In Londen leert Sarah De Mul een Baskisch medestudent kennen. Zoveel jaar later wonen en werken ze in Antwerpen. Elke zomer nemen ze hun dochter mee naar haar roots. ‘Retour San Sebastian’ is haar verhaal van een van die zomers. Het neemt de lezer mee voorbij de mythes van politiek, terreur en repressie, op een aangename tocht door verleden en heden van onbekend en toch zeer herkenbaar Baskenland.
Het is voor de iets ouderen onder ons nog steeds een reflex: “Baskenland is de ETA”. In de jaren 1970 was die organisatie zeer geëerd in linkse milieus die ook dweepten met guerrillabewegingen in Latijns-Amerika. Franco, fascistisch dictator, verloor er zijn trouwste dienaar en aangeduide opvolger aan.
Op 20 december 1973 werd eerste minister Carrero Blanco met zijn gepantserde wagen opgeblazen in een straat van Madrid. De ontploffing was zo hevig dat zijn wagen over een huis van vier verdiepingen in de achtertuin vloog. In heel Europa en de rest van de wereld monkelde menig progressief denkend mens: “Yes”.
Carrero Blanco was niet zomaar eerste minister. Hij was de opperbeul van het systeem van Franco. De ETA eiste de verantwoordelijkheid op en kon met die aanslag bogen op enorme internationale populariteit. Ieder buitenstaander verwachtte een redelijke oplossing van het Baskisch conflict na de dood van Franco en het herstel van de democratie. Dat werd een complete misrekening. De strijd ging bikkelhard door, aan beide zijden. De aanslagen namen toe, de repressie werd zeer gewelddadig. Oorzaak en gevolg waren niet meer te onderscheiden.
(Lees verder bij de bron van dit artikel)
Via:: dewereldmorgen.be
