Dierenrechten Mensenrechten

Liggen ze in elkaars verlengde of zijn ze tegengesteld?

Een paar weken terug verbrak de voorman van de Partij voor de Dieren in Amsterdam, Johnas van Lammeren, de eendracht die altijd bestond onder politiek links in Nederland over deelname aan de landelijke demonstratie tegen racisme en discriminatie georganiseerd door het 21 maart Comité.

Van Lammeren vond demonstreren tegen een andere politieke partij ondemocratisch en een ‘ondermijning van ons stelsel.’

Al die tijd vroeg ik me af waarom een partij, die op veel gebieden een sociale stem laat horen, hier de mogelijke politieke samenwerking met extreem-rechtse partijen belangrijker leek te vinden, dan de principiële stellingname tegen racisme en discriminatie. Ik snapte het niet zo goed. Totdat ik vandaag een artikel las geschreven door historicus Luther Zevenbergen. De moeizame band van de dierenrechtenbeweging met extreem rechts. En toen bleek het antwoord simpel en voor de hand liggend. De Partij voor de Dieren streeft al jaren naar een verbod op onverdoofd ritueel slachten. (In 2011 was daar al een meerderheid voor in de Tweede Kamer. Maar in de Eerste Kamer werd het wetsvoorstel weggestemd.) Zowel PVV als FvD hebben een verbod op ritueel slachten in het verkiezingsprogramma, dus wat dat punt betreft zijn ze een mogelijke samenwerkingspartner voor de PvdD. Het lijkt er echt op dat de mogelijkheid om dit punt politiek binnen te halen belangrijker is dan een front te vormen tegen racisme en discriminatie in politiek en maatschappij.

Kun je stellen dat strijd voor dierenrechten en de bescherming daarvan een op zichzelf staand – a-politiek – principe is en kun je dierenrechten dus laten prevaleren boven de rechten van mensen?

In zijn bijzonder lange artikel noemt Luther van Zevenbergen een aantal contacten of samenwerkingen die eerder plaatsvonden tussen tussen dierenrechten- en milieuactivisten en extreemrechtse groeperingen. Regelmatig blijkt dat binnen (vaak linkse) organisaties voor dierenrechten en milieubescherming zich medestanders aandienen die er extreemrechtse standpunten op na houden.

Kun je voor het doel van de dierenrechten samenwerken met deze extreem-rechtse dierenvrienden? Het antwoord is niet binnen alle dierenrechtenorganisaties hetzelfde. De linkse actiebeweging heeft er geen moeite mee extreemrechts te weren. Een vaak gehoord argument om dit weren van extreemrechts te bekritiseren is dat het voor een dier niet uitmaakt of de bescherming van links of rechts komt. Toch maakt het wel uit voor de samenleving als geheel.

Zevenbergen citeert Benoit van den Brouck, campagnecoördinator van het Nederlands/Belgische Animal Rights:

“Het gaat hier over extreem-rechts gedachtegoed, de geschiedenis leert ons dat dit tot niets positief geleid heeft, enkel dood, vernieling, haat. De dierenrechtenbeweging staat net voor liefde, compassie, respect. Enkel op die manier kunnen we bereiken wat we willen: een vreedzame samenleving waar geen leed meer berokkend wordt aan anderen. Zolang er mensenleed is, zal er dierenleed zijn. Ik hoop dat jullie dat inzien.”

Dat lijkt me een prima antwoord.