Nog minstens 1300 ‘Indische oorlogsmisdadigers’ leven vrij in Nederland

Volgens de AFVN en de SCNE zijn er onder deze veteranen uit de laatste koloniale oorlog die Nederland voerde, ten minste 10% oorlogsmisdadigers die feitelijk en in eigen persoon hebben deelgenomen aan zeer gewelddadige acties. De bond stelt daarom dat ongeveer 1.300 van hen ‘hoogstwaarschijnlijk’ daders zijn van ernstige wandaden tegen burgers, waaronder standrechtelijke executies en moord. De bond baseert zich mede op de wetenschappelijke studie van dr Rémy Limpach over de koloniale oorlog, die in november 2016 verscheen, getiteld ‘De Brandende kampongs van Generaal Spoor’.  Daarnaast schat de bond dat nog eens 50% van de overlevenden, dus ongeveer 6.500 veteranen, getuigen zijn geweest ven ernstige oorlogsmisdrijven, en die doelbewust hebben verzwegen.

Het ging dan om wandaden vooral tegen burgers en ook opstandelingen. Onder meer weduwen van ruim 400 in 1947 vermoorde mannen van het dorp Rawagedeh op Java hebben daarover getuigd. De Nederlandse rechtbank heeft hun  verklaringen geaccepteerd en de weduwen in 2011 recht op schadevergoedingen toegekend.

Voorzitter Jeffry Pondaag van de Stichting Nederlandse Ereschulden, die zich met rechtsherstel van de gevolgen van de koloniale Indische oorlog bezighoudt en samen met advocaat Liesbeth Zegveld de rechtszaak tegen de staat won,  stelt: ‘Het is wel van groot belang dat zij of hun Veteranenplatform deze waarheid erkennen en dat er moreel schoon schip wordt gemaakt,’ benadrukt Pondaag. ‘Ook moet er eindelijk rehabilitatie komen voor de dienstweigeraars van toen, die vaak onterecht zeer harde gevangenisstraffen van soms 7 jaar hebben gehad,’ zegt de voorzitter. Pondaags stichting werkt in de Indië-zaak sinds vorig jaar samen met de AFVN-Bond van Antifascisten.

‘Het is niet onwaarschijnlijk dat er onder de 13.000 Indië-veteranen die nu nog leven, ook daders zitten die aan onder meer deze moordpartij op burgers deel hebben genomen. Maar van deze Nederlandse oorlogsmisdadigers is er nooit één berecht’, zegt woordvoerder Arthur Graaff van de AFVN. Of deze mannen, die allemaal in de 80 of ouder zijn, nog berecht moeten worden, weet de woordvoerder niet.

De antifascisten beroepen zich op de uitvoerige wetenschappelijke studie van Limpach. Zijn dissertatie verscheen in november 2016 als basis voor  zijn promotie aan de universiteit van Bazel, en hij kreeg wetenschappelijke steun van de universiteit van Leiden en de Vrije Universiteit in Amsterdam.

De studie omvat 1100 pagina’s, waarin Limpach zorgvuldig op basis van archiefstukken uit Nederland documenteert welke gruwelen er tussen 1945 en 1949 gepleegd zijn. Dat blijken er duizenden te zijn, met duizenden doden als gevolg. Limpach is in dienst van het ministerie van Defensie, dat verder onderzoek naar de oorlogsmisdaden heeft goedgekeurd. De AFVN en de SCNE echter achter de wetenschappelijke documentatie van Limpach ‘ruim voldoende en zeer overtuigend’ om tot een oordeel te komen.

Limpach noemt het uitzonderlijke geweld in zijn studie nadrukkelijk ‘structureel’, en wijst o.m. generaal Spoor, de opperbevelhebber in toenmalig ‘Indië’, aan als eerste verantwoordelijke. Spoor wist volgens Limpach van vrijwel alle wandaden, maar trad er nooit tegen op, uitte geen kritiek en dekte in vrijwel alle gevallen zijn mannen, ook als het om duidelijke gruwelijke excessen ging.

Spoor werd door de toenmalige regering nooit bekritiseerd. Hij werd in 1949 in Indonesië vergiftigd. Voor hem is in 1995 een erepaviljoen opgericht in Roermond bij het monument voor de gevallen Nederlandse soldaten in Indië. Deze verering achten de antifascisten overigens ‘onacceptabel’ en beschouwen Spoor als ‘Nederlands grootste oorlogsmisdadiger’.

Ondanks de studie van Limpach vallen Spoor en de andere gesneuvelde oorlogsmisdadigers nog steeds onder de officiële definitie van mensen die als ‘Nederlandse gevallenen’ op 4 mei op de Dam mede herdacht worden. De antifascisten betreuren dat in hoge mate en willen dat element van de herdenking op 4 mei afschaffen en deze beperken tot louter de slachtoffers uit WO-2.

Zij verwijzen naar de bedoelingen van de stichters van het monument, en de jaartallen 1940 en 1945 die volgens de antifascisten als een soort ‘gebruiksaanwijzing’ op de achterzijde van het monument op de Dam gebeiteld zijn.

_________________________

LINKS: