Laat Tarik maar zelf vertellen

Afgelopen donderdag drong Tarik Zahzah de NOS studio binnen met een speelgoedpistool en eiste zendtijd. Even later gaf hij zich over. De Telegraaf kopte dat de boodschap van Tarik kwaadaardig was terwijl niemand bij de Telegraaf die boodschap gehoord had. Bij de NOS  wisten ze te vertellen dat Tarik in complottheorieën geloofde. Ook werd een oud klasgenoot geciteerd die dit beaamde. En de internationale pers nam het zonder blikken of blozen over.

Een complottheorie is strikt genomen een theorie die een complot veronderstelt. Complotten komen nu eenmaal voor en met een theorie die een complot beschrijft is niks mis mits de theorie in lijn is met de gebeurtenissen en er geen feiten bekend zijn die de theorie weerleggen. Hier is er eentje: Het kan best zijn dat Kiev de MH17 naar beneden heeft geschoten en daarna, onder regie van het US State Department, er alles aan gedaan heeft om de Russen de zwarte piet toe te schuiven. De satellietdata die Kiev vrij zouden kunnen pleiten worden door de VS niet geopenbaard. Als Kiev onschuldig zou zijn, zou het zelf op publicatie aandringen. Alleen als de satellietdata uitwijzen dat Kiev de dader is, is er een belang om die data achter te houden: Kiev en haar vrienden in de EU ontspringen de dans, de status van Russen en separatisten als bad guys blijft van kracht en de VS kan de regering in Kiev op allerlei mogelijke manieren onder druk zetten: “Do as we say, or else…”. Complottheorie? Prima, maar geheel legitiem omdat de gestelde hypothese falsifieerbaar is door de openbaring van de satellietbeelden.

Complottheorieën zijn strikt genomen niets anders dan hypotheses over de achtergrond van gebeurtenissen of maatschappelijke verhoudingen. En daar is niets mis mee.

Maar naast de strikte betekenis en de legitimiteit die een complottheorie daarmee als mogelijke hypothese heeft, bestaat er nog zoiets als de gevoelswaarde die het aan dit woord in de loop der jaren is gaan kleven. Het woord “complottheorie” is bijna synoniem geworden met “fantasieverhaal”. Als iemand in de politiek of de media iets een complottheorie noemt, dan veegt hij daarmee in een keer die theorie van tafel. Er zijn nog meer van deze woorden die, een maal toegeschreven aan een bepaalde zienswijze, elke discussie doen verstommen. Ik kom daar een andere keer nog op terug.

Maar daar was Tarik opeens, out of the blue, hoewel volgens sommigen de TV programmering met dit incident wel rekening leek te houden omdat er ruim anderhalf uur voor het journaal leek te zijn ingeroosterd. Ik kan de authenticiteit van het knipsel niet verifiëren, maar gekleed als yup (want veiliger voor trigger-happy agenten met jihad-fobie) en zijn wapen in de hand alsof het een afstandsbediening was, eiste hij zendtijd om iets belangrijks te vertellen. Zo ver is het nooit gekomen. Nadat de toevallig aanwezige portier de rol van gijzelingsonderhandelaar op zich nam en de de verkeerspolitie blindelings en onvoorbereid de studio bestormde en bijna over elkaar heen struikelend de man overmeesterde, hebben we niks meer van Tarik zelf gehoord.

Behalve dan dat er binnen no time overal stond dat Tarik in complottheorieën geloofde. “Wat weten we van Tarik Z.” kopte de NOS. Nou helemaal niks weten jullie. Omdat jullie niet naar hem geluisterd hebben. Temeer omdat één van de complottheorieën waar Tarik zich mee zou bezig houden, New World Order, gewoon een term is die door diverse Amerikaanse staatslieden en hun adviseurs in diverse publicaties is gebruikt om hun geopolitieke ambities met de VS als leider van de vrije wereld te duiden. Er is niets “complotterigs” aan het feit dat de VS sinds 1979 gematigde rebellen sponsort om proxy-oorlogen te voeren en regeringswisselingen te bewerkstelligen, al of niet gesponsord door machtige investeerders als George Soros. Zbigniew Brzezisnki beaamt dat in diverse interviews en George Soros geeft het ten overstaan van CNN zijn rol in de regime change in Oekraïne gewoon toe. Geld, Amerikaanse wapens, beloftes en drugs doen nu eenmaal wonderen.

Ik heb er sinds 2003, toen de media ons de “Weapons of Mass Destruction” – fabel in de maag splitste teneinde de Amerikaanse invasie in Irak te legitimeren, geen vertrouwen in dat Arendo Joustra, Pieter Klein, Peter Vandermeersch, Marcel Gelauff, Philippe Remarque of andere nieuwsdirigenten en hun orkest van topviolisten met gelijkgestemde lesviolen in staat zijn om zonder Tarik te hebben aangehoord in no time te concluderen dat hij van ’t padje was, terwijl ze met hetzelfde gemak geruchten (één bron, geen wederhoor) als hard nieuws publiceren en in sommige gevallen zelfs letterlijk over “…oh nee niet weer die ring Dillema…” niet bestaande ringen en vingers hallucineren. Jawel. Weer die ring, totdat Timmermans of  de zich journalist noemende mouthpiece-minion van NRC publiekelijk toegeeft dat het allemaal uit de duim gezogen onzin was.

Elke hypothese die de gebeurtenissen beschrijft, motieven duidt en mogelijke verbanden aangeeft is gerechtvaardigd totdat er feiten aan het licht komen die deze hypothese weerleggen. En journalisten zouden de laatsten moeten zijn die op grond van onderbuikgevoelens, vooroordelen of zelfs obscure politieke motieven een dergelijke hypothese afdoen als onzinverhaal of complottheorie.

Of iets scherper gesteld: Zij die alternatieve theorieën voor het duiden van gebeurtenissen of maatschappelijke verhoudingen afdoen als complottheorieën zonder deze theorieën op hun merites te hebben onderzocht kunnen onmogelijk journalisten zijn. Het zijn eerder marketeers, regeringsvoorlichters of activisten.

En wat Tarik betreft: Het vergt nogal wat lef om met zo’n waanzinnige daad je leven en je toekomst op het spel te zetten om op het journaal iets te vertellen wat je belangrijk vindt. En alleen al daarom zouden we Tarik eens moeten aanhoren. Wie weet kan hij iets vertellen wat we nog niet weten en wat we, als het aan de reguliere media en de zogenaamde kwaliteitsjournalistiek ligt, nooit te horen zouden krijgen.

Oh, voordat ik het vergeet. Zijn onze commando’s die naar Oekraïne gingen al terug, Sjuul?