Afgelopen donderdag, 29 juli 2021, was er weer eens iets te beleven op antifascistisch gebied. Thierry Baudet was in de stad, samen met een boel van zijn fans. Dat vroeg om protest, en dat kwam er dan ook. Vanzelf ging dat niet. Mooi ging dat uiteindelijk wel. Een middagje op antifavontuur was het hoogtepunt, na een paar hectische dagen van voorbereiding en gespannen anticipatie. Het was het waard!
Hoe kwam dit zo? In de nacht van maandag op dinsdag kreeg ik via mail en vervolgens Brabants Dagblad lucht van wat komen ging. Het Forum voor Democratie (FvD) ging een manifestatie houden op donderdag 29 op het Koningsplein in Tilburg. Daar zou ook de Grote Leider Thierry Baudet het woord voeren. De samenkomst was bedoeld ter voorbereiding van mogelijke deelname aan gemeenteraadsverkiezingen in 2022. Potentiële kandidaten konden zich melden. Dat was de opzet van the enemy.(1)
Een openbare manifestatie van deze fascistenclub, in de stad waar ik woon… dat is natuurlijk niet te verteren. Hier en daar werd de info rondgemaild en er werd overlegd: kunnen we iets doen? Binnen 24 uur was er een groepje antifascisten in Tilburg aan de slag gegaan. Ik was er eentje van. Iets van een zichtbaar protest moest van de grond ter krijgen zijn, toch? Een publieke aankondiging was er niet. Een melding bij de gemeente nog minder: die zou antifascisten in een onderhandelingsproces verstrikt hebben waarbij aan demonstranten tegen Baudet een plek aan de andere kant van Tilburg, ver uit het gezicht van de FVD, zou zijn toegewezen, en wie weet wat voor repressieve voorwaarden nog meer. Bovendien ontbrak de tijd. Een openlijk maar niet aangekondigd protest, dat gingen we doen.
En dat hebben we gedaan! Paar dagen plannen maken, iemand vroeg een advocaat om stand by te staan voor het geval dat er mensen opgepakt werden, iemand bood aan een eerstehulpsetje mee te nemen. Graag! Je weet maar nooit. En intussen meer mensen informeren. Middagje materiaal maken, borden en een spandoek. En daarna er op af!
Onderweg in de binnenstad kwamen sommigen van ons langs een groepje FvD-ers dat flyers voor hun evenement uitdeelden. Dat namen we vriendelijk aan, om twintig meter verderop in proestlachen uit te barsten: ze moesten es weten… Vervolgens op een afgesproken punt onderlinge afspraken gemaakt en relevante informatie uitgewisseld. Op naar het Koningsplein! Onderweg, toen we in een onduidelijk zijstraatje waren beland, vroeg een voorbijganger of we op zoek waren naar de FvD-manifestatie. Ja dus. ‘Jullie zijn toch wel tegen, hè?’ liet deze behulpzame persoon er op volgen. Helemaal opgelucht toen dat inderdaad het geval was. We waren niet de enige tegenstanders!
Op het Koningsplein sloot nog een medestander zich bij ons aan, en eventjes later stonden we met zeven mensen, twee flinke spandoeken en een paar borden, vrij achteraan min of meer recht voor het podium. Een van de borden: ‘Fascisten Voor Discriminatie’. Voor ons en om ons heen vele tientallen Baudet-fans, ik schatte zelf tussen de vijftig en honderd, maar ik was meer bezig met kijken waar we konden staan dan met het tellen van chagrijnige fascistenkoppen. Ik las later dat het er veel meer zijn geweest. Het verslag in het Brabants Dagblad (2) sprak van een opkomst van ‘een kleine driehonderd’, lang niet allemaal uit Tilburg trouwens. Dat verslag bevat trouwens ook een mooie foto van het vrolijke zevental.
De Baudet-fans waren niet blij met ons, haha. Smalend gelach, boze blikken, een enkeling die echt agressief deed. Ook FvD-security, die ons op de anderhalve meter afstandsregel wees en zelf geen mondkapje op had, haha. Wij wel trouwens. Security wilde ons intomen, weerhield ook iemand van eigen mensen om op de vuist te gaan. Men was zich daar blijkbaar bewust van het nadelige effect van een knokpartij en liet het misschien ook maar wat graag aan het bevoegd gezag over.
Vrijwel meteen politie die voor ons ging staan. Om een grotere botsing te voorkomen, ongetwijfeld: openbare orde, nietwaar? Maar de agenten misbruikten het verhaal dat ze er ook waren om ons te beschermen, door ons te vragen en vervolgens te vorderen om van het plein te vertrekken. Dat deden we, traag en protesterend, en al snel ook leuzen roepend. ‘Racisme? Nee! Fascisme? Nee? Baudet, FvD, Nee, Nee, Nee!’. Dat soort werk. Zo dwong de politie ons om te vertrekken, waarmee ze feitelijk de fascisten beschermde zodat die ongestoord en onweersproken haar gif kon rondstrooien. What else is new?’ ‘Politie, fascisten, twee handen op een buik’, zat ook nog in ons leuzenrepertoire.
We liepen vervolgens naar de Schouwburgring en gingen dicht bij de opgang naar het Koningsplein staan met onze spandoeken en borden. Een antifascistische picketline, om tenminste voorbijgangers te waarschuwen. ‘Tilburg, wees paraat, geen fascisten op de straat!’ ‘Toen niet, nu niet, nooit meer fascisme!’ ‘Baudet, FvD, opgerot, weg ermee!’ Een enkele voorbijganger maakte ons voor sukkels uit en kreeg van onze kant te horen dat we ook van hem hielden. Maar er was ook bijval, zelfs twee jonge mensen met een vuist omhoog toen ze ons zagen. We hadden onze borden en leuzen natuurlijk graag pal voor de neus van Baudet laten zien en horen, maar dit was allemaal niet zinloos.
We wilden nog even verder gaan en staken over, zodat we hopelijk in het gezicht zouden komen van FvD-ers die van de manifestatie zouden vertrekken. Dat vond de politie die ons alweer in de gaten hield, helemaal geen goed idee. Die verwees ons door naar het Willemsplein, uit het zicht van veel voorbijgangers, en stelde ons vervolgens bloot aan ID-controle, of anders fouillering en mogelijk aanhouding. Op onze vraag op welke grond ze dit deden, antwoordde een van de agenten: ‘in het kader van de uitoefening van mijn politietaak’ of zoiets nietszeggends. Zeven vreedzame actievoerders, twee bewapende agenten die in no time versterking konden optrommelen. Geen heel gunstige krachtsverhoudingen. Ons antifascistische punt tegenover FvD-ers en omstanders hadden we intussen al lang gemaakt. En zo zinvol en prettig leek leek een avondje cel nu ook weer niet. Knarsetandend kwamen de IDs tevoorschijn. Grrr.
Voor ons was het daarna wel mooi geweest, het antifavontuur zat er goeddeels op. Maar nog niet helemaal! Eerst even nagepraat en uitgewisseld hoe we het hadden ervaren. Veel voldoening: het was gelukt, en we waren ongedeerd en zonder arrestaties weer weggekomen. Jammer van de timing: toen Baudet kwam, waren wij al weggestuurd. Daar zit een leermomentje in. Ik was en ben nog steeds heel blij dat ik kon optrekken met deze vriendelijke maar tegelijk onverschrokken lieve mensen. Volgens mij kon en kan dit zevental heel trots zijn op zichzelf en elkaar.
Maar het avontuur was nog niet ten einde! We gingen ons weegs, een deel van ons te voet richting binnenstad en huisadres. In no time reden er twee fietsagenten mee, en een van hen probeerde gezellig te doen en een praatje met ons aan te knopen. Ik had daar al heel snel genoeg van, maakte mijn afwijzing duidelijk van de rol die politiemensen als gezagsdragers uitoefenen, en zei dat het gesprek wat mij betreft afgelopen was. Dat vond oom agent helemaal niet aardig van me. Zeer tot mijn ergernis bleven de twee agenten wel op enige afstand achter ons aan fietsen, tot in de Nieuwlandstraat aan toe. Ook zoiets werkt als intimidatie. Repressie begint dus niet pas als de knuppels tevoorschijn komen en het traangas in het rond vliegt.
Een paar concluderende opmerkingen nog. Allereerst over de FvD samenkomst zelf. Veerle Slegers, ook heel links, heeft zich als toeschouwer op Twitter daar verslag van gedaan.(3) Daar kun je lezen hoe giftig en reactionair het allemaal was. Ik denk dat het wijs is om niet te geringschattend te doen. Nee, enkele honderden is niet heel veel. Maar het betreft hier niet zomaar een paar honderd mensen, het gaat om fascisten in groepsverband. Bij vol daglicht, op een doordeweekse namiddag samengekomen om hun Leider toe te juichen en zo. Hoeveel andere politieke partijen krijgen op een doordeweekse dag buiten verkiezingstijd trouwens zoveel mensen op een plein bijeen? Er mag best een iets groter alarm afgaan bij linkse en antifascistische mensen. Voor lacherigheid en de houding van ‘ze maken zichzelf wel kapot’ is het niet het goede seizoen, en dat is een understatement.
Dat maakte onze actie ook echt zinnig! Fascisten moeten merken en voelen dat ze op weerstand en afwijzing stuiten, dat hun houding en gedachtegoed mogen niet genormaliseerd worden! Gelukkig waren we niet de enigen die dat vonden. Ik zag op Twitter iemand met een bord: ‘If it looks like a nazi and quacks like a nazi ….’ De persoon die dit bij zich had, bleek ook te zijn weggestuurd door de politie. Stel je voor zeg, dat de vrijheid van meningsuiting ook in de publieke ruimte geldt, en voor antifascisten! Later zag ik, eveneens via Twitter, dat iemand zelfs op het podium had weten te springen tijdens een optreden van een zekere Rapper K.A.F..K.A, een hele fouter rapper die deel van de show uitmaakte. Die actievoerder – hulde! Zo dapper! – werd hardhandig weggewerkt door security. Ik geef hier geen bron van, want dan moet ik naar het twitteraccount van die rapper linken, en die heeft al veel te veel publiek.
Al met al kijk ik met veel voldoening terug op ons antifavontuur tegen Baudet en zijn fascistenclub. Ging alles perfect? Natuurlijk niet, ook antifascisme is een permanent leerproces. En wie weet wat er bij een volgende gelegenheid uit het actierepertoire wordt opgediept of aan dat repertoire toegevoegd. Maar dit dagje van antifascistisch protest pakt niemand ons meer af. Ja, we kunnen fascisten dwarszitten. En dat zullen we maar beter blijven doen ook. Zoals Chumbawamba dat zo mooi zingt: ‘Until Every Nazi Dies!’(5)
Noten:
1 Erik van Hest, ‘Thierry Baudet hint op deelname FVD aan verkiezingen gemeenteraad Tilburg’, Brabants Dagblad, 26 juli 2021, https://www.bd.nl/tilburg-e-o/thierry-baudet-hint-op-deelname-fvd-aan-verkiezingen-gemeenteraad-tilburg~a67a7a7c/
2 Erik van Hest, ‘FVD-aanhang in Tilburg wil vrijheid, een plekje in de gemeenteraad hoeft niet zo’, Brabants Dagblad, 29 juli 2021, https://www.bd.nl/tilburg-e-o/fvd-aanhang-in-tilburg-wil-vrijheid-een-plekje-in-de-gemeenteraad-hoeft-niet-zo~a394b6a8/
3 Veerle Slegers, op Twitter, 29 juli 2021, https://twitter.com/veerleslegers/status/1420768660998836229
4 Nike de Nooij, op Twitter, 29 juli 2021, https://twitter.com/NikedeNooij/status/1420758304930758665 en https://twitter.com/NikedeNooij/status/1420767613353926659
5 Chumbawamba, ‘On the day the nazi died’ https://www.youtube.com/watch?v=KYG7-d_Q9zU Een van de meerdere opnames die je op YouTube kunt vinden. Deze is live en biedt ook de tekst.
- Ook verschenen bij PeterStormt
- Uitgelicht: selfie van een der demonstranten
