Het debat tussen Clinton en Trump in de Washington University in St. Louis, Missouri, is het beslissend? De vragen komen uit het publiek, gemodereerd natuurlijk, online ingediend, zorgvuldig gewogen. Trump deed het enige wat er voor hem over bleef: hij hield zich in, Clinton gaf nauwelijks een krimp onder zijn aanvallen.
Het debat begint. De eerste boodschap: ze geven elkaar geen hand. Een lachje maar geen hand. Oorlog? Hillary probeert contact te maken met de eerste vragensteller. Mmm, de vragenstelster hapt niet. Daarna is het afgelopen met de dialoog, geen dialoog met het publiek.
Trump oogt vermoeid, wat voor een machomannetje niet slecht is. Alsof hij een downer heeft geslikt. Geen viagra vandaag. Geen manisch gedrag. Wel het bokkig heen en weer lopen.
Anderson (CNN) pakt The bull gelijk bij de ballen: vraag over Pussygate. Trump knikt wat, het is kleedkamerpraat zegt hij en hij heeft zich verontschuldigd. Maar er zijn belangrijker zaken. Nobody has more respect for women than I do. En voor de rest lult hij er omheen. Hij weet het bruggetje te slaan naar Isis. We gonna knock Isis. We gonna make America safe again. Hillary’s reactie: I said in June that Donald Trump was not fit to be president. […]The video represents exactly what he is.
Trump: It’s just words, folks… I gonna help the African Americans, the Latinos…
Trump staat, enigszins in zichzelf, hij ziet er een beetje uit als een verslagen man. Hillary is er bij gaan zitten. Niet die brede grijns dit keer. Ze kijkt wel uit. Teveel arrogantie kan haar nekken.
Maar Trumps houding verandert, hij slaat van zich af. Trump over Bill Clinton: He’s abusive to women. Ik verontschuldig me voor wat ik gezegd heb, maar Bill Clinton… Bill Clinton is veel erger.
HRC negeert zijn opmerkingen, ze verdedigt haar man niet, ze haalt Michelle Obama aan: When they go low, you go high. In plaats daarvan haalt ze de keren aan dat Trump zich niet verontschuldigde. He need to take responsability for his actions.
Trump haalt de e-mails aan. Je kon er op wachten. If I win, I gonna have a special prosecutor, we gonna look into it. Even later: You will be in jail…
Dat is nieuw. Gaan ze in de VS nu politieke tegenstanders opsluiten als ‘het volk’ gekozen heeft? Klinkt wel erg Russisch. Humor? Beetje misplaatst in een dergelijk debat.
Interviewer vraagt door over de e-mails. Hillary: It was a mistake and I’m very sorry about it. Maar ze zegt ook dat er geen bewijs dat geheime stukken zijn gelekt of gestolen.
Trump: she’s lying again. 39.000 (eerder noemde hij 33.000) e-mails zijn verdwenen. Hij heeft een punt. Maar is dat doorslaggevend?
Obamacare. Hillary is het met de kritiek eens. Te hoge premies, maar op zich is de wet okay. Trump vindt Obamacare ‘a disaster’. Afschaffen dus. Er moet weer concurrentie komen, dat maakt het goedkoper. Allemaal ouwe koek.
Migratie. Trump: There is a problem. […] Muslims have to report the problems when they see them. Clinton: We have muslims in America since George Washington. […] We are not at war with islam.
Trump over the moslimban: People are coming into this country and we don’t know who they are! HRC: Nee, natuurlijk wil ze mensen die een gevaar zijn niet binnen laten. […] But we have to do our part. […] Over the moslimban: extremely unwise and dangerous.
Ach, Putin… HRC stelt dat de Russen de Amerikanen hacken om Trump president te maken. Trump zegt dat hij geen banden heeft met de Russen. En gaat over op het onderwerp belastingen: hij betaalt miljoenen aan belastinggeld en Buffet en Soros genieten belastingkortingen, en dat zijn vriendjes van Hillary. En hij zal de belasting terugbrengen van 35% tot 15%. Hij zegt er niet bij hoe hij dat gaat doen. Groei, daar gaat het om. Zijn groei ongetwijfeld.
HRC: His plan will give the wealthiest the biggest tax cut they ever had. Daarna het bekende verhaal: Trump betaalt zero aan gezondheidszorg, zero aan defensie etc.
Trump haalt Clinton onderuit: haar vriendjes doen hetzelfde als hij doet, ze profiteren van de kortingen. Hij zegt er niet bij dat sommige van die vriendjes best meer willen betalen (Buffet). Voor de zoveelste keer (derde?) haalt hij er Bernie Sanders bij, hij probeert daar zijn kiezers te zoeken nu. De orthodox-christenen van de Tea-Party kan hij wel vergeten, hij moet het nu hebben van de andere anti-establishment-types.
Aleppo. Trump zegt dat hij het niet eens is met zijn kandidaat vicepresident, Pence. Opmerkelijk. Trump pakt hem even terug voor zijn kritiek op Trumps morele kompas. Hij is voor geheim ingrijpen. Moet kunnen, moet lukken. Van strategie (‘only words’) heeft hij duidelijk geen verstand. De interviewer probeert te vissen naar Trumps strategie, maar vangt bot. Holle woorden van Trump. Strategie? Erop en erover.
Zoals hij het met vrouwen doet. Nee, dat zegt hij niet. Dat zeg ik.
Vraagsteller: Do you think that you can be a devoted president for all Americans?
Trump bevestigt en gaat gelijk in de aanval: Hillary not. In een paar minuten komt alles voorbij: Bill, veiligheid stadscentra, she’s a disaster. Het is een deuntje.
Clinton gaat op de slijmtour: I devoted my life etc… Het hele lijstje. Vraagje over Clintons opmerkingen over Trump-supporters. Clinton: Dat ging niet over zijn supporters, het gaat over hem. Hij verontschuldigt zich nooit.
Trump: We have a divided nation. Because she… she has a tremendous hatred in her heart.
Sodeju. Waar haalt hij dat vandaan?
Supreme Court. Het gaat over de verkiezing van hoge rechters. Clinton volgt het liberale concept: gelijkheid voor de wet, vrijheid etc. Trump praat een paar seconden over de zaak maar gaat daarna over op de second amendement (vrijheid om wapens te hebben cq te gebruiken) en de bijdrage die hij aan zijn eigen campagne levert. Hoe fantastisch hij is…
Energie. De bekende standpunten. Al zegt Trump (steeds probeert hij Sanders-adepten te overtuigen) dat hij voor alternatieve energie is.
Laatste vraag: kun je een positief punt noemen van je tegenstander…
Nounou, gaan we huggen?
Clinton: His children.
Family, altijd goed. Niks over Trump zelf. Heel slim.
Trump: Ze geeft niet op, ze is een vechter.
Een machovrouwtje. Nou, vooruit.
Daar kunnen we het mee doen. Geen vuurwerk dit keer. Trump zet zich weg als een semi-serieuze kandidaat, Clinton presteert als vanouds: voorspelbaar, degelijk, no change, inderdaad: establishment.
CNN-commentator over Trump: He stopped the bleeding.
Instant Exit Poll: 57% voor Clinton, 34% Trump.
Maar Trump presteerde boven verwachting, zeggen de polls.
Het is als in een horrorfilm: het lijk komt nog één keer overeind.