Blij met een groene kerst?

Een witte kerst vormt bij uitstek het romantisch ideale beeld van de winter. Uit mijn kindertijd herinner ik me het plezier van het maken van sneeuwpoppen, van sleetje rijden en van schaatsen met de hele buurt in de winterperiode. Maar de volwassenheid brengt andere prioriteiten met zich mee. Gladde wegen, hoge stookkosten vanwege de kou en afgelaste voetbalwedstrijden vormen een keerzijde. Hoewel het klimaatalarmisme vrijwel is weggedeemsterd onder invloed van vooral de resultaten van de klimaatconferentie van Kopenhagen in 2009, wil ik bij de huidige milde temperaturen de eventuele Groene wanhoop over het definitieve verlies van een witte kerst laten wegsmelten.

Het ‘gevaar’ van een groene Sahara

In de National Geografic van juli 2009 verscheen een artikel van James Owen over de vergroening van de Sahara. Foto’s genomen tussen 1982 en 2002 illustreerden uitgebreid een toename van vegetatie in Tsjaad en westelijk Soedan. Het verschijnsel van een groene Sahara is geen sprookje. In het Holoceen, de huidige geologische periode vanaf de laatste ijstijd, bestond er rond 7500 – 4500 jaar geleden eveneens een groene Sahara. Het Megatsjaadmeer – 200 x groter dan het huidige Tsjaadmeer – was een uitvloeisel daarvan. Toen lagen de temperaturen zo’n 2 à 3 graden boven het huidige niveau. Een verklaring voor de vergroening ligt bij de moesson. Hogere temperaturen veroorzaken uitbreiding van de moessonregens in een groot gebied van de Sahara. Het groene perspectief staat in contrast met de doembeelden vol klimaatvluchtelingen van de klimaathysterici.

Niet gokken met het klimaat

Er is een voor de hand liggende verklaring voor de alarmerende reacties op een veranderend klimaat. Daar speelt het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC), de organisatie van de Verenigde Naties voor het klimaat, een voorname rol in. Het instituut evalueert sinds zijn oprichting in 1988 de risico’s van klimaatverandering. De reeks rapporten die de instelling heeft gepubliceerd geldt als standaardreferentie. Het IPCC voorspelt opwarming van het klimaat. Daarbij komen in de toekomstscenario’s schetsen voor van verdroging en verwoestijning, en van overstroming van laaggelegen, tropisch paradijselijke eilandjes. Dat zijn vanzelfsprekend desastreuze ontwikkelingen. Wat doe je als beleidsmaker? Je weet wat je hebt en je wilt het risico van een ramp vermijden. Dan kies je voor handhaving van de status quo. Met het klimaat gok je niet.

Optimaal klimaat

Je bent als gewone burger al gek als je tegen de gangbare opinie ingaat. Zeker als ambitieus politicus kun je je niet als een ketter opstellen. Weinigen betwijfelen de doembeelden derhalve. Het beeld van het huidige klimaat als het optimale heeft echter een belangrijke implicatie: van alle mogelijke klimaatmodellen zitten we nu toevallig in het meest gunstige. Elke verandering naar boven of naar beneden houdt in dat we van het ideale model afwijken. Voor de industriële revolutie, toen het 0,7 graad kouder was met koude winters, was het klimaat ongunstiger. Een opwarming met een graad zou eveneens nadelig zijn. Is dat reëel of houdt dat angst voor verandering in?

Afwachten?

In haar oratie in 2008 als bijzonder hoogleraar klimaatmodellering en klimaatanalyse ging Nanne Weber in op de klimaatmodellen. Ze zei: “Over tien of twintig jaar hebben we zekerheid, maar dat duurt nog even.” Dan komt de in het begin genoemde vergroening van de Sahara in perspectief te staan. Misschien is een graad opwarming, of zelfs twee graden zo slecht nog niet. Misschien ook wel. Wat doen we met de onzekere twijfel? Zo zou de vraag kunnen opkomen of er inderdaad urgentie bestaat om klimaatverandering te tackelen. In het geval van grote onzekerheid is een slimme strategie: het voor de hand liggende doen en het andere nog even laten rusten. We kunnen maatregelen nemen, zoals verbetering van de isolatie van huizen en snelheidsbeperking op autowegen, die sowieso besparingen opleveren. Energie zal in de toekomst alleen maar duurder worden; iedere besparing is meegenomen, niet alleen wegens redenen van klimaatverandering. Gegronde bezwaren tegen genoemde voorstellen zijn er eigenlijk niet. Maar de consensus wil dat we meer moeten doen: we zouden aanzienlijke subsidies moeten geven voor ongewisse alternatieve energieopwekkingsprojecten, bouw van kerncentrales en opslag van CO2 in de bodem.

Hoe kunnen we echter een groene Sahara laten rijmen met de overtuiging van de ‘politiek correcte’ status quo, die elke klimaatverandering als slecht veroordeelt? En dan zijn de voordelen van een ijsvrij Siberië nog niet eens ter sprake gebracht. Als we in alle eerlijkheid nadenken, mogen we naar alle waarschijnlijkheid blij zijn met een blijvend groene kerst.

18 gedachten over “Blij met een groene kerst?”

  1. “Misschien is een graad opwarming, of zelfs twee graden zo slecht nog niet. Misschien ook wel.”

    Die twee graden zijn alleen niet uniform en zullen zich naar alle waarschijnlijkheid voornamelijk bevinden in de gebieden waar de opwarming nu al het snelst gaat, nl. aan de polen.

    Twee graden zijn bijvoorbeeld genoeg voor het “tipping point” van het ijs op Groeland en een daarmee samenhangende zeespiegelstijging van 6 à 8 meter. Twee graden zijn genoeg voor het vrijkomen van aanmerkelijke hoeveelheden methaan (een veel sterker broeikasgas dan CO2) uit de permafrost. Twee graden maakt de Sahara niet groen, maar gróter en maakt tevens een Sahara van andere gebieden die het nu al moeilijk hebben, zoals delen van Australië en Texas, ook al liggen die niet eens in de poolgebieden. Twee graden is genoeg voor drinkwatertekorten in Azië in gebieden die voor hun drinkwater afhankelijk zijn van gletsjers (1/6 van de wereldbevolking is voor drinkwater afhankelijk van smeltend ijs en sneeuw).

    “Twee graden” is niet “misschien zo slecht nog niet”. “Twee graden” is te véél.

  2. Dat zou de ultieme Ironie zijn, Sahara en Sahel vruchtbaar, en wij hier… door het vertragen van de golfstroom een pool klimaat. (Nederland en Denemarken liggen heel Noordelijk namelijk, pak maar eens een globe, helemaal als je realiseert dat de aarde niet loodrecht staat).

  3. Dehnus Schreef:

    Dat zou de ultieme Ironie zijn, Sahara en Sahel vruchtbaar

    Natuurlijk is meer opwarming > meer verdamping > meer neerslag maar ik zou niet weten of dat voldoende is om de Sahara weer te veranderen in de rijke savanne die het 12.000 jaar geleden was. Er zijn aanwijzingen dat de Sahara kleiner wordt door toenemende neerslag, er zijn ook aanwijzingen dat de temperatuur te snel stijgt om daarvan op lange termijn te kunnen profiteren.

    en wij hier… door het vertragen van de golfstroom een pool klimaat.

    Dat is een scenario dat je oa. kunt terugvinden in het klimaatrapport van het Pentagon (2003?). Daarin werden door de toenemende kou in Noord- en Noordwest-Europa al vóór 2020 de eerste volksverhuizingen verwacht. 😐

    Andere problemen:
    – lagere rijstopbrengst. Vooral de nachttemperatuur stijgt (dit is trouwens een van de bewijzen dat de zon niet de oorzaak van de opwarming is) en rijst heeft een koelere nachttemperatuur nodig (het voedsel van 50% van de wereldbevolking bestaat voor 80% uit rijst. Dat kun je niet zomaar even vervangen door Brinta)
    – meer bosbranden, minder watervoorraden, meer doden door hittegolven
    – grasland verandert in struikland waardoor er niet meer gegraasd kan worden
    – grotere verspreiding van ziektes die tot nu toe tot de (sub)tropen beperkt bleven (malaria, knokkelkoorts, etc)
    – meer zuurstofarme gebieden in de oceanen, sterkere verzuring (met alle gevolgen van dien)
    – algemene veranderingen aan de ecosystemen & hier niet snel genoeg mee kunnen omgaan (dit jaar viel onze zomer in de lente, de herfst viel in de zomer en de lente viel in de herfst. Hoe kun je daar normale landbouw mee plannen?)
    – en (in Nederland bv) mensen met lentebomen-allergie die opeens in december al de klos zijn. Hatsjoe! (Gelukkig heb ik altijd spray in voorraad.)

    meer: http://www.skepticalscience.com/translation.php?a=50&l=15

  4. @Dark Skywise
    De meningen over de gevolgen van de klimaatverandering lopen uiteraard uiteen. Het merendeel van jouw argumentatie is echter bijzonder duister, sommige argumenten zijn zelfs idioot.

    Vind je een lagere rijstopbrengst wegens een hogere nachttemperatuur zelf geloofwaardig?
    Van twee of drie graden opwarming smelt niet alle ijs op Groenland. De meest gehanteerde voorspelling is een zeespiegelstijging van 30 cm over 100 jaar. Voor een stijging van zes à acht meter zijn we nog wel een poos bezig.

    Gelukkig realiseer je je de volgende sequentie: ‘meer opwarming > meer verdamping > meer neerslag.’ Daaruit zou volgen dat eerder een toename van overstromingen zou resulteren dan van verdroging.

  5. Sjaak Scheele Schreef:

    Het merendeel van jouw argumentatie is echter bijzonder duister, sommige argumenten zijn zelfs idioot.

    Bij de link onderaan staan links naar de betreffende wetenschappelijke onderzoeken. Als mijn “argumenten” (eigenlijk: verwachte gevolgen) idioot zijn, dan moet je dat die onderzoekers voorál even melden. Tenslotte zitten al deze onderzoeken in het “peer review” circuit, dus jouw review kan er vast nog wel bij.

    Vind je een lagere rijstopbrengst wegens een hogere nachttemperatuur zelf geloofwaardig?

    Als de omstandigheden die een plant gewend is worden gewijzigd, reageert een plant daarop. (Duh.) Volgens Peng (2004) en Tao (2008) leidt het oplopen van de nachttemperatuur in ieder geval tot een verminderde opbrengst. Wat is er precies ongeloofwaardig aan hun onderzoeken? (Details, details!)

    Van twee of drie graden opwarming smelt niet alle ijs op Groenland.

    Dat zeg ik ook niet. Ik zeg dat twee graden waarschijnlijk genoeg is voor het bereiken van het “tipping point”, waarna het smeltproces in een versnelling zal terechtkomen.

    Maar goed, ik ben duister, idioot en ongeloofwaardig, dus trek je vooral niks van mij aan. (Hoewel, eigenlijk zou *ik* me niks moeten aantrekken van iemand die termen als klimaatalarmisme en klimaathysterici hanteert.) 😛

  6. DarkSkywise schreef:

    Als de omstandigheden die een plant gewend is worden gewijzigd, reageert een plant daarop. (Duh.) Volgens Peng (2004) en Tao (2008) leidt het oplopen van de nachttemperatuur in ieder geval tot een verminderde opbrengst. Wat is er precies ongeloofwaardig aan hun onderzoeken?

    De onderzoeken zullen op zich wel kloppen, neem ik aan. Hoewel wetenschappelijk onderzoek niet altijd is wat het ljkt (Diederik Stapel).
    Maar er is niet gevarieerd op rijstsoorten. Voor een bepaalde plek is op grond van ervaring een zekere rijstsoort optimaal. Als de omstandigheden veranderen, neemt de opbrengst af. Voor die conclusie hoef je niet eens wetenschappelijk onderzoek te verrichten, dat kun je op je klompen aanvoelen. Om de vermeende verminderde opbrengst in wat breder perspectief te plaatsen heb ik snel even een berichtje gegoogled over onderzoeken naar rijstopbrengsten (http://www.wetenschap24.nl/nieuws/artikelen/2009/augustus/Rijst-op-maat.html).

  7. Sjaak Scheele Schreef:

    (Diederik Stapel)

    Ga nou even gauw een eind fietsen. Dit is toch geen argument? 😐

    (Nou ja, het *is* natuurlijk wel een argument, maar meer een argument van het type “o jee, er staat één typfout in het 1000 pagina’s dikke deel III van het IPCC-rapport. Snel, snel, de hele klimaatwetenschap de prullenbak in!”)

  8. DarkSkywise schreef:

    Dat zeg ik ook niet. Ik zeg dat twee graden waarschijnlijk genoeg is voor het bereiken van het “tipping point”, waarna het smeltproces in een versnelling zal terechtkomen

    Bij een ’tipping point’ kan ik me weinig voorstellen. IJs smelt boven 0 °C. Het smeltproces kan niet op een bijzondere manier worden versneld. Of het zou kunnen dat de temperatuur op Groenland ten opzichte van het gemiddelde flink gaat stijgen. Die mogelijkheid valt inderdaad niet uit te sluiten, maar lijkt me vooral ‘alarmistisch’. (Hoewel je een hekel aan die term schijnt te hebben. 🙂 )

  9. sjaax Schreef:

    (Hoewel je een hekel aan die term schijnt te hebben.)

    97% van alle klimaatdeskundigen zijn het er over eens dat de aarde opwarmt en dat de oorzaak bij de mens ligt. Als jij het nodig vindt om zo’n overgrote meerderheid van een treiterig pestnaampje te voorzien alsof ze een of ander belachelijk minderheidsstandpunt aanhangen (om nog maar te zwijgen van een term als “klimaathysterici”) plaats je jezelf daarmee in het kamp van de hardcore sceptici (sceptisch zijn om het sceptisch zijn), klimaatontkenners en prof. dr. mr. ir. Richard de Mos.

    Heeft het zin om iemand uit die groep een “tipping point” uit te leggen of waarom het argument van een “groene Sahara” grote flauwekulkoek is als je de Milankovic-cycli buiten beschouwing laat? Welnee, ze zullen “even snel googelen” om hun gelijk te halen en vervolgens ben je zelf weer uuuuuuren bezig om alles te ontkrachten.

    Daarom is het inderdaad wat stil geworden bij de “alarmisten”. Niet omdat ze niks nieuws meer ontdekken (al is de waarde van een onderzoek dat voorgaande onderzoeken bevestigt voor de sensatiemedia sowieso gering), maar omdat ze zijn gaan beseffen dat de nog-geen-drie-procent sceptici en ontkenners die na mede-recordjaar 2010 nog steeds niet tevreden zijn, nóóit tevreden zullen zijn en waarschijnlijk pas zullen omslaan als ze 100% bewijs hebben (wat alleen bestaat in de wiskunde) of als het te laat is. Dus waarom zou je daar nog tijd aan verspillen?

    Nee, dan gaan we liever toch maar weer onderzoek doen. 😛

    bytheway, ook wel interessant in dit verband: “Are Climate Change Reporters an Endangered Species?”

  10. Ben dik tevreden zover met deze winter maand. S,morgens geen ijs krabben van de ramen van mijn auto
    als ik naar mijn werk ga. Temparatuur een paar graden boven normaal is beter dan anders om. Eens
    leefden onze voor voor ouders in de ijstijd, was dat zo,n pretje dan?
    Nederland heeft een zee klimaat, kenmerken;; zachte winters koele zomers.

  11. DarkSkywise Schreef:

    Dehnus Schreef:

    Dat zou de ultieme Ironie zijn, Sahara en Sahel vruchtbaar

    Natuurlijk is meer opwarming > meer verdamping > meer neerslag maar ik zou niet weten of dat voldoende is om de Sahara weer te veranderen in de rijke savanne die het 12.000 jaar geleden was. Er zijn aanwijzingen dat de Sahara kleiner wordt door toenemende neerslag, er zijn ook aanwijzingen dat de temperatuur te snel stijgt om daarvan op lange termijn te kunnen profiteren.

    en wij hier… door het vertragen van de golfstroom een pool klimaat.

    Dat is een scenario dat je oa. kunt terugvinden in het klimaatrapport van het Pentagon (2003?). Daarin werden door de toenemende kou in Noord- en Noordwest-Europa al vóór 2020 de eerste volksverhuizingen verwacht.

    Andere problemen:
    – lagere rijstopbrengst. Vooral de nachttemperatuur stijgt (dit is trouwens een van de bewijzen dat de zon niet de oorzaak van de opwarming is) en rijst heeft een koelere nachttemperatuur nodig (het voedsel van 50% van de wereldbevolking bestaat voor 80% uit rijst. Dat kun je niet zomaar even vervangen door Brinta)
    – meer bosbranden, minder watervoorraden, meer doden door hittegolven
    – grasland verandert in struikland waardoor er niet meer gegraasd kan worden
    – grotere verspreiding van ziektes die tot nu toe tot de (sub)tropen beperkt bleven (malaria, knokkelkoorts, etc)
    – meer zuurstofarme gebieden in de oceanen, sterkere verzuring (met alle gevolgen van dien)
    – algemene veranderingen aan de ecosystemen & hier niet snel genoeg mee kunnen omgaan (dit jaar viel onze zomer in de lente, de herfst viel in de zomer en de lente viel in de herfst. Hoe kun je daar normale landbouw mee plannen?)
    – en (in Nederland bv) mensen met lentebomen-allergie die opeens in december al de klos zijn. Hatsjoe! (Gelukkig heb ik altijd spray in voorraad.)

    meer: http://www.skepticalscience.com/translation.php?a=50&l=15

    Toch zou het Ironisch zijn, dat landen die het meeste last hebben van klimaat verandering nu.. en waar we over zeuren dat zij niet moeten janken en dat onze economie belangrijker is. Als zij een Groene Sahara krijgen en wij een pool klimaat. Het is niet leuk voor ons, maar het zou wel Ironisch zijn.

  12. jocghum Schreef:

    Ben dik tevreden zover met deze winter maand. S,morgens geen ijs krabben van de ramen van mijn auto
    als ik naar mijn werk ga. Temparatuur een paar graden boven normaal is beter dan anders om. Eens
    leefden onze voor voor ouders in de ijstijd, was dat zo,n pretje dan?
    Nederland heeft een zee klimaat, kenmerken;; zachte winters koele zomers.

    Ga dan in een zuid europees land wonen. Hier heb je kou nodig tegen mugen plagen. Verder ook tegen ziekte kiemen en sommige Noordelijke mensen krijgen last met warme winters. Ik zit hier alles bij elkaar te hoesten net alsof ik slijm in de keel heb. Terwijl als het koud is het ineens opgelost is. Ga dan lekker tussen de wat zuidelijkere mensen wonen, die hebben hier geen last en hebben er ook meer plezier bij. Hoef je nooit te krabben en heb je altijd lol.

    Ik houdt wel van Schaatsen, Winter en wat kou. Daar kan je namelijk tegen kleden en ziet er mooi uit. Beetje rekening houden met autorijden en er zijn geen problemen. Verder is koud weer ook helemaal niet koud, dat krijg je van wind en vochtigheid dat je sneller afkoelt (trekt de warmte uit je huid).-10 met wat minder wind en lucht vochtigheid, en je merkt er heel weinig van.

  13. Dehnus Schreef:

    Ga dan in een zuid europees land wonen. Hier heb je kou nodig tegen muggen plagen. Verder ook tegen ziekte kiemen en sommige Noordelijke mensen krijgen last met warme winters.

    Nee, een kwakkelwinter is ideaal om muggen en ander ongerief te voorkomen. De beestjes denken namelijk, “ha het wordt weer warmer” dus worden ze eerder wakker. Zo gauw als het dan even gaat vriezen komen ze weer van een koude kermis thuis.
    Je hebt gelijk als je zegt dat je van koud weer juist niet ziek wordt, maar het is onzin te beweren dat bij het omgekeerde wél het geval is. Immers dan zouden mensen in warme(re) landen vaker ziek zijn en dat is per se niet het geval. Het heeft veel meer te maken met je eigen weerstand tegen ziektes.
    Ik heb overigens al jaren een griepprik gekregen. Dit jaar voor het eerst niet. Gevolg: andere jaren was ik zo rond de jaarwisseling hartstikke ziek. Dit jaar dus niet.
    Dat gaat me een hoop geld kosten. Andere jaren had ik namelijk een prima smoes om niet op familiebezoek en recepties te gaan. Nu kom ik er niet meer onderuit. We moeten dus extra geld uitgeven aan taxi’s e.d.

  14. Dehnus Schreef:

    Toch zou het Ironisch zijn, dat landen die het meeste last hebben van klimaat verandering nu.. en waar we over zeuren dat zij niet moeten janken en dat onze economie belangrijker is. Als zij een Groene Sahara krijgen en wij een pool klimaat. Het is niet leuk voor ons, maar het zou wel Ironisch zijn.

    Wij hadden het vroeger ’s zomers soms binnenshuis kouder dan ’s winters, gewoon omdat het te duur was om de (kolen)kachel aan te steken. Op dit moment brandt bij ons de kachel niet eens.

  15. DEHNUS,
    Duizenden en duizenden Nlers wonen reeds in Spanje, ze hebben net als mij een grote hekel aan kou.
    U schrijft Nederland heeft een strenge winter nodig om dat anders de muggen en andere insecten niet
    genoeg afsterven Ik denk hoe harder het vriest hoe dieper het ongedierte wegkruipt Zo dra het gaat
    dooien, zie je ook de insecten terug. Tegen koude kun je je kleden, ja dat zegt mijn broer ook, hij hoopt
    elk jaar op een elfsteden tocht. 6 graden onder nul met oosten wind voelt aan als 12 graden onder nul.
    8 graden als 16, Een kwakkel winter is gewoon voor NL. Strenge winters komen gelukkig niet vaak voor
    in Nederland..Als U zo graag wil schaatsen,,kunstijsbanen genoeg in Nederland.

  16. Dehnus Schreef:

    Als zij een Groene Sahara krijgen en wij een pool klimaat. Het is niet leuk voor ons, maar het zou wel Ironisch zijn.

    De Groene Sahara van destijds kwam doordat de aardas een beetje schuiner stond dan gemiddeld (een deel van de Milankovic-cycli, zie hier voor uitleg) en de noordelijkere gebieden hierdoor relatief meer zonnewarmte kregen. Daardoor konden gebieden als de Sahara zich ontwikkelen tot een rijke savanne, maar als dat nog eens gebeurt (wat er qua Milankovic voorlopig nog even niet inzit), zullen we evenzo de heuvels inmoeten omdat die extra warmte niet echt bevorderlijk zal zijn voor het ijs op Groenland (waarvan de poreuze toplaag staat te popelen om in elkaar te storten en het onderliggende ijs dan niet meer zal isoleren).

    Een situatie waarin wij een poolklimaat krijgen én de Sahara groen wordt, lijkt me nóg onwenselijker, omdat de overgebleven warmte (het totaal van alle ontvangen zonnewarmte blijft immers ongeveer gelijk!) op het zuidelijk halfrond terechtkomt waar nog veel meer ijs ligt en dan hoeven we niet meer de heuvels in, maar de Alpen. 😛

  17. @Dark
    Allereerst een correctie: het Holocene temperatuur optimum vond waarschijnlijk wat later plaats dan rond 10.000 jaar geleden, maar veeleer zo’n 7500 – 4500 jaar geleden. (http://en.wikipedia.org/wiki/Holocene_climatic_optimum). Ik heb wikipedia als bron gebruikt, omdat wikipedia-gegevens regelmatig worden geupdated volgens de laatste inzichten.

    Vergelijk daarmee het laatste voorkomen van een groene Sahara (http://en.wikipedia.org/wiki/Neolithic_Subpluvial). Die ontwikkelde zich in ongeveer dezelfde tijd als het genoemde optimum.

    In ieder geval dank voor je kritische opmerkingen. Dat zorgt voor scherpte in de argumentatie.

  18. Pingback: Opknappen van scholen goed plan | Krapuul

Reacties zijn gesloten.