We gaan via de heksenjachten tijdens de overgang van de Middeleeuwen naar de Nieuwe Tijd over naar de vrouwvijandige terreur in de schaduw van de Franse Revolutie van 1789, om met een stop bij de Victoriaanse misogynie te arriveren bij het huidige regressieve conservatisme a la Baudet.
Heksenangst en uitsluiting van zwakkere bevolkingsgroepen gaan samen met perioden van heftige maatschappelijke veranderingen. Dat hangt samen met de patriarchale ideologie die om duistere redenen sinds ongeveer tienduizend jaren heerst. In het Westen althans. En in het Oosten trouwens ook.
Er bestaat, voorzover ik weet, geen rationele verklaring voor de misogynie die haar intrede deed toen jager-verzamelaars plaatsmaakten voor landbouwers, ongeveer 20.000 jaren geleden. Men spreekt zelfs van een matriarchaat dat tevoren heerste. Vrouwen regelden onderling hoe het dorp reilde en zeilde. De mannengemeenschap ging jagen en oorlog voeren, onderbroken door voorbijgaande connecties met de vrouwen. Men schijnt zich zo duizenden jaren lang gelukkig te hebben gevoeld.
Waarom toch die scheiding man-vrouw?
Vrouwen zijn minstens zo productief als mannen, bepaald ook niet dommer en vermoedelijk beter sociaal geëquipeerd dan de gemiddelde man. En sociaal denken en werken is meer dan ooit essentieel in gemeenschappen die het stamverband van enkele tientallen mensen overstijgen.
De auteur van Sapiens die werkelijk overal wel verklaringen voor weet te vinden, bekent dat ook hij in dit geval er niet uitkomt. Maar iets wat ondergetekende is opgevallen is dit:
Als vrouwen zich organiseren in moeilijke tijden, zoals de Begijnen aan het einde van de Middeleeuwen (1400-1500), dan krijgen ze te maken met heftige maatschappelijke onderdrukking, niet alleen door mannen, maar ook door vrouwen. Hetzelfde gold voor de vrouwen die dachten zich te bevrijden tijdens de Franse Revolutie: Vrouwenkloosters liepen leeg en eisten gelijkheid. De Terreur onderdrukte hen.
De moeizame strijd van vrouwen aan het eind van de negentiende eeuw om kiesrecht te verkrijgen en te mogen studeren, is meer bekend. Iedereen beweert nu “trots” te zijn op de bevrijde vrouw in het Westen.
Maar o wee! Als het er echt op aan komt, dan blijft er weinig over van de zogenaamd bevrijde vrouw alhier.
Zodra een vrouwelijk persoon haar mond durft open te doen over zaken die het masculinaat niet bevallen, dan krijgt ze er aan alle kanten van langs. Zoals altijd, zijn er echter ook vrouwen, die zich graag schikken naar het imaginaire masculiene beeld. We gaan er in de komende artikelen een paar na.
En het gekste is, dat vrouwenonderdrukking tegenwoordig pleegt te gebeuren vanuit een “trotse” mannelijke toe-eigening van de “bevrijde vrouw” als trofee van “onze” liefst “joods-christelijke” cultuur.
“Hou je bek, linkse stinkende gleuf” – WIJ weten wel wat goed en slecht voor jullie is!
In de Joodse traditie, noch in de christelijke Paulinische, is er ook maar enigszins sprake van vrouwelijke gelijkwaardigheid. Perspectieven op gelijkwaardige geslachten komen vanuit het rationalisme, het Spinozisme, de liberale- en de socialistische ideologieën. Dergelijke ideeën verdwijnen subiet achter de horizon zodra het gaat om de macht in de staat, de gemeenschap en de economie.
We schijnen nu te leven in een nieuwe overgangstijd, die van het derde millenium, met de gierende angsten die het patriarchaat in paniek brengen.
Feministische initiatieven worden op alle manieren verdacht en belachelijk gemaakt.
Die destructieve aanval komt uit drie verschillende hoeken:
1. Conservatieven die vrouwenemancipatie nooit hebben zien zitten.
2. Liberalen, die de vrouwen graag wilden helpen, maar die niet gediend zijn van haar eigen inbreng.
3. Teleurgestelde progressieven die bang zijn voor de baarmoeder-tsunami.
Het is hoog tijd dat we proberen wat orde brengen in deze kakofonie van onderbuikinstincten. Daarom gaan we straks wat dieper in op de heksenvervolgingen in Europa rond 1500. Maar we komen zeker uit bij de agressieve misogynie in Nederland aan het begin van de 21ste eeuw.
Dat Roos, Baudet, etq zich maar even gedeisd houden. Dank U.
— Ook verschenen op De Lage Landen
Pingback: Spinoza en vrouwen | Krapuul