Een film kijken op je computerschermpje is net zoiets als een boek lezen daarop: nee, het is niet hetzelfde. Maar het grote witte doek is niet op afroep beschikbaar voor een belangrijke film.
Land and freedom van Ken Loach is nogal sterk geënt op het verhaal van George Orwell in zijn Homage to Catalonia, met wat verschillen. Het is volstrekt begrijpelijk dat een goedwillende socialist, arbeider, in het kader van de internationale solidariteit terechtkomt in een militie in Spanje in gevecht tegen de fascisten, zonder te weten hoe de verhoudingen lagen. Zowel de hoofdfiguur van Loach als Orwell kwamen er achter dat de vijand ook in eigen kamp stond in de vorm van de door de USSR gesteunde communisten. Bij de militie van de Partido Obrero de Unificación Marxista, onafhankelijk van Moskou en daarom gehaat door de communisten. (Bij tijd van leven zouden zij misschien in het trotskistische kamp zijn terechtgekomen, al denk ik eerder aan de lijn-Sneevliet).
Malraux, Hemingway en Laurie Lee kwamen bij de bolsjewieken. Van wie de minder bekende militieleden schandelijk lang op zoiets als een paspoort hebben mogen wachten in Nederland.
Schrijvers als Albert Helman, De sfinx van Spanje, en Simone Weil kwamen bij de anarchisten terecht. Eerstgenoemde besloot al snel dat zijn pen een geschikter wapen was (hij schrijft: na een dag, wellicht is dat een dichterlijke vrijheid), bij Weil liet de gezondheid het afweten.
Goed, zie deze film, dit in het kader van Tachtig Jaar Burgeroorlog, en speciaal ook voor Sjaak Scheele.
Land and Freedom from Eagainst.com on Vimeo.
Ondertiteld in het Grieks, leerzaam
