Er blijken nog meer ernstige fouten in de nazi-expositie in Den Bosch ontdekt te zijn. Vorige week meldde het AD er al een tiental*. De AFVN-Bond van Antifascisten heeft er nog een tiental ontdekt, maar het Design Museum in Den Bosch weigert deze recht te zetten. De voornaamste is dat de VW-Kever een nazi-ontwerp zou zijn.
Maar de VW-Kever – prominent als eerste voorwerp in de hal opgesteld – was geen nazi-ontwerp, maar bedacht en getekend door een Joods ingenieur, Josef Ganz, zo heeft de Nederlandse auteur Paul Schilperoord in 2014 al in een boek vastgesteld**. Zijn naam wordt op de expositie niet genoemd.
De AFVN ontdekte dat er nog meer voorwerpen liggen die niet door de nazi’s ontworpen zijn. Zo ligt er de Stalhhelm met de bekende nekrand, die echter al uit WO-I stamt, toen de nazipartij nog niet eens bestond. De nazi’s hebben de helm dan ook niet ontworpen.
Er liggen ook een machinepistool en -geweer, waarvan alleen het doel de vorm bepaalt, wat ook geldt voor een SS-camouflagejack. Deze voorwerpen als nazivoorwerpen presenteren, slaat volgens AFVN-woordvoerder Arthur Graaff ‘helemaal nergens op. De nazi’s gebruikten ook nog een Nederlandse U-Boot (onderzeeër) die helemaal in Rotterdam ontworpen en gebouwd was – dat was zeker een naziwapen, maar absoluut geen naziontwerp’, benadrukt Graaff. ‘Ze waren simpelweg diefachtige opportunisten in hun vormgeving – zo pikten ze ook de swastika van de Hindoes.’
Ook pijnlijk voor het museum was dat de grootste Joodse organisatie van Nederland, het NIK, het plan voor de expositie al in mei sterk afkeurde omdat deze tegenover het Joods monument voor de holocaust in Den Bosch zou plaatsvinden. De grootste krant van Europa, de Duitse Bildzeitung, plus andere leidende Duitse media keurden de expositie ook af.
De directeur heeft verder steeds onterecht gesteld dat er in Duitsland nog nooit een dergelijke expositie was geweest: maar in Keulen en Hannover vond die echter wel degelijk plaats, al in 2001, onder de titel ‘Schön. Ordentlich. Deutsch. Design im Nationalsozialismus’. Ook deze leugen heeft de directeur nooit herroepen.
Een student ontdekte begin deze maand een tiental feitelijke fouten in bijschriften en gaf dit door aan het museum, dat er niets mee deed. Het museum kwam pas in beweging nadat de ontdekker zijn informatie ook aan een krant stuurde**.
Ook publiceerde de Volkskrant op 6 september dat AFVN- woordvoerder Arthur Graaff medewerkers van het museum op schrift voor ‘nazi’ zou hebben uitgemaakt. Na protesten van de AFVN rectificeerde de Volkskrant dit, maar het museum zelf weigerde de fout te erkennen of zich ervoor te excuseren.***
Directeur dr Timo de Rijk, gepromoveerd kunsthistoricus en voormalig professor in vormgeving, heeft in de aanloop naar de expo steeds gesteld dat vormgeving zogenaamd ‘cruciaal was voor het succes van het Derde Rijk’. Daar heeft hij nooit één bron voor genoemd. ‘En dat kan ook niet, want geen enkele gerenommeerde historicus onderschrijft dat’, stelt woordvoerder Graaff, die zelf 9 jaar hoofdredacteur van een website over WO-2 was en een boek over de oorlog schrijft. Hij stelt dat propaganda wél, maar vormgeving nauwelijks belangrijk was voor de nazi’s.
De antifascisten hebben steeds gewezen op een tekort aan vakkennis en integere intentie bij het museum terwijl er tien andere Nederlandse musea zijn die dat wel in huis hebben, zoals het Verzetsmuseum Amsterdam, plus drie voormalige concentratiekampen. Op slechts zes km buiten Den Bosch ligt kamp Vught.
Ook zeer pijnlijk achten de antifascisten de officiële opening van het museum, die op een zaterdag plaatsvond, de traditionele dag voor rust en gebed voor gelovige Joden. Graaff: ‘Dat is nu echt adding insult to injury…. schrijnende desinteresse voor de gevoelens van anderen.’
*AD: https://www.ad.nl/den-bosch/hoe-een-student-foutjes-in-de-roemruchte-nazi-expo-ontdekte~aed367c7/
**: https://eenvandaag.avrotros.nl/item/volkswagen-blijft-de-joodse-wortels-van-de-kever-ontkennen/
***: https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/zo-maak-je-een-tentoonstelling-over-nazidesign-zonder-het-fascisme-te-verheerlijken-je-proeft-de-actualiteit~bfb9f5ec/?referer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F
De Volkskrant (on line):
“Verbetering. In een eerdere versie van dit artikel werd door een woordvoerder van het Design Museum Den Bosch ten onrechte gesteld dat Arthur Graaff van de antifascistenbond AFVN een bruikleengever mailde met de woorden ‘weet u dat u werk heeft uitgeleend aan een nazi?’. Wel waarschuwt Graaff in zijn mail aan het Deutsches Historisches Museum voor een tentoonstelling waarin nazi-items worden losgekoppeld van de genocide, voor ‘de ongevoeligheid’ van de museumdirecteur ‘voor het leed van nabestaanden van nazi-slachtoffers’ en roept op elk contact met de directeur en zijn museum te verbreken.”
