meer blauw leidt niet tot minder misdrijven.’ Dit komt vooral doordat de politie erg slecht is in ‘boeven vangen’. Uit de statistieken blijkt dat nog niet één procent van alle gepleegde misdrijven wordt opgelost.
Streng
Volgens een andere mythe is de rechtspraak in Nederland veel te soft en links. Geert Wilders speelt hierop in: ‘Dat het juristendom eenzijdig overhelt naar links kunnen we elke dag vaststellen. Op deze manier krijgen we onze straten natuurlijk nooit veilig.’ In werkelijkheid zijn de straffen de laatste jaren veel zwaarder geworden: vanaf 2000 zijn er meer mensen tot levenslang veroordeeld dan in de halve eeuw daarvoor. Inmiddels is Nederland bijna het strengste land in West-Europa. Voor een veroordeelde verdachte is de kans op een gevangenisstraf twee keer zo hoog als het Europese gemiddelde.
Toch klinkt elke dag de roep om strengere straffen. Na een aantal overvallen in Amsterdam verkondigde PvdA’er Achmed Baâdoud: ‘Strengere straffen zullen die gasten leren. Nu lijkt het net een spelletje.’ Een halve eeuw onderzoek levert echter onomstotelijk bewijs dat strenger straffen geen afschrikkende werking heeft. In tegendeel, hoe langer iemand achter de tralies zit, hoe groter de kans op recidive. De gevangenis is een heuse crime school en een strafblad bemoeilijkt juist de terugkeer op het rechte pad. Ondanks voorspelbaar enthousiasme bij politici, schrikt ook de dreiging van militaire discipline van boot camps jongeren niet af.
Net zo zinloos is de peperdure war on drugs. Terwijl de hoeveelheid verdovende middelen gestaag stijgt, kost deze vergeefse klopjacht in de VS per jaar ruim 50 miljard dollar, ongeveer de helft van het budget van de politie en de gevangenissen bij elkaar. Een schatting uit 2003 raamde de jaarlijkse kosten van het Nederlandse drugsbeleid op 2,2 miljard euro. Dit beleid laat de innig met de heersende klasse verbonden drugsbaronnen buiten schot, terwijl vooral kleine criminelen in de bak belanden. Bijna alle veroordeelden zijn verslaafden of mensen met een psychische of verstandelijke beperking.
Invloed
Strengere straffen en repressie hebben geen effect, omdat justitie en politie geen invloed hebben op de structurele oorzaken van criminaliteit, zoals armoede en werkloosheid. Dat sociaal-economische omstandigheden doorslaggevend zijn, wordt bewezen door de schijnbaar miraculeuze daling van misdaad in de VS sinds de jaren negentig. Door de legalisering van abortus in 1973 in meerdere staten, zijn de mensen die statistisch de grootste kans liepen om later crimineel te worden simpelweg niet geboren. Hier kan geen repressie tegenop.
Om een einde te maken aan onveiligheid en criminaliteit moet er dus een einde komen aan maatschappelijk ongelijkheid. Griekse demonstranten op het Syntagma-plein in Athene of stakende mijnwerkers in Zuid-Afrika weten maar al te goed dat politieagenten niet geneigd zijn om hieraan bij te dragen. De belangrijkste taak van de politie is niet het tegengaan van criminaliteit, maar het bewaren van orde en het beschermen van de status quo. Het is niet toevallig dat de politie opgericht werd in de negentiende eeuw om de elite te beschermen tegen de recent ontstane arbeidersklasse.
De Veiligheidsmythe biedt enkele goede argumenten tegen de aanhoudende roep om meer repressie en meer ‘blauw op straat’, maar is vooral een bijdrage om de politie door middel van gedegen wetenschappelijk onderzoek te verbeteren. Helaas houdt de auteur hiermee de belangrijkste mythe die er over de politie bestaat in stand. De politie is geen neutrale instantie die ons beschermt tegen geweld en criminaliteit. Overal waar gewone mensen in verzet komen tegen onrecht vinden zij politie en justitie als tegenstanders tegenover zich. Strijd, niet onderzoek, vernietigt deze laatste mythe.
Bart de Koning – De Veiligheidsmythe
Uitgeverij: Balans, 160 pagina’s / € 17.95
Geschreven door Arwin van der Zwan en eerder verschenen op Socialisme.nu
Zie ook hier.
“Net zo zinloos is de peperdure war on drugs.”
Dikke fout.
De war on drugs heeft een doel en dient om de macht over het drugs onderwereld in handen van bepaalde geheime diensten te krijgen.
Oorspronkelijk hadden de misdaad kringen het voor het zeggen over de drugs handel. Het is een enorme macht die te vergelijken is in enige zin alleen met de macht van een heersende elite. Het is ook super lucratief.
Daarom moest de control van de drugs onderwereld in handen van geheime diensten komen om de greep over de maatschappij te versterken.
Wie de drugs lijnen en toevoer controleert, heeft een hele land vaak onder controle.
Daarom zijn we in Afghanistan.
Zoiets als Nederland in de opiumteelt toen zie nog Indie hadden.
Wordt er ook ingegaan op een optimale strafmaat? Niet strenger, wel coulanter?
Ik neem aan dat de auteur niet pleit voor het geheel en al afschaffen van straf.
War on drugs is om geheime diensten de controle te geven op de drugshandel .Nou die hebben ze al ,DE BROER VAN DE PRESIDENT VAN AFGHANISTAN verstuurde tot zijn dood zijn handel met vliegtuigen van de alr forse naar frankfurt waar ze op de amerikaanse zijde gelost werden .Wij weten nog niet half wat er zich afspeeld .en hier maakt een dorpsidioot zich druk om eenwietpas om een betere controle te krijgen .
maar wy hebben in nederland toch mooi dierenpolitie.
en dacht je niet dat dierencriminelen nou mooi ons land niet meer in durven.
en eeuwenlang doodstraf voor homoos, er is dus geen homo meer in nederland.
en al die pedoos doodschieten, doodtrappen,
al het gespuis die nietwerkers en bejaarden en chronische hypochonders
kortom nieuwe stichtingen, nieuwe bestuurders gezocht
nieuwe bonussen
@4, en ja, Van Traa was te dichterbij gekomen….
Ja van traa was zeker te dichtbij .Alleen zijn in deze zaak ookverkeerde geslachtofferd .En de genen die eigenlijk de verantwoording hadden zijn wegge promoveert of met pensioen ,of hebben een functie als staatsecretaris .En de geen die enig licht op deze zaak kan geven werd eerst verraden door zijn dealmaker bij justitie ,en zit nu vast in libanon .