Het was en is weer volop te horen in verband met het nazituig dat naar de oproep van de zittende president het Capitool in Washington bestormde. “Anarchisten”, graag ter begeleiding van de beelden waarbij te zien is hoe ruiten van het gebouw worden ingebeukt. Wie een ruit inslaat is anarchist. Vorig jaar was het koren op de molen van centristen, rechts en ultrarechts – moeilijk te onderscheiden vaak – dat iemand die Black Lives Matter “opgericht” heette te hebben zich “geschoold marxist” noemde. Twee dingen goed begrijpen: zelfs als het waar was dat deze persoon BLM heeft opgericht (zij liet dit zich laatst op CNN weer welgevallen) dan nog kunnen de tallozen die onder dit motto in actie komen niet ook maar even “geschoold marxist” genoemd worden.
Geeft het lukraak rondstrooien met de termen anarchist en marxist aan hoezeer degenen die dit doen niets afweten van sociale filosofie? Het kan geplande onwetendheid zijn, mind diminishing zoals het al decennialang wordt toegepast in de compulsory miseducation – de VS is het voorland tenslotte. Op de verplichte school wordt je brein verkleind en krijg je dingen te horen die het zicht op de wereld beperken of vervormen. Kritiek hierop (denk ook aan Freire of Illich) is verstomd in de dagen waarin Er Geen Alternatief was.
Moet ik er echt aan toevoegen dat de genoemde schrijvers, Goodman ook, binnen het anarchistische paradigma passen?
Het is een vraag waar ik dezer dagen mee zit: is het moedwillig bedrog of is het onwetendheid die al evenmin te verontschuldigen is?
Het anarchisme heeft maar zelden een goede pers gehad. Het is iets waar men (men, als anarchist/-e) maar in moet berusten. Wie de staat liefheeft zal niet degenen die hem willen opheffen op handen dragen. En die slechte naam is in het fin-de-siècle met aanslagen uit naam van de anarchie zeker verworven (denk niet aan Sissi, mensen…). Of met het lekker-jezelf-zijn-en-doen-wat-je-leuk-vindt-denken in de late decennia van de afgelopen eeuw. Tot en met het identificeren van het Black Bloc – nee, ik ga er niets tegen zeggen, het gaat om de slechte pers – met anarchisme of anarchisten.
Ik heb eerlijk gezegd ook helemaal geen zin om met een lijst Grote Namen aan te komen: kijk, dat zijn/waren ook anarchisten. Weer zo’n lijst. Zoals ik ook geen zin heb, al heb ik het minder vaak gedaan, om uit te leggen dat marxisme in de eerste plaats een wetenschappelijke blik op de maatschappij inhoudt die zich overigens aan vaste definiëring onttrekt. Dat noemen we dialectiek, nog zoiets moeilijks waar ook anarchisten zich mee bezighouden.
Marxisme zonder praxis kunnen we luchtfietserij noemen maar ik ga al evenmin mensen die marxist zijn zonder er consequenties aan te verbinden afvallen.
Ik vermoed dat mensen die Black Lives Matter “marxistisch” noemen eenvoudigweg te kwader trouw zijn. Inclusief degene die zich laat aanspreken als de oprichtster. Er is ook nog een goede kans dat “marxist” hondenfluitje is voor “globalist” oftewel “Jood”.
Moedig voorwaarts maar!
Over marxisme en anarchisme eerder op Krapuul hier en hier.
– Uitgelicht: Marx en Bakoenin, ontleend aan Libcom
