Als je een basisinkomen in zou voeren, houdt dat tevens in dat er een inkomen boven die basis bestaat, het arbeidsinkomen. Ik heb nogal wat bezwaren tegen deze constructie omdat het arbeid en een daarbij horend beter inkomen als een na te streven en een te verwezenlijken hoger doel beschouwt. In feite verandert er niets aan de manier waarop wij met elkaar het leven organiseren, noch aan de rol van dat rotgeld. De kosten en baten boeien me op financieel gebied nog minder, er wordt al veel te veel geteld en gerekend.
De wens om een basis in te voeren lijkt me op dit moment meer een reactie op het langdurige getreiter van het kapitaal en, vanzelfsprekend, een manier om af te komen van de politici en ambtenaren die het pesten tot een dagtaak hebben gemaakt. We lijken dan snel van het gedonder af te zijn zogezegd, dit vind ik echter geen juiste motivatie. Het is gerommel in de marge binnen de bestaande kapitalistische verhoudingen en zou juist de kansen die er zijn en komen op een fundamentele verandering wel eens kunnen gaan dwarsbomen.
Mensen die vinden dat ze belangrijker zijn dan anderen zullen meer geld willen zien, net als nu, rangen en standen verdwijnen er ook niet door. Het simpelweg invoeren van een basisinkomen aan de onderkant is me veel te weinig en voldoet niet. De kapitalisten zouden best wel eens overstag kunnen gaan, want ze hebben zo een gegarandeerde afzetmarkt die ze verder kunnen uitbuiten.
De boel moet volledig op zijn kop. Ons afvragen wat belangrijk is, wat we nodig hebben, en hoe we dat gaan organiseren lijkt me veel zinvoller. Niet iedereen kan alle vormen van arbeid doen uiteraard. Toch denk ik dat er veel opgelost zou zijn als we eens stoppen met specialiseren.
Je kan gerust studeren wat je wil, in mijn plan zelfs gratis, alle studies, en zolang je maar wil, maar moet je dan het werk dat erbij hoort de hele dag een heel leven lang doen? Waarom kan iemand met hoger onderwijs niet ook een dag in de week in het plantsoen werken? Of de vuilnisman aan kinderen een dag lesgeven in timmeren? Of een arts een dag de operatiekamer schoonmaken en een dag in de crèche werken? Waarom niet?
En nee hoor, de vuilnisman hoeft niet mijn hersenen te opereren want dit zullen wel de flauwe tegenargumenten zijn.
Ik vermoed dat er begrip gaat bestaan voor elkaars werk, en dat we uiteindelijk de rol van geld overbodig kunnen maken. Daarbij zou het me heel wat waard zijn als we een simpeler, meer overzichtelijk bestaan krijgen, waarin werken en liefhebberij meer in elkaar over gaan vloeien, dichter bij elkaar liggen.
Dat zal niet morgen geregeld zijn. Maar misschien kunnen we er eens over spreken. Is de samenleving niet onnodig gedifferentieerd, gespecialiseerd en daardoor vervreemdend geworden voor vrijwel iedereen? Dat gaat een basisinkomen niet oplossen, het houdt de huidige verhoudingen, de piramide, juist nog duidelijker in tact.
We moeten voor niets minder gaan dan de afschaffing van de loonslavernij. Kapitalisme valt niet te hervormen.
Nederland kennende zou het – waarschijnlijk toch nooit ingevoerde – basisinkomen een voortdurende bron van Studie op Bezuiniging zijn.
De schets van die ongespecialiseerde arbeid doet mij denken aan een passage van Marx waarin hij de toekomstmaatschappij schetst waarin
Arnold:
Gespecialiseerde arbeid is verder ook geen punt wat mij betreft. Als iemand er lol in heeft 35 uur per week tanden en kiezen te vullen, prima. Ik hoop dat je er alleen heel ver eventjes een heel klein beetje aan dacht, want de passage van Marx vind ik niet echt de sfeer weergeven van mijn idee over de beweeglijkheid in het (arbeids)bestaan waar ik op doel.
Het valt ook niet dwingend op te leggen, het kan alleen groeien uit belangstelling en nieuswsgierigheid. Onderwijs zou misschien wel een rol kunnen spelen om ergens te beginnen. Ook hoeft de wisseling van werkzaamheden uiteraard niet per week te zijn.
Het huidige basisinkomen (880,– plus 240 aan toeslagen) waar je gedwongen voor tewerkgesteld kan worden ondanks dat je je premies en belastingen alle jaren dat je gewerkt hebt afdroeg aan de Staat, is met de huidige prijzen niet voldoende om normaal van te kunnen leven. Ik heb het hier dan ook over de Bijstand.
Een basisinkomen zoals dat in Zwitserland is voorgesteld is helemaal niet zo slecht. Er mag evenwel iets tegenover gesteld worden.
Waar Nederland zich niet met werklozen bezig houdt op een constructieve manier doen andere landen dit wel.
Daarom zou een basisinkomen in ons land niet eens zo slecht zijn voor de economie in het huidige bestel. Want denk maar niet dat bijstandtrekkers die 50 euro voor boodschappen overhouden iedere maand nog aan consumeren kunnen doen.
@Jan Jaap,
Idd. Een basisinkomen lijkt me te prefereren boven de bijstand met dwangarbeid.
Beste Le Roi danse, je gaat er ten onrechte van uit dat het arbeidsinkomen bovenop het basisinkomen een verplichting is. Het onvoorwaardelijke basisinkomen volgens de BIP is namelijk drie maal de maximale huur voor sociale woningen, met andere woorden ruim toereikend om alle woonlasten en andere gangbare kosten te kunnen voldoen.
Dankzij de invoering van een onvoorwaardelijk basisinkomen krijgt ieder de kans te kiezen. Je hebt de keuze voor niet meer te werken en van het basis inkomen te leven of werken naar rato van je behoefte voor een loon bovenop je basisinkomen. Met andere woorden keuzevrijheid en kans om volledig los te komen van de doorgeslagen prestatiedrang en consumptiehonger. Daarnaast is het onvoorwaardelijk basisinkomen geen vervanging van de uitkering omdat het ingebed wordt in een nieuw systeem waarin geen uitkeringen meer zullen bestaan.
Een basisinkomen geeft mensen ook een stevige onderhandelingspositie t.a.v. werk. Ik heb bv. wel eens m’n gedachten laten gaan over systemen waarbij je loonarbeid af zou schaffen door iedereen tot vrije, gelijkwaardige partners te verklaren. Maar dat zou m.i. juist géén gelijkheid creëren, omdat niet iedereen even uitgekookt en/of assertief is. Als er echter een basisinkomen zou zijn, dan werk je weliswaar nog steeds voor een ‘baas’, maar heb je eerder een opstelling à la: ‘wat heb je me dan te bieden, wil ik voor jou komen werken?’
Het schijnt ook wel eens onderzocht te zijn dat voor mensen met een wat hoger inkomen financiële beloningen niet het meest aantrekkelijk zijn (dit i.t.t. bij de lagere inkomens, maar die kunnen er helaas altijd naar fluiten), maar dat ze liever worden beloond in de vorm van meer vrijheid en medezeggenschap e.d. in het werk. Dat effect krijg je met een algemeen basisinkomen ongetwijfeld ook – en dat is ook weer goed tegen de vervreemdende tendensen die jij (@Le Roi) ook signaleert.
@ Rob
OK, kan ik volgen. Maar blijft het kapitalistische systeen verder in stand? Of wordt er naast het basisinkomen direct gewerkt aan het socialiseren? En dan niet volgens een Groenig Linkserig modelletje maar heus en echt?
Verder quoot ik je van je eigen artikel;
“Daarnaast biedt het basisinkomen een enorme vrijheid voor hen die willen ondernemen of veel willen gaan verdienen in ´top´ functies. Ieder krijgt het basisinkomen, maar voor hen die meer willen is dat mogelijk. ”
@ Joke:
Ja, moet ik over nadenken. Je zou wellicht ook bazen kunnen afschaffen. Eigenlijk ook wel een beetje wat ik aan Rob vraag.
Het gaat er niet om of het kapitalistisch systeem al dan niet in stand blijft (redelijk abstracte kletspraat volgens mij) maar hoe de positie verbeterd kan worden van mensen die er duidelijk het slachtoffer van zijn.
Prima idee dus om een basisinkomen in te voeren.
Léon:
[ Het gaat er niet om of het kapitalistisch systeem al dan niet in stand blijft (redelijk abstracte kletspraat volgens mij]
Hoezo kletspraat?
Kletspraat is natuurlijk een zwaar woord.
Wat ik wil zeggen is dat systemen abstracties zijn die in de praktijk nooit in zuivere vorm bestaan. En dat het daarom ook niet zo belangrijk is hoe het systeem precies heet. Wij hebben kapitalisme met Nederlandse karakteristieken. Het gaat om de praktijk en niet om theoretische afbakeningen.
U vindt het basisinkomen geen goed plan omdat de kapitalistische verhoudingen in stand blijven. Dat vind ik abstracte prietpraat, zal ik het dan maar zo uitdrukken?
Verbetert een basisinkomen de bestaande realiteit? Ja! Yes! Oui!
Er wordt wel breed over een basisinkomen nagedacht:
http://www.mugweb.nl/archief/basisinkomen-in-combinatie-met-duurzame-economie/
Goed citaat (vind ik) uit de woorden van de heer Wijffels: “Een basisinkomen schept de basis om van te leven en vervolgens te doen waar je het meest geschikt voor bent, het meeste plezier aan beleeft en creatief in kan zijn.”
@13 Léon,
Het is een goede gewoonte om even te melden waar je op reageert, anders valt een naam als Wijffels volkomen uit de lucht. (Zijn naam kwam dus voor in de link die ik gaf.)
Hallo sjaax,
Zelfs zonder de door u vermelde “goede gewoonte” te volgen is het citaat van de heer Wijffels voor iedereen begrijpelijk, denk ik. Ook voor degenen die niet de moeite nemen (of genomen hebben) het verhaal te lezen waarnaar uw link verwijst.
Met andere woorden: helemáál uit de lucht valt de naam Wijffels nu ook weer niet, behalve misschien als je nog nooit van hem gehoord hebt.
Maar zelfs dan nog blijft het een goed citaat. Althans volgens mij. Ik ken de “goede gewoonte” overigens wel, maar beschouw(de) hem niet als dwingend.
Basisinkomen is heel goed,snel invoeren.
Basisinkomen is een geweldig idee.
Ik ben het met @Arnold eens:
Het zal waarschijnlijk nooit worden uitgevoerd. Er werd al in mijn studententijd (1969) enthousiast over gesproken. 44 jaar later, ik ben inmiddels met pensioen en het is er nog steeds niet.