Progressive International is een recent opgericht internationaal verbond van progressieve activisten. De Indiase schrijfster Arundhati Roy zit in de bestuursraad en schreef – al in mei – een advies voor de leden over Covid-19 en de “super-bewakingsstaat”. De coronaviruspandemie heeft de machine van het kapitalisme tot stilstand gebracht.
Terwijl de mensheid tijdelijk opgesloten wordt, en zelfs nu zich een recordgat opent in de ozonlaag boven het noordpoolgebied, heeft de aarde ons een indicatie gegeven van haar vermogen om te genezen. Zelfs in onze momenten van ziekte en verlies kunnen we het niet laten om onze collectieve adem in te houden bij de show die ze heeft opgevoerd. Maar er zijn plannen om aan dit alles weer een einde aan te maken. In India bijvoorbeeld staat een groot deel van een tijgerreservaat op het punt te worden overgedragen aan een religieuze bijeenkomst – de Kumbh Mela – die tientallen miljoenen hindoeïstische pelgrims aantrekt. Een olifantenreservaat in Assam wordt aangewezen voor de steenkoolwinning en duizenden hectaren ongerept Himalaya-woud in Arunachal Pradesh worden aangewezen om onder water gezet te worden als gevolg van de bouw van een nieuwe hydro-elektrische dam. Ondertussen heeft president Trump, om maar niet onder te hoeven doen, een decreet ondertekend dat de mijnbouw op de maan toestaat.
In zekere zin vergelijkbaar met hoe het coronavirus het menselijk lichaam is binnengedrongen en bestaande ziekten heeft verergerd, is het landen en samenlevingen binnengedrongen en heeft het hun structurele zwakheden en ziekten verergerd. Het heeft het onrecht, het sektarisme, het racisme, het kasteïsme en vooral de klassenongelijkheid versterkt.
Dezelfde formaties van staatsmacht die onverschillig stonden tegenover het lijden van arme mensen en er zelfs naar streefden dat lijden te vergroten, moeten nu het feit aanpakken dat ziekte onder de armen een ware bedreiging vormt voor de rijken. Vanaf nu is er geen brandgang meer. Maar er zal binnenkort wel weer een brandgang komen. Misschien in de vorm van een vaccin. De machtigen zullen zich met een elleboog een weg naar voren banen om de controle daarvan, en het oude spel zal opnieuw beginnen – het overleven van de rijksten. De wereld is nu al getuige van het verlies van banen op een onvoorstelbare schaal. Ik schrijf dit op de Internationale Dag van de Arbeid, honderd eenendertig jaar na het bloedbad op de Haymarket in Chicago en de strijd van de arbeiders voor de achturige werkdag. Vandaag de dag zet de Indiase industrie de regering onder druk om het weinige wat er nog over is aan arbeidsrechten te ontmantelen en een twaalfurige werkdag mogelijk te maken.
Op dit moment, terwijl we allemaal opgesloten zitten, verplaatsen ze hun schaakstukken in hoog tempo. Voor autoritaire staten is het coronavirus gekomen als een geschenk. In het ene na het andere land, Bolivia, de Filipijnen, Hong Kong, Turkije, gebruiken de regeringen de lockdown om zich tegen hun critici te verzetten. In India worden studenten, activisten, academici en advocaten die gezien worden als prominente gezichten in antiregeringsprotesten gearresteerd onder een draconische antiterrorismewet die hen jarenlang in de gevangenis zou kunnen houden. En degenen die de hindoe-nationalistische agenda van de regering hebben gediend, hoe gewelddadig of schandalig hun misdaden ook zijn, worden ondersteund, in de watten gelegd en begunstigd.
Pandemieën zijn niet nieuw. Maar dit is de eerste in het digitale tijdperk. We zijn getuige van de convergentie van de belangen van nationale autoriteiten met internationale rampenkapitalisten en dataminers. Hier in India gebeurt het allemaal in een stroomversnelling. Facebook heeft zich gemeld bij het grootste mobiele telefoonnetwerk van India, Jio, en deelt daarmee zijn 400 miljoen WhatsApp-gebruikers. Bill Gates is premier Modi aan het prijzen, in de hoop ongetwijfeld winst te maken met welk protocol dan ook. Op aanbeveling van Modi is de surveillance/gezondheidsapp Arogya Setu al door meer dan 60 miljoen mensen gedownload. Het is verplicht gesteld voor overheidsmedewerkers. Het is ook verplicht gesteld voor overheidsambtenaren om een dagloon te doneren aan het mysterieuze PM CARES-fonds, dat niet openbaar zal worden gecontroleerd.
Als we pre-corona bezig waren om slaapwandelend de bewakingsstaat in te lopen, dan rennen we nu in paniek in de armen van een superbewakingsstaat waarin ons gevraagd wordt alles op te geven – onze privacy en onze waardigheid, onze onafhankelijkheid – en ons te laten controleren en micromanagen. Zelfs nadat de lockdowns zijn opgeheven, zullen we voor altijd worden opgesloten, tenzij we nu snel bewegen.
Hoe ontmantelen we deze machine? Dat is onze taak.
– Oorspronkelijk verschenen bij Progressive International, vertaald door GlobalInfo, alwaar dit eerder verschenen is.
– Uitgelichte afbeelding: By jeanbaptisteparis – Flickr: Arundhati Roy, CC BY-SA 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=28410779
