Arie Slob (CU), minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs, heeft aangekondigd dat burgerschap een belangrijkere plaats in het onderwijs krijgt. De huidige wet is te vaag. Een door hem voorgestelde wetswijziging zal de inhoud van het vak aanscherpen. Daarover komt nog een internetconsultatie zodat iedereen zijn zegje over zijn ideeën kan doen.
Slobs voorstel kan alleen maar worden toegejuicht. Algemeen hoort het er in onze maatschappij niet toe te doen waar je vandaan komt, uit Nederland, uit een anders westers land, of uit de rest van de wereld. Het gaat evenmin om de religie die je eventueel aanhangt of de god die je aanbidt. Maar wel belangrijk zijn de democratische principes van de rechtsstaat en de mensenrechten, met name het anti-discriminatiebeginsel dat is vastgelegd in artikel 1 van de Grondwet.
Met Voor middelbare scholieren: over democratie en mensenrechten heb ik vorig jaar mijn bijdrage aan het debat al geleverd. Wezenlijk erbij is dat onderwezen wordt dat de democratische principes, waarop burgerschap is gestoeld, de uitkomst zijn van een lang historisch proces. Achterlijkheid is daarin na veel strijd achter ons gelaten maar niet definitief overwonnen. In deze ontwikkeling waren 1848 en 1948 cruciale jaren, geef ik in mijn stuk aan, en je zou de relevante gebeurtenissen van destijds moeten kennen als ankerpunten.
Of het door Slob voorgestelde wetsvoorstel veel verbetert, is een open vraag. Met VVD’ers als minister Stef Blok en fractievoorzitter Klaas Dijkhoff, die in 2011 het Europees Hof inzake mensenrechten de kop wilden indrukken, lijkt Slobs initiatief intern in de parlementaire meerderheid van het kabinet ook op de nodige weerstand te kunnen rekenen.
En voor extreemrechts, de PVV en het FvD, zal het voorstel veel te universeel zijn. Grofweg gezegd meent Geert Wilders dat alleen de joods-christelijke opvattingen een acceptabele basis voor de samenleving vormen. En Thierry Baudet gelooft dat unieke kwaliteiten hier, ook wel geschaard onder de noemer van de zogeheten Nederlandse identiteit, voor het fundament onder onze maatschappij zorgen.