Het bericht in het AD dat bij 80% van de jongeren een corona-burnout dreigt is ’totale quatsch’. Dat zeggen onderzoekers van de Universiteit Leiden.
Het AD schtreef op 7 februari dat ruim 80% van de Nederlandse jongeren af zou koersen op een burnout als gevolg van de coronamaatregelen. De krant baseerde zich daarbij op een rapport van het Nationaal Centrum Preventie Stress en Burn-Out (NCPSB). Helaas liet het AD na te vermelden dat het NCPSB geen onafhankelijk instituut is, maar – zoals doktersmedia al direct wist te melden – een bedrijf dat coaching aanbiedt om burn-out te behandelen of te voorkomen.
In Leiden is men eens in het rapport gedoken. Conclusie: het rapport is gebaseerd op onbetrouwbaar, amateuristisch onderzoek.Volgens een hoogleraar arbeids- en organisatiepsychologie is het rapport zelfs ’totale quatsch’.
Niet alleen het fascistische hoaxblog De Dagelijkse Standaard ging onmiddellijk met de conclusies uit het rapport aan de haal: ook gerenommeerde media als het Parool, RTL Nieuws en NU.nl namen het bericht uit het AD kritiekloos over.
De Leidse factcheckers hebben het rapport van het NCPSB voorgelegd aan de Utrechtse hoogleraar Wilmar Schaufeli, een expert op het gebied van burnouts. Schaufeli’s conclusie is niet mals, het NCPSB bestaat volgens hem uit charlatans:
‘Totale quatsch’, oordeelt Schaufeli. Over het Nationaal Centrum Preventie Stress en Burn-out: ‘Het NCPSB weet gewoon niet waarover ze het heeft. Geen wonder want op hun website kan ik geen enkele psycholoog of medicus vinden. Charlatanerie noemen we zoiets.’
Volgens de factcheckers voldoet het onderzoek niet aan de meest elementaire voorwaarden:
- het is niet representatief
- de vraagstelling is sturend
- de meting van burnout deugt niet
Schaufeli:
In het onderzoeksverslag van het NCPSB wordt een burn-out percentage van 17 procent genoemd — dat is afkomstig van de jaarlijkse Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden van TNO/CBS. Maar dit kun je niet vergelijken met de percentages van het NCPSB omdat het om appels en peren gaat. Om iets over het effect van Corona op burnout te kunnen zeggen heb je een nulmeting en een vervolgmeting nodig, die met hetzelfde instrument zijn uitgevoerd. En dat moet dan natuurlijk ook nog een valide instrument zijn; dat wil zeggen dat het ook daadwerkelijk meet wat het pretendeert te meten. En ook het afkappunt van waaraf je van burn-out spreekt moet transparant en nauwkeurig zijn vastgesteld aan de hand van een groep die volgens experts aan burn-out lijdt (daarvoor bestaan officiële diagnostische richtlijnen voor artsen en psychologen).
Volgens Schaufeli moet het AD zich kapot schamen: “Ik denk dat het AD zich moet schamen om zo’n artikel te plaatsen. Het schaadt ook het debat over corona en burn-out. Burn-out is te serieus om aan charlatans als het NCPSB over te laten”.
Het bericht is inmiddels door alle media die het eerder publiceerden ingetrokken óf gecorrigeerd, het laatst bij – goh – het AD. Nu.nl verwijderde het bericht al vóórdat de Leidse onderzoekers met hun factcheck kwamen. Waarvoor hulde.
Uitgelichte afbeelding: Photo by Govind Krishnan on Unsplash
