Saoedi-Arabië, waar de man nog een man is en geen mietje, is zijn masculiniteit aan het verliezen. Chaufferen, het symbool van de mannelijke superioriteit, zal vanaf begin 2018 niet langer een privilege van meneer zijn. Het is echter slechts een opmaat naar veel meer veranderingen. Kroonprins Mohammed bin Salman wil hervormen. In oktober heeft hij verklaard dat een gematigde islam in zijn land thuishoort. Wat onder meer ook betekent dat bioscopen en concerten weer plaats mogen hebben. Maakt hij met dergelijke populistische maatregelen niet de weg vrij voor allerlei vergaande goddeloze krachten?
Als de seculiere geest eenmaal uit de fles is, is de pest er niets bij. Vergelijk bijvoorbeeld het Nederland van vlak na de oorlog met het multiculturele en tevens multireligieuze hedendaagse land. Veel keuzemogelijkheden op religieus gebied leiden tot verwarring en tot versnelde ontkerkelijking. Dat lot lijkt Saoedi-Arabië in de toekomst eveneens beschoren.
Kan Saoedi-Arabië het seculiere tij nog keren? Niets is onmogelijk maar de idee van door god gegeven mannelijke superioriteit strijdt tegen een groot ‘nadeel’: vrouwen kunnen ook nadenken. Ze willen niet buitengesloten blijven van allerlei maatschappelijke functies. Arabische Aletta Jacobsen zullen er ook zijn. Tevens houdt uitsluiting in dat de helft van het arbeidspotentieel ontbreekt. En dat is kostbaar.
De verandering in Saoedi-Arabië wijst erop dat Francis Fukuyama in zijn Het Einde van de Geschiedenis en de Laatste Mens deels gelijk lijkt te krijgen. Hij stelde dat de evolutie naar een democratisch bestel in alle maatschappijen onvermijdelijk is. Dat gold voor de Sovjet-Unie maar is evenzeer van toepassing op Arabische landen. Jammer voor François, de hoofdpersoon in de toekomstroman Onderworpen – de betekenis van islam in het Arabisch – van Michel Houellebecq.
