Het gaat in Portland of Belarus om vrijheid, niet om winst

De bakker bakt niet om brood te maken voor de buurt, nee de bakker bakt om WINST te maken.
De slager maakt geen worst omdat hij zijn vak zo goed verstaat, hij maakt worst voor de WINST.

Vandaar waarschijnlijk dat er nauwelijks meer bakkers te vinden zijn in deze streken. Of slagers. En breid zelf de lijst maar uit. Er is geen droog brood te verdienen met brood bakken. De te heet ingepakte kleffe dingen die voor brood doorgaan in de supermarkt hebben de opdruk AMBACHTELIJK BEREID. En ze leveren WINST.

De redenering heet gebaseerd te zijn op Adam Smith, The wealth of nations. In het redeneerpakket komen niet de volgende twee voor.
De putjesschepper schept geen putjes omdat putjes nu eenmaal geschept moeten worden, maar voor de WINST. *)
De verplegende wast niet de billen van uw opa omdat hij zich geroepen voelt anderen te helpen, nee zij doet het voor de WINST.

Ergens houdt het op met het spokenkabinet van de liberalen die een soort middenstandsideologie als economische wetenschap verkondigen in een wereld, beheerst door giganten als Microsoft, Walmart, Shell en ga maar door. Maar noem het geen spokenkabinet. En als er ergens LEKKER VEEL GELD TE VERDIENEN valt is het wel in de wereld van de bedrijfseconoom, en vooral de bedrijfskundige en de bestuurskundige, vakken waarin werkelijk iedereen voor BRILJANT doorgaat en dus WINST zal maken. De juiste partijkaart helpt natuurlijk wel, en de juiste vrinden op de juiste plaats.

Nu zal ik u een geheimpje verklappen, u mag het eigenlijk niet verder vertellen en waarschijnlijk komt het uw carrière niet ten goede als u het zelfs maar gelooft.
Neem Portland en al die andere plaatsen in de VS waar de woede over het geweld van de politie tegen niet-witte mensen nog steeds voortraast.
Neem Belarus vooral, na de stompzinnige vervalsing van de verkiezingsuitslag. Er wordt volop gedemonstreerd en gestaakt.
Het geheimpje: men gaat niet de straat op om geprivatiseerde politie te eisen (“Defund the police!”)
Men gaat niet de straat op om privatisering van staatsbedrijven te eisen. Dat deed men niet in de DDR in 1953, in Hongarije 1956, Polen 1970/1980 en tenslotte de hele “reëel-socialistische” wereld 1989 en verder. Tot en met Belarus nu.
De eis is: vrijheid! een waardig bestaan! leven in waarheid! Van Portland via Minsk tot Chabarovsk.
Het aardige van grote demonstraties en eventueel het inrichten van een vrije zone is dat die vrijheid, dat waardige bestaan en die waarheid op dat ogenblik op die plaats al veroverd zijn.
Hoe het op den duur in het groot uitvalt?
Hoe vertaal je “vrijheid!” in een andere economie, als die niet in de praktijk al ontstaat bij de acties?

*) In de absurde wereld van het neoliberalisme kan de putjesschepper intussen Zelfstandige Zonder Personeel heten, in plaats van ambtenaar in dienst van de gemeente te zijn. Een Zelfstandige Zonder Personeel die WINST maakt in zo’n geneoliberaliseerde overheidsfunctie zou de krant moeten halen. Het blijft een honende uitdrukking (ik kwam haar zelf voor het eerst tegen, gedetacheerd bij Sociale Zaken, over de stratenmaker als zzp’er. De stratenmaker! Het vieze gevoel van collaboratie raak ik niet kwijt, maar hee, ik deed het werk natuurlijk voor de WINST).

– Dit is een eerste poging diverse op De Toestand toepasselijke boeken te synthetiseren tot een betoog. Volgende keer beter.