Voor de betrokken persoon, een 75-jarige bloembindster, is het ontslagverbod op grond van leeftijdsdiscriminatie natuurlijk een goede zaak. Ondanks haar goede staat van dienst wilde haar baas toch van haar af. Vanaf een zekere leeftijd neemt het risico op arbeidsongeschiktheid flink toe. Dat betekent kosten voor de werkgever.
De wettelijke regeling van een verantwoordlijkheid voor kosten van arbeidsongeschiktheid door de werkgever is in principe een goede zaak. Het draagt ertoe bij dat een werkgever zich dient te bekommeren om de arbeidsomstandigheden. Het maakt het onmogelijk voor een bedrijf om een werknemer zich kapot te laten werken en die daarna zonder kosten te vervangen door een ander. Maar het principe van verantwoordelijkheid van de werkgever is niet eindeloos geldig. We hebben nu eenmaal niet het eeuwige leven.
Wat voor een individuele werknemer gunstig is, hoeft vanzelfsprekend niet zo te zijn voor de groep arbeiders als geheel. Met de uitspraak van de rechter zal een werkgever zal nog sneller allerlei redenen gaan verzinnen om van oudere werknemers af te komen en/of ze niet in dienst te nemen als dat allerlei te voorziene ziektekosten met zich meebrengt.
Veel mensen willen blijven werken na de wettelijke pensioenleeftijd. Naar de geraniums gaan turen is voor velen geen aanlokkelijk perspectief. Het is natuurlijk ook idioot geregeld: de ene dag word je nog volledig in staat geacht de gevraagde werkzaamheden in je beroep te kunnen uitoefenen, de volgende dag ben je er ongeschikt voor. Pas sinds dit jaar is er een beperkte overgangsregeling. Je kunt blijven werken en pas later AOW krijgen. Per gewerkt jaar verdien je dan 6,5 procent extra AOW. Mensen die dat willen en kunnen, kunnen tot vijf jaar later met pensioen gaan. Maar voor werkgevers blijft de verplichting om loon door te betalen bij ziekte. Dat is de bottleneck. Die weegt zwaarder dan het niet meer hoeven afdragen van premies WW, WIA en AOW door een werkgever. De regeling schiet niet op.
Als noodoplossing neemt het werken door 65-plussers als zzp’er toe. Er is in de laatste tien jaar een verdubbeling opgetreden tot 182.000 personen. Zzp’er betekent echter dat je meerdere opdrachtgevers moet hebben. In veel beroepen is de zzp-constructie een lastige. Vakbekwaamheid op een bepaalde werkplek speelt een te grote rol.
De vergrijzing neemt toe. De belangrijkste reden ervoor is dat we weinig kinderen hebben. Voor de tijd die we niet werken, vooral op de oudere leeftijd, moeten we sparen. We hoeven met z’n allen minder te sparen als meer mensen werken. Rechts en met name de yuppen van D66 willen de last voor dat meer werken bij de laagopgeleiden leggen. De pensioenleeftijd willen ze steeds verder omhoog. Mensen die soms al vijftig jaar zwaar werk hebben verricht, fysiek kapot zijn, moeten van hen nog wat langer werken. Aan de andere kant zijn er mensen, zoals de bloembindster, die nog willen doorwerken. Maar omdat 65-plussers onder dezelfde arbeidswetgeving vallen als de jongeren, vormen ze een te groot risico voor de werkgever.
Om de tegenstelling te overbruggen tussen enerzijds de mensen die opgebrand zijn en anderzijds degenen die willen doorgaan zou specifieke arbeidswetgeving voor de 65-plussers ontwikkeld kunnen worden. Te denken valt aan vereenvoudiging van het ontslag van 65-plussers en het afschaffen van de verplichte doorbetaling bij arbeidsongeschiktheid.
Voor de meerdere werkgevers huren ZZP’rs tegenwoordig elkaar in …
Dit probleem zou elegant op te lossen zijn, door dezelfde regeling in de Ziektewet te treffen die nu al geldt voor werknemers die geboren zijn vóór 8 juli 1954 en die na een jaar werkloosheid in dienst worden genomen: zij krijgen ziekengeld vanaf de 14e ziekteweek.
Oudere werknemers zijn namelijk niet váker ziek dan jongeren (integendeel), maar áls ze ziek worden zijn ze dat vaak wel lánger.
Maak deze regeling vanaf de AOW-gerechtigde leeftijd ook van toepassing, en de werkgever loopt nog maar een zeer beperkt (en goed verzekerbaar) risico.
@2 Els,
Dank voor het creatief meedenken. Het lijkt me een zeer goede aanzet.
Met de ouderdom komen de gebreken, daar hebben werkgevers wel gelijk in. Aan de andere kant denk ik dat werknemers die door willen werken na het bereiken van de pensioen gerechtigde leeftijd zodanig gemotiveerd zijn, dat ze niet voor elk pijntje thuis zullen blijven.
Bovendien: het recht op WIA eindigt bij het bereiken van de pensioen gerechtigde leeftijd, dus volgens mij is het verhaal arbeidsongeschiktheid helemaal geen issue.