Wat zei Rutte ook weer? ‘Pleur op’?
Eigenlijk komt het allemaal door Youp, de bierdrinkende, vette, hijgende zestiger die maar niet genoeg kan krijgen van zijn eigen roem. Hij is geheel vervuld van zijn eigen voortreffelijkheid. Hij is er mee begonnen. Met dat ‘pleur op’. Freek was in de jaren 70-80 scherp maar nooit hoefde iemand op te pleuren. Twintig – dertig jaar geleden was dat ‘not done’ en Youp heeft daar een eind aan gemaakt. Daarna kwam Pim en daarna Geert. Geen politici, maar cabaretiers die het vak hebben afgekeken bij Youp. En nu is er dus Rutte, hij is wat laat (want laf), maar probeert alsnog zijn imago wat op te schroeven. Hard moet je zijn, als ’n tank moet je over mensen heen walsen. Dat werkt.
Youp zette de toon.
Wat toen nog heel uitzonderlijk was, werd 20 jaar later (internet, u bent allemaal Youp, Pim, Geert) gemeengoed. Het hart is geen moordkuil, de moordkuil ligt daarbuiten, in het publieke domein. Stoerheid en complete overdrijving zijn noodzakelijk geworden in de communicatie. Al het andere is ‘soft gelul’. Nuance is bullshit.
Daarom heeft hij die prijs gekregen natuurlijk. Hij heeft Nederland bevrijd van de schaamte. Nederlanders zijn ruw, onbeschoft, intolerant, seksistisch, masochistisch. En – ondanks zijn liberaal-linkse inborst – is Youp dat ook. Of pretendeert dat te zijn.
Hij moet wel, imago is business.
En toen mocht het plotseling. Want cabaretiers zetten de toon in Nederland. Wat zij mogen, mag iedereen. Hard schreeuwen, de ‘toon zetten’ is nu normaliteit.
Het is opmerkelijk dat een pose zijn eigen leven is gaan leiden. Youp was/is ongetwijfeld een hele sociale man, en hij bedoelde/bedoelt vaak het tegenovergestelde, maar helaas dringt/drong dat niet door bij zijn publiek.
Leeft hij nog eigenlijk?
Ja, vast. Nog even dan. Maar hij heeft niet begrepen hoe het werkt.
En daar krijgt hij dus die prijs voor. Van een stelletje schouwburgdirecteuren. Omdat hij die pose zo ongelooflijk lang weet vol te houden. En omdat hij geld in het laatje brengt met zijn straatschoffiesmentaliteit. Imago is alles.
Daar kan Ismail van de Poelenburg te Zaandam nog een puntje aan zuigen. Ook in de leer geweest bij Youp, maar nog niet helemaal begrepen dat hij niet aan alle voorwaarden voldoet. Het imago-plaatje is toegesneden op wit. Kan nog goed komen als hij met de juiste mensen slijmt.
Natuurlijk gaat Youp sterven in het harnas. Tot het laatst zal hij het volhouden: ‘Pleur op, stoephoer, flikker toch op.’
Rochelend en kuchend zal hij neerstorten, de held.
En Nederland klapt. Voor zijn eigen onbeschaamdheid.
