Op 23 januari willen de Jonge Socialisten, afdeling Brabant, gaan borrelen ter gelegenheid van het nieuwe jaar. Ze willen dat gaan doen samen met de JFVD, de jongerenclub van het Forum voor Democratie. Een Buiten de Bubbel Borrel, zo noemen ze dit onzalige nieuwjaarsvoornemen. Antifascisten zijn intussen bezig met een mailcampagne om de JS Brabant van dit voornemen te doen afzien. Er is een initiatiefje gevormd, waaraan ook ik medeplichtig ben. Dat initiatiefje heeft intussen een website met daarop een ‘Open Brief aan JS Brabant: Niet borrelen met extreem-rechts!’, hier overgenomen. (1) Hopelijk wordt dit initiatief wijd en zijd opgepikt. Her en der zien we de brief, of eigen versies ervan overgenomen op andere sites en op Facebook. Mooi! Maar er kan nog meer bij, want ze zijn nog niet overstag, die Jonge Sociaaldemocraten. Ze zijn toch niet al beneveld voor de borrel goed en wel is begonnen?
Waarom is zo’n borrel een onzalig voornemen? De brief citeert een handvol uitspraken van Thierry Baudet, over zijn wens dat ‘Europa niet afrikaniseert’ bijvoorbeeld. De brief gaat dan verder: ‘Dat is onversneden racistisch. Dat verdient bestrijding, geen gezellig geborrel.’ Het gaat er om dat de normalisering van extreem-rechts wordt tegengewerkt. Van zulke normalisering is duidelijk sprake als jonge sociaaldemocraten gezellig gaan borrelen met jonge leden van een fascistenclub. Dit is boreaal geborrel. Daarmee krijgt die fascistenclub een rol toebedeeld waarin ze er onschuldig uit ziet: anders ga je er het glas toch niet mee heffen? Levensgevaarlijk om fascisten dit plezier, deze camouflage, zo te gunnen. Niet doen, dus.
Kennelijk is Antifa Brabant en degenen die haar brief helpen verspreiden, niet de enigen die dit vinden. De Open Brief dateert van 3 januari 2020. maar al op 31 december 2019 bracht de JS een verklaring naar buiten(2) waaruit bleek dat de borrel toen al onder vuur lag. Daaruit blijkt dat het al snel na het bekend worden van de borrel reacties regende. ‘Veel van deze reacties waren positief, maar we hebben ook wat negatievere reacties gekregen. Eerder waren er binnen diverse JS-afdelingen en facebookgroepen al discussies ontstaan.’ Nadat Sylvana Simons het event ook verspreidde, kwam er nog een portie reacties.
De borrel was dus al snel omstreden. En de vragen kwamen van buiten de JS, maar dus ook vanuit afdelingen van die club zelf. Dat is een gezond teken. Het laat zien dat kritiek zoals die Open Brief van Antifa Brabant, aanknopingspunten heeft bij kritische geluiden binnen de JS. Er zit kennelijk nog enig antifascistisch bewustzijn in deze sociaaldemocratische club. Dat maakt de kansen reëel dat de JS door externe en interne druk alsnog om gaat en haar deelname aan de borrel cancelt. Dat is een argument om de druk gestaag te blijven opvoeren. Blijven mailen, mensen! Die brief overnemen, al dan niet met creatieve wijzigingen, of zelf een brief schrijven in deze geest.
De verklaring van 31 december gaat vervolgens op de kritiek in. Geruststellend klinkt het: ‘Daarnaast willen wij benadrukken dat Forum voor Democratie in onze ogen verwerpelijke standpunten uitdraagt.’ Ja, vast. Anders had men zich wel bij het FvD aangesloten. Maar het gaat om meer dan foute standpunten, Het gaat om een soort van politieke organisatie die vermomd is als reguliere politieke partij maar die neerkomt op een fascistische organisatie die, indien succesvol, andersdenkenden niet met woorden en verkiezingen, maar met intimidatie en ontslag bedreigt. Degenen met wie de JS-ers vandaag gaan borrelen, zijn overmorgen de mensen door wie dezelfde JS-ers bedreigd, afgetuigd, uit hun baan gezet kunnen worden als FvD sterk genoeg is. Dit is niet de VVD, maar dan nog wat rechtser. Dit is de NSB 2.0. Borrelen met deze lui is collaboratie met fascisten.
Maar voor de JS Brabant is het meningsverschil juist reden om gezellig te gaan doen. ‘Dit is ook de reden waarom wij het nog steeds toegevoegde waarde vinden hebben om de borrel met de JFVD te organiseren.’ Zo kun je ‘de standpunten van de JFVD (…) leren kennen’ – alsof die zo onduidelijk zijn. Het gaat erom dat ‘partijen weten hoe hun tegenstanders in elkaar zitten’. Met alle nadruk op hoe verwerpelijk men de FvD-standpunten ook vindt, dit komt gevaarlijk in de buurt van het zoeken naar ‘wederzijds begrip’.
En moeten partijen echt altijd weten hoe hun tegenstanders in elkaar zitten’, over en weer? Willen we echt dat fascisten beter weten hoe tegenstanders van fascisten in elkaar zitten? Is dat juist niet iets waardoor we extra gevaar lopen? Ik wil graag weten hoe fascistenclubs in elkaar zitten, hoe ze te werk gaan, wat ze uitdragen. Maar ik zie graag dat fascistenclubs zo min mogelijk weten en snappen van hun tegenstanders.
Weliswaar is het doel van de gezamenlijke borrel om ‘ons eigen geluid beter vorm te geven’ zodat ‘de kiezer die het FvD als een serieuze optie ziet, te begrijpen en te overtuigen’. Dat ziet over het hoofd hoe belangrijk het is dat die ‘Nederlandse kiezer’ ervan doordrongen raakt hoe levensgevaarlijk het FvD is. Zo gevaarlijk dat je het dus nadrukkelijk niet als een inhoudelijk serieuze optie dient te benaderen. Net zo min als je het voor je plezier kijken naar mishandeling en misbruik van mensen, van kinderen bijvoorbeeld, als een inhoudelijk serieuze vorm van amusement neer gaat zetten. Er zijn van die dingen die je gewoon niet doet, en flirten met fascisme is daar een van.
Grappig genoeg voelt JS Brabant zelf nattigheid. ‘We kunnen het ons heel goed voorstellen dat sommige leden niet zitten te wachten op een borrel met mensen met een geheel ander wereldbeeld.’ Die leden blijven dan maar weg, daarvoor heeft JS Brabant dan blijkbaar begrip. Fijn hè? Maar wederom worden de zaken onschuldiger voorgesteld dan ze zijn.
Je zal maar een JS-er zijn met een donkere huidskleur. Dan is borrelen met Forumfascisten niet alleen een samenzijn met lui die een ‘ander wereldbeeld’ hebben, met ‘verwerpelijke standpunten’. Het is borrelen met lui die eigenlijk vinden dat jij er niet hoort te zijn, want die ‘afrikanisering’ vindt Baudet immers niet okay. Witte JS-ers hebben het privilege dat ze zich zelf niet bedreigd hoeven te voelen in aanwezigheid van fascisten, zolang ze zich niet antifascistisch uiten althans. Zwarte JS-ers hebben dat privilege niet. Witte JS-ers zouden zich van dat verschil bewust horen te zijn, en hun zwarte kameraden niet op deze manier aan de giftige ‘keus’ tussen fascisten-om-je-heen enerzijds, of wegblijven uit je eigen clubfeest anderzijds, bloot dienen te stellen. Maar misschien zijn er ook wel geen zwarte JS-ers? Dan is zo’n boreale borrel een hele goede manier om dat zo te houden.
Door Forum welkom te heten, stel je dus je eigen gekleurde leden en sympathisanten bloot aan onveiligheid, niet alleen aan een botsing met verwerpelijke standpunten. JS Brabant zegt in feite: als je niet met FvD wil borrelen blijf je maar thuis, maar laat degenen die het wel willen hun gang gaan. Daarmee laat de JS Brabant zien dat politieke onderonsjes met rivaliserende partijen voor haar belangrijker zijn dan de vrijheid en veiligheid van zwarte mensen, maar ook van vrouwen. Want we zijn de neerbuigende taal die Baudet over vrouwen nu en dan bezigt, niet vergeten.
De redenen om van deze borrel af te zien gaan dus veel verder dan de ‘verwerpelijke standpunten’ van Baudets fascistenbende. Het gaat om de waardigheid en vrijheid van mensen die doelwit zijn van uitsluiting en erger door dat fascisme. Voor die mensen opkomen, naast die mensen staan, betekent: die borrel cancelen. Laten we de komende weken goed gebruiken om de druk op JS Brabant zodanig op te voeren dat ze geen andere keus meer heeft dan die borrel, of minstens haar deelname er aan, te cancelen. Als JFVD zo graag boreaal wil borrelen, dan doen ze dat maar lekker in hun eigen bubbel. Een bubbel die wat mij betreft zo klein mogelijk dient te worden gehouden.
Noten:
1 Open Brief aan JS Brabant: Niet borrelen met extreem-rechts!
2 Bestuur van de Jonge Socialisten, ‘Statement over de “kom uit je bubbel borrel”’, 31 januari 2019. Uit de verklaring zelf maak ik op dat het hier het landelijk bestuur spreekt, niet het bestuur van de afdeling Brabant. Maar glashelder is dat niet.
Bovenstaand artikel schreef ik voor Konfrontatie Digitaal. Daar staat het intussen, onder de titel Boreaal borrelen.