Analyses en beschrijvingen over over wát er in deze periode gebeurde zijn er genoeg. Studentenopstanden, ontzuiling, experimenten met socialisme, demonstraties, kraken: mensen kwamen massaal in opstand. Terecht en node gemist in deze tijd nu er meer dan ooit reden toe is.
Vernieuwing hing in de lucht, er zouden andere tijden aankomen. Toch vraag ik me vaak af hoe dit alles zo ineens, vrijwel wereldwijd kon ontstaan. Er wordt nogal eens gewezen op het feit dat de oorlog voorbij was, de ergste armoede bestreden, en dat er weer geld rolde voor leuke dingen. Op de eerste plaats is dit niet logisch want juist dán zou je lekker op je gat kunnen gaan zitten en genieten van dat geld in je huisje met je boompje en de poes. Juist in de zestiger en zeventiger jaren werd solidariteit belangrijk geacht.
Is het niet van alle tijden dat mensen proberen uit armoede te ontsnappen en de hoop hebben dat hun kinderen het beter krijgen? Als ik kijk naar mijn eigen jeugd in de vijftiger jaren weet ik me eigenlijk niet veel anders te herinneren dan gesprekken bij de familie en de buren die gingen over automodelletjes, nieuwe moderne spullen, radio’s, televisies enzovoorts. Kapitalisme pur sang. En ome Truus, jee, die ging met het vliegtuig naar Spanje! Die had het goed! We gingen dan met zijn allen naar Schiphol uitzwaaien, toen nog niet veel meer dan een gebouw waar een stuk of wat vliegtuigen omheen stonden.
Het waren goede jaren, optimistische ook. We dachten nog dat dingen daadwerkelijk konden veranderen en dat wat wij deden vast en zeker altijd en eeuwig invloed zou hebben. De ellende op de wereld zou weldra verdwijnen door onze massale akties. Waren we naïef? Onderschatten we de kapitalistische krachten? Eigenlijk duurde deze periode maar heel kort, een jaar of twintig. Voor mijn gevoel kwam er een einde aan zo rond 1980 toen het kabinet-Van Agt-Wiegel kwam met Bestek ’81.
Centrale punten waren de ontkoppeling van de uitkeringen en de overheidssalarissen van de loonontwikkeling in het bedrijfsleven. Ook moest de markt meer ruimte krijgen. Het plan stuitte op veel verzet in de samenleving en er kwam niet veel van terecht. Kom er nu nog maar eens om, verzet tegen het beleid.
Ik blijf met die ene vraag zitten: Hoe ontstaan toch die snelle omwentelingen op zo’n grote schaal? Hetzij richting socialiseren of kapitaliseren, dat maakt niet uit. Voor mij een raadsel. Zou dat zo weer kunnen gebeuren? Waren die jaren een uitzondering en een rimpeling in de tijd van het eeuwig durende kapitalisme?
Er zijn inderdaad wisselingen van de wacht. Het graaikapitalisme loopt op een zeker moment tegen zijn eigen grenzen aan. Maar ook socialistische experimenten verlopen meestal anders dan gedacht en gepland. De socialistische gedachte moet zich opnieuw aanpassen in de 21e eeuw.
Overigens zie ik ook in de huidige tijd positieve ontwikkelingen. De Arabische lente is een voorbeeld van mensen die in opstand komen tegen onderdrukkende regimes, die gelegitimeerd worden met een beroep op religie.
@1: Sjaax:
Jawel, maar wat gebeurt in de harses van mensen? Het gaat me nu niet echt om het verschijnsel van verandering op zich.
@2 Le Roi,
Aan mij heb je een slechte om in de hoofden van mensen te kijken. Psychologie helpt op individueel niveau. Bijvoorbeeld iemand is naar Afghanistan gestuurd en ontwikkelt daar een posttraumatische stress-stoornis. Dan kunnen psychologische theorieën die verklaren. Maar op collectief niveau zie ik niet zoveel in psychologiseren.
Ik ben in zekere zin marxist, ik denk dat het historisch materialisme verklarend is. Er doen zich economische veranderingen voor (onderbouw), daarop gaan mensen zich anders gedragen (bovenbouw). Meer welvaart betekende in West-Europa in de pakweg twintig jaar die je schetst dat de autoritaire, verzuilde maatschappij in Nederland niet meer paste. Daarop volgden acties. En in de Arabische wereld hebben de komst van internet en mobiele netwerken de macht van de imam geërodeerd.
Ik ben zelf nog steeds van mening dat een deel van het activisme verdween dankzij de legalisatie van Soft drugs, gewoon geen energie meer voor … Een gedeelte van het “Intermetzo” kwam ook doordat de eerste generatie onderwijzers uit het arbeidersmilieu haar vruchten afwierp, en vóór dat de oude machtspartijen als PvdA en haar kornuiten besloten dat vakken als geschiedenis en maatschappijleer gewoon te gevaarlijk waren om te onderwijzen .. Toen die vakken weggewerk werden ontstond een hele generatie die nergens bewustmaking tegenkwam …
@ Sjaax , Kan je wél iets relevants zeggen over de stamgewoontes van de Papoeas op Nieuw Guinea ?? “En in de Arabische wereld hebben de komst van internet en mobiele netwerken de macht van de imam geërodeerd.”
Zelden zo’n nonsense opmerking gezien. Maar je noemt jezelf Marxist en zal daarom wel in ontkenning zijn wat het is waar de opstanden van Libië tot Syrië tegen waren , namelijk tegen op Baathisme gebaseerde politieke leiders . En wat is dat Baathisme dan wel ?? : Een poging om nationalisme en marxistische ideeën te verenigen. Een soort Arabische S.P. dus … Van Nasser tot Ghadaffi tot Assad Sr. tot Sadam Hussain , allen kwamen voort uit die stroming… De macht van de Imam is mede door het internet STERKER geworden in de Arabische wereld MITS hij zich schikt naar de door de Saudies op het internet uitgebraakte verneukte versie van de Islaam …
“mensen kwamen massaal in opstand. Terecht en node gemist in deze tijd nu er meer dan ooit reden toe is.”
Mwah, als ik zo ‘es kijken naar de vele demonstraties en/ of manifestaties waar bijv. de SP bij betrokken is, zie ik dat er nogal wat mensen in opstand komen/ protesteren tegen. Onlangs nog een groep van advocaten, in protest. Of wat te denken van een mars der hoogleraren? Zwarte Piet + Malieveld?
De brandende barricaden zijn inmiddels grotendeels uit het straatbeeld verdwenen. Petjes en fluitjes hebben die plek ingenomen, zeg ik met een knipoog.
“Waren die jaren een uitzondering en een rimpeling in de tijd van het eeuwig durende kapitalisme?”
Zoals ieder jaar niet meer is dan een rimpeling.
_
“Ik ben zelf nog steeds van mening dat een deel van het activisme verdween dankzij de legalisatie van Soft drugs, gewoon geen energie meer voor … ”
Kan je die even onderbouwen, Bakra? Ik vraag het maar even, aangezien na “legalisatie” (is absoluut geen sprake van, overigens. Gedogen is nml. géén legalisatie.) er verhoudingsgewijs niet meer blowers zijn bijgekomen. Alsook het simpele feitje dat ene Hasan al-Sabbah zijn strijders (Assassijnen) stoned maakte, vooraleer ze met ‘voldoende motivatie’… de strijd aangingen.
Zit je mogelijk een beetje vast in (opgelegde) anti-drugs dogmas?
@ Marc .. Het is wat ik zag gebeuren , In Zaandam waar ik woonde en in Amsterdam waar ik redelijk wat kennisen in het aktiewezen had.. Misschien dat Arnold en Le Roi danse het zelfde hebben waargenomen ???
Gedogen is zo’n sociaal-democraties kut-woord wat ik niet in mijn mond neem wanneer je iets kan kopen zonder er voor gearesteerd te worden heet dat voor mij gewoon “gelegaliseerd”
Het verhaal van Hasan al-Sabbah moet je maar eens nalezen , zijn strijders gingen NIET stoned ten strijden, hij voerde ze stoned , liet ze in een ommuurde tuin goed verwennen door mooie jonge dames en daarna wanneer ze out waren gegaan bracht hij ze weer terug , hierna vertelde hij ze dat ze de hemel hadden gezien waar ze wanneer ze sneuvelde in terecht zouden komen … gemotiveerd hierdoor waren ze niet ban voor de dood …
Ik weet het allemaal ook niet hoor, ik weet eigenlijk niet veel. Ik weet eigenlijk steeds minder dingen zeker. Dat is wel fijn eigenlijk.
Eigenlijk wel veel eigenlijks 😉
De Ontkoppeling, dat herinner ik me nog ja. Groot discussiepunt toen.
Ah, teruglezende had ik het inderdaad anders moeten formuleren. Het middel om tot die motivatie (strijd) te komen, was in eerste instantie door (het gebruiken van) hasj. Teruglezen over al-Sabbah zal ik zekers nogmaals gaan doen. Dank voor de rechtzetting, Bakra!
Ik ben niet bekend met wat er in Zaandam en/ of Amsterdam gaande was, ooit in een ver grijs verleden van jou persoonlijk. Kan/ wil er dus ook niets over zeggen. Eerst de ervaringsdeskundigen. 😉
Bepalen we wel zelf die omwentelingen? Of gaan we alleen mee op golven die we niet zelf maken? (reageren planten en dieren dan ook op die golven? )
Er zijn altijd mensen, enkelingen, die streven naar vrijheid, gelijkheid en solidariteit. Maar ze zijn niet altijd ‘in de mode’. zoals wel even in de door Le Roi genoemde tijd. Er zijn gaten in de tijd waarin opeens die idealen boven komen, en veel meer mensen erin geloven. Meestal na een ieder-voor-zich-tijd. Misschien als reactie ?
Er komt vast een opener tijd na armoe, onvrijheid en nationalisme. Vraag is of we er een beter gebruik van kunnen maken dan bij eerdere gelegenheden. Of dat we het weer overdragen aan de grote kapitalistische opvreters.
Eigenlijk, le Roi, snap ik er ook niks van. En zou toch liever het WEL begrijpen.
Sommigen ruilden inderdaad revolutie in voor de roes. Zagen dat als ultieme vrijheid. Jammer dat de andere twee idealen er door verroesd werden
Is er na de revolutionaire tijd eind 18e begin 19e eeuw ook zo’n roes gekomen?.
ik weet het niet, er komen nou zoveel dingen die er ook mee te maken hebben bij me op dat ik niet meer weet welk touwtje op te trekken.
@L:
[ ik weet het niet, er komen nou zoveel dingen die er ook mee te maken hebben bij me op dat ik niet meer weet welk touwtje op te trekken. }
Dat heb ik dus ook lieve vriendin, vandaar dat ik het zo razend moeilijk vind hier iets over te schrijven. Er is namelijk iets anders dat een rol speelt voor mijn gevoel. Ware dit niet zo belangrijk dan zou ik kunnen zeggen nou ja, maar het is letterlijk van levensbelang.
Hoe mooi, na het stuk over stencilen. Allereerst, niets is van levensbelang behalve het leven zelf. ‘Vernieuwing hing in de lucht, er zouden andere tijden aankomen’. Ja ook voor mij, ik was even activist voor de BVD, maar ging daarna op de boerderij werken en zit nu in Paak. Ik denk aan de oproep van Stephane Hesssel (93 jaar) aan de Franse jeugd ‘kom in actie’, (http://www.thenation.com/article/158683/indignez-vous}.
Pingback: Rechts vindt cultureel-ideologische strijd belangrijker dan “links” | Krapuul