Een vrij korte kroniek. Erg druk geweest, onder meer met presentaties van mijn boekje ‘Het Anarchisme’ waarvan de verspreiding nu behoorlijk op gang is gekomen. Verder afgelopen vrijdag naar een protestactie tegen een samenkomst van Forum voor Democratie in Roermond deelgenomen. Kortom: er waren urgenter dingen te doen dan stukken schrijven. Maar ik vergeet jullie niet, lieve leesmensen…
- VS: vechten voor abortusrecht
- Tunesië: protest tegen presidentiële machtsgreep
- eSwatini: opstandige scholieren tegen de monarchie
VS: opkomen voor abortusrecht
In Texas is een vreselijke wet aangenomen die het recht op abortus vrijwel afschaft. Abortus is daarmee verboden als de conceptie en dus het embryo meer dan zes weken oud is. Dat niet alleen: ook wie iemand helpt bij een abortus is strafbaar. En mensen die iemand opsporen en aangeven die zulke hulp verschaft, kunnen een beloning tegemoet zien! De wet is een grove aanval op reproductieve vrijheden. Het Hooggerechtshof van de VS, dat in 1973 het recht op abortus heeft erkend in de beroemde uitspraak Roe vs. Wade, vertikt het om de staat Texas terug te fluiten voor een wet die toch haaks staat op die erkenning. Les een uit dit alles: reproductieve rechten in de VS lopen zeer ernstig gevaar. Les twee: staatsmacht en rechtbanken gaan ons van dat gevaar niet redden, ze belichamen het gevaar, en ze faciliteren het.
Dat wil niet zeggen dat de strijd gestreden is! De overheid beschermt mensen niet. Dus helpen en beschermen mensen elkaar en komen in actie. Op 13 september protesteerden actievoerders bij de woning van opperrechter Brett Kavanaugh in de Amerikaanse hoofdstad Washington. Het aantal deelnemers bedroeg volgens Shout Down DC, de organiserende groepering, iets van tussen de vijftig en zeventig mensen. Leuzen: ‘Veilige abortus is een mensenrecht en ‘Kavanaugh, treedt af!’(1)
Maar er is meer dan protest. Er is ook zoiets als verzet, weigering om zich aan de schandalige wet te houden. Alan Braird, arts in San Antonio, Texas, maakte zaterdag 18 september 2021 bekend dat hij een abortus had gepleegd, welbewust in strijd met de nieuwe wet.(2) ‘Ik heb dochters, kleindochters en nichten. Ik geloof dat abortus een essentieel onderdeel is van de gezondheidszorg. Ik heb de laatste 50 jaar besteed aan het behandelen en helpen van patiënten. Ik kan niet achteroverleunen en toekijken hoe we terugkeren naar 1972’, aldus de dappere arts, die trouwens al abortus pleegde voordat dit via Roe vs Wade legaal was geworden.
Hij weet dat hij zijn nek uitsteekt. ‘Ik handelde omdat ik zorgplicht had ten aanzien van deze patiënt zoals ik dat voor alle patiënten heb, en omdat ze een fundamenteel recht had om deze zorg te ontvangen.’ Deze ongehoorzaam zorgzame houding verdient verbreiding. En de arts verdient ieders solidariteit. Voor de wetgevers en de rechters die deze wet gemaakt en ondersteund hebben, rest slechts de grootst mogelijke verachting.
Tunesië: protest tegen presidentiële machtsgreep
In Tunis, de hoofdstad van Tunesië, demonstreerden ettelijke duizenden mensen tegen de machtsgreep die president Kais Saied doordrukte. ‘Sluit de staatsgreep’, ‘We willen een terugkeer van de legitimiteit”, zo klonk het. Er ware ook tegenbetogers: “Wij willen dat het parlement wordt gesloten’, was hun leus.(3) Wat is er aan de hand?
Op 25 juli 2021 stuurde president Saied de premier en de hele regering naar huis en trok de macht aan zich. Het parlement zette hij op non-actief. Het zag er uit als een soort staatsgreep, en dat was het ook. Maar het was een staatsgreep die door veel mensen in het land werd verwelkomd. De regering was impopulair, net als de belangrijke islamistische regeringspartij Ennadha. Na ruim tien jaar vrijheid sinds de val van de dictatuur – de Tunesische ronde van de Arabische Lente – was armoede nog altijd wijd verbreid, waren hele veel jonge mensen zonder baan en zonder behoorlijk inkomen. Intussen greep ook nog corona om zich heen. Mensen vonden dat de zittende politici weinig tot niets voor ze deden, en daarin hadden ze natuurlijk groot gelijk.
De president benutte deze onvrede, die in grote protesten tot uiting kwam. Hij stelde zich op als tegenstander van gevestigde politici en partijen, en pleitte voor een ander soort bestuur, met participatie en raden en zonder de partijen in de hoofdrol. Het klonk niet eens onsympathiek, zo’n participerende democratie. Maar het centraliseren van de macht in presidentiële handen is bepaald geen veelbelovende stap in die richting, zoals ook een mooi achtergrondartikel op MERIP droogjes opmerkt.(4) Wat er feitelijk plaatsvindt, is de vestiging van een soort autocratie, waarbij het gebrekkig functioneren van het beetje democratie in Tunesië wordt misbruikt, niet om meer vrijheid en zeggenschap voor de bevolking te garanderen maar juist om een sterke man, een redder des vaderlands, in het zadel te helpen. We hoeven als anarchisten helemaal niet te vallen voor de roep om ‘terugkeer van de legitimiteit’ om toch te snappen dat demonstranten die de machtsgreep van Saied een staatsgreep noemen en afwijzen, groot gelijk te geven.
eSwatini: opstandige scholieren tegen de monarchie
In eSwatini, vroeger bekend als Swaziland, een klein land in Zuidelijk Afrika, woeden al maandenlang protesten tegen de buitengewoon corrupte heerschappij van koning Mswati.(5) De strijd vindt plaats met felle demonstraties, beantwoord met bloedige repressie.
De protesten breiden zich intussen uit naar middelbare scholieren.’Studenten op de Hosea en Lalakeni High Schools boycotten op respectievelijk woensdag en donderdag de lessen en eisten de vrijlating van gearresteerde pro-democratie parlementsleden terwijl ze liedjes tegen de monarchie zongen’(6), lezen we in een nieuwsbericht. Mbongi Dlami, van de Nationale Vakbond van Docenten van Swaziland SWAT bevestigde dat, en ‘voegde er aan toe dat zaken van politiek en vrijheid geen leeftijdsgrenzen kenden’. Goed gesproken!
Intussen zei de president van de Verenigde Democratische Beweging van het Volk PUDEMO dat er een datum aangekondigd zou worden ‘waarop iedereen, jong en oud, verwacht wordt om aan de protesten deel te nemen’. Dit is allemaal bepaald nog niet voorbij, deze dappere en vrijwel genegeerde vrijheidsstrijd tegen een abjecte en zelfklevende dictatuur.
Noten:
1 Andrea Germanos, ‘ “Reproductive Freedom” Defenders Demonstrate Outside Brett Kavanaugh’s House’, Common Dreams, 14 september 2021, https://www.commondreams.org/news/2021/09/14/reproductive-freedom-defenders-demonstrate-outside-brett-kavanaughs-house
2 Martin Pengelly, ‘Texas doctor protests abortion law by admitting he carried out procedure’, The Guardian, 19 september 2021, https://www.theguardian.com/world/2021/sep/19/texas-doctor-abortion-law-washington-post-supreme-court
3 ‘Tunisians protest over President Saied’s seizure of powers’, Aljazeera, 18 september 2021, https://www.aljazeera.com/news/2021/9/18/tunisians-stage-protest-over-president-saieds-seizure-of-powers
4 Nate Grubman, Aytuğ Şaşmaz, ‘The Collapse of Tunisia’s party System and the Rise of Kais Saied’, MERIP, 17 augustus 2021, https://merip.org/2021/08/the-collapse-of-tunisias-party-system-and-the-rise-of-kais-saied/
5 Voor achtergronden: Vito Laterza, ‘Can eSwatini’s monarchy recover from the ongoing crisis?’ Aljazeera, 7 augustus 2021, https://www.aljazeera.com/opinions/2021/8/7/can-eswatinis-monarchy-recover-from-the-crisis , Likondhule Mponco, ‘eSwatini: insurrection against Africa’s last absolute monarch’, In Defense of Marxism, 1 juli 2021, https://www.marxist.com/eswatini-insurrection-against-africa-s-last-absolute-monarch.htm en Lindokuhle Mponco, ‘eSwatini: the revolutionary masses must rely on their own strength’, In Defense of Marxism, 21 juli 2021, https://www.marxist.com/eswatini-the-revolutionary-masses-must-rely-on-their-own-strength.htm
6 Zweli Martin Dlamini, ‘Eswatini youth boycots Mswati’s cultural activities, sings struggle schools at school’, Swaziland Times, 17 seoptember 2021, http://www.swazilandnews.co.za/fundza.php?nguyiphi=1531
- Ook verschenen bij PeterStormt
