Al in september stierven minstens vijf vluchtelingen van de kou in het grensgebied tussen Polen en Wit-Rusland. Op dat moment gold al de noodtoestand in de grensgebieden tussen Wit-Rusland en Polen, Litouwen en Letland en werden daar hekken neergezet en het leger ingezet. De huidige situatie zal snel meer doden tot gevolg hebben. Is het niet van de kou, dan wel door met scherp schietende grenswachten.
De beschuldigende vinger wordt gewezen naar dictator Loekasjenko, die om druk op de EU te zetten al langer vluchtelingen ongehinderd doorlaat en nu zelfs groepsreizen naar de grens organiseert zonder mensen te informeren dat die grens het dodelijke eindpunt is. Het gebruiken van vluchtelingen als wapen is natuurlijk weerzinwekkend, maar hoe kan dit in de eerste plaats strategie zijn?
Nu duizenden vluchtelingen uit landen als Syrië, Irak en Afghanistan in datzelfde grensgebied vastzitten na erheen te zijn gebracht door het regime van Loekasjenko, wordt als altijd door de verschillende woordvoerders van Europees crepeer- en pushbackbeleid verzwegen dat de opbouw van Fort Europa, de militarisering van de buitengrenzen daarvan, de echte oorzaak is. Als asielbeleid werkelijk asielbeleid zou zijn en vluchtelingen overal in de EU terecht konden, viel er niets te chanteren en zouden vluchtelingen niet als wapen kunnen worden ingezet. Als er niet overal hekken en muren waren, grensbewaking met camera’s en drones, gewelddadige grenswachten en pushbacks, dan viel er met mensensmokkel geen droog brood te verdienen, belandden vluchtelingen niet in kampen als die van Libië, verdronken ze niet in de Middellandse Zee, bevroren ze niet in een niemandsland.
Nog wordt de roep om meer beveiliging groter en geeft deze voeding aan een oorlog waarbij niet militairen maar vluchtelingen, gezinnen met kinderen, in de frontlinie belanden. Ze proberen de grens over te komen en worden bestookt met traangas. Er worden schoten gehoord en grenswachten aan beide kanten van de grens zeggen dat het van de andere kant kwam. Groepen vluchtelingen die door het hek wisten heen te breken, zijn door de Poolse autoriteiten zonder enige vorm van asielprocedure direct gedeporteerd naar Wit-Rusland, terug naar de andere kant van het hek de vrieskou in. De EU wil maar wat graag dat Polen de hulp van het eveneens aan pushbacks schuldige Europese grensagentschap Frontex accepteert, maar Polen doet het liever zelf.
Het is als vanouds: geen land wil vluchtelingen toelaten, er wordt naar elkaar gewezen en landen aan de buitengrenzen van het Fort moeten het maar uitzoeken en zetten dus de hakken in het zand. Wat Loekasjenko nu doet, deed Erdoğan van Turkije in maart 2020 ook al aan de grens met Griekenland en ook daar was het antwoord: meer bewaking, muur bouwen.
Half oktober werden in Duitsland al de grenscontroles bij de grens met Polen geïntensiveerd. Zowel aan de grens zelf als in de streek eromheen zijn er nu regelmatig controles. Reden: er kwamen vluchtelingen binnen en de Duitse politiebond had om actie gevraagd. Tegelijk begonnen neonazistische knokploegen de dienst uit te maken rond de grensstad Guben waar een brug over de rivier de Oder het Duitse en het Poolse deel van de stad van elkaar scheidt. Vijftig van die fascisten werden opgepakt. Ze hadden pepperspray, honkbalknuppels, een kapmes en een bajonet bij zich.
Wie haat tegen vluchtelingen zaait, zal bewapende bendes oogsten, of die nu van een natiestaat zijn, van Frontex, of dat het een privélegertje is van een extreem rechtse groepering die wel even wil komen helpen. Ongewapende vluchtelingen staan in alle gevallen tegenover tot de tanden bewapende lieden die hen het licht in de ogen niet gunnen.
En de Europese politici? Het is vluchtelingen tegenhouden wat de klok slaat. Laten we de Belgische staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi eens nemen: “Alle steun aan Polen. De buitengrenzen zullen met Europese steun versterkt worden. Dit is hét moment voor Europa om tot een krachtdadiger migratiebeleid te komen”.
Of wat dacht je van Europarlementariër Hilde Vautmans: “We hebben vandaag nog steeds geen asiel- en migratiepact, met een versterking van de buitengrenzen. (…) Hierdoor kunnen we zo’n druk niet weerstaan. Dit is een zoveelste wake-up call voor de lidstaten om hier werk van te maken, ook voor Polen. Ik reken er dan ook op dat ze eindelijk constructief zullen meewerken aan zo’n beleid en om in de toekomst ook beroep te doen op Frontex.”
De Duitse binnenlandminister Horst Seehofer tot slot: “We moeten de Poolse regering helpen de buitengrens te beveiligen. Dit is de taak van de Europese Commissie. Ik roep haar op actie te ondernemen.” Seehofer steunt het Poolse besluit een muur te bouwen.
Het enige wat met dit alles wordt bereikt is dat die dictator aan de andere kant van de muur ziet dat het inzetten van vluchtelingen als wapen werkt. Hij zal deze strategie voortzetten, juist.
Intussen slaat de foutste krant van Neederland traditiegetrouw op de grote trom. Een krantenkop van de papieren editie eergisteren, 11 november, schreeuwde: “VREES VOOR MIGRATIEGOLF”. Hadden ze dat nou gedaan met de bescheiden kop van het artikel erboven “Bloemendaal nu echt miljoenendorp” dan hadden mensen zich misschien drukker gemaakt over al die miljonairs met hun grote villa’s die het duinlandschap in beslag nemen. Maar naar beneden trappen is altijd makkelijker dan naar boven, nietwaar? De Neederlandse marechaussee is vast begonnen met extra controles aan de grens met Duitsland. Auto’s afkomstig uit het zuiden van Duitsland worden extra gecontroleerd en er is contact met ‘collega’s’ uit Duitsland.
Demissionair minister Ben Knapen van Buitenlandse Zaken heeft intussen haastig zijn humanitaire jasje aangetrokken en noemt het “van een mensonterende onbeschoftheid” dat Loekasjenko de EU op deze manier chanteert en vervolgt in een debat in de Tweede Kamer: “Het is zaak daar in EU-verband snel paal en perk aan te stellen”. Juist. Dat doe je dus door op te houden koste wat het kost vluchtelingen tegen te houden omdat je ze anders misschien wel eens asiel zou moeten verlenen. Maar dat is niet wat Knapen bedoelt.
Moderne oorlogsvoering is het. Geen drones en bommen, maar vluchtelingen en hekken. En daar maken aan beide kanten van de Europese buitengrenzen zich politieke schrijftafelmoordenaars aan schuldig. Of dat nu is door Frontex’ pushbacks, schietende grenswachten, deportaties, hekken, muren, kampen of met de hulp van natuurlijke vijanden als hitte, kou en water, het is met recht wat je noemt: “van een mensonterende onbeschoftheid”. Fort Europa met zijn Frontex en Erdoğan als weerbarstige partner in crime zou op den duur best wel eens tot de conclusie kunnen komen dat het beter is ook dictator Loekasjenko een deal voor te stellen zoals dat met Turkije is gedaan. Tirannen kun je maar beter te vriend houden.
Dat krijg je ervan, als je vluchtelingen als de ware vijand gaat beschouwen.
Pingback: Polen bouwt muur aan Wit-Russische grens om migranten tegen te houden – Krapuul