Gerdi Verbeet, voorzitter van het nationaal Comité 4 en 5 mei, moet dit jaar haar racistische uitlatingen over Indonesiërs uit 2018 terugnemen en haar excuses aanbieden. Dat zou vóór 4 mei, de dodenherdenking, moeten gebeuren. Enkele mensenrechtengroepen en intellectuelen dringen daar op aan.
In 2018 zei Verbeet in een interview met de Telegraaf dat op de dodenherdenking alleen die oorlogsdoden uit Indonesië herdacht worden, die een Nederlands paspoort hadden. Nederland was van 1650 tot 1950 de koloniale bezetter van Indonesië. Vrijwel alle Indonesische slachtoffers uit die gehele periode waren burgers en bovendien moslims. De meesten van hen kwamen om tijdens Wo-II. De Indonesische ambassade wil hier nog niet op reageren maar overweegt actie.
Omdat het dit jaar 75 jaar is dat Nederland bevrijd is, achten een zestal groepen het onvermijdelijk dat Verbeet schoon schip maakt. Daaronder de oud-verzetsstrijders, het Com. van Waakzaamheid tegen Herlevend Fascisme, de AFVN-BNA, het Comité Nederlandse Ereschulden, Histori Bersama en de Grauwe Eeuw.
De Nederlandse militaire oorlogsmisdaden zijn al eerder scherp veroordeeld door de rechtbank in Den Haag in het Rawagede-proces en ook vorige maand. Maar ook eerder oor o.a. ex-minister Jan Pronk, mensenrechtenadvocate Liesbeth Zegveld, activist Jeffry Pondaag, Februaristaker Max van den Berg, en bekende hoogleraren als Abram de Swaan, Jan Breman, Jan Berghuis en Marcel van der Linden.
Verbeet en haar comité kregen al eerder zware kritiek vanwege antisemitische fouten, zoals het plan een gedicht over een SS’er te laten voordragen op de Dam 4 mei, de enorme nazibegraafplaats Ysselsteyn (Venray) aanduiden als ‘erebegraafplaats’ en de definitie van de herdachten vorig jaar zo te verruimen, dat ook de hier gestorven nazibeulen en Nederlandse SS’ers daaronder vallen.
De groepen ageren al enkele jaren tegen de huidige dodenherdenking. Deze herdenkt namelijk ook doden van na 1945, daaronder 6.000 Nederlandse militairen, die tegen de Indonesische bevrijding van het kolonialisme streden en van wie er ‘vele honderden’ oorlogsmisdaden in Indonesië hebben begaan.
