Iets wat de meeste mensen wel weten van de Verenigde Staten, maar wat je ook direct opvalt als je hier persoonlijk met mensen te maken krijgt (zie ook mijn vorige stuk over de USA), is dat ze zoveel religieuzer zijn dan in Europa in het algemeen en Nederland in het bijzonder. Nu zijn er wel meer landen waar men religieuzer is dan in Nederland, maar uit deze grafiek blijkt de merkwaardige positie van de Verenigde Staten: het is het enige land met een dergelijke welvaart dat tevens zo religieus is, want welvaart en de mate van religiositeit blijken zo ongeveer omgekeerd evenredig te zijn in de rest van de wereld. In de VS zegt namelijk ongeveer 80% van de bevolking dat religie belangrijk voor hem is, ten opzichte van slechts ca. 40% in landen als Frankrijk, Groot-Britttannië en Japan.
Misschien heeft u het zich al eerder afgevraagd – in elk geval zijn er genoeg mensen die het zich al eerder hebben afgevraagd – maar bij mij kwam deze vraag eigenlijk pas kortgeleden op: waaróm zijn er eigenlijk zoveel meer religieuzen in de VS dan in andere westerse landen?
Een traditionele verklaring is dat het afstamt van de vanuit Engeland gevluchte Puriteinen, religieuze fanatiekelingen, die hun religieuze praktijken in de VS voortzetten en daarmee een basis legden. Echter, veel andere landen hebben ook een sterk religieus getinte geschiedenis die tegenwoordig echter helemaal niet meer zo religieus zijn.
Ikzelf had ooit wel eens gelezen dat mensen afkomstig uit traditioneel gevaarlijke beroepen (bijvoorbeeld zeelieden en vissers) gemiddeld religieuzer zijn – omdat hun lot zo oncontroleerbaar was – en vroeg me af of iets dergelijks in de VS ook speelde. Men is er immers ooit vele gevaren trotserend aangeland, het klimaat is er ook extremer in vele gebieden.
Al googelend kwam ik een verklaring tegen die daar wel tegenaan leunt, en die door meer mensen genoemd wordt: de aanzienlijk grotere verschillen in welvaart die er in de VS heersen, bij een met andere landen vergelijkbare gemiddelde welvaart, hebben onder andere als gevolg dat er in de VS ondanks de redelijke gemiddelde welvaart er toch meer armoede heerst dan in andere westerse landen.
De correlatie tussen armoede en religiositeit wordt – op vergelijkbare wijze als in mijn eigen veronderstelling – verklaard door de grotere onzekerheid die dergelijke omstandigheden veroorzaken, en die daarmee meer mensen bewegen tot het zoeken van houvast in een religie.
Er bestaat een zogenaamde Gini-coëfficiënt, die een maat is voor de economische en inkomensongelijkheid in een land. Op het blog Brane Space schrijft blogger Copernicus hierover:
“In terms of western industrial nations, most developed European nations and Canada tend to have Gini indices between 24 and 36, the United States’ and Mexico’s Gini indices are both above 40, indicating that the United States and Mexico have greater inequality.”
“Comparing Gini indices or coefficients across the first world (of developed nations) it is always found that lower economic and income inequality correlates with lower religiosity.”
Naast de grotere inkomensverschillen zijn ook de sociale en gezondheidszorgvangnetten in de VS aanzienlijk soberder.
Als je met een middeninkomen je baan of je zorgverzekering verliest in de VS kun je financieel binnen de kortste keren aan de grond zitten:
Provided with comparatively low levels of government support and protection in favor of less restrained capitalism, members of the middle class are at serious risk of financial and personal ruin if they lose their job or private health insurance; around a million go bankrupt in a year, about half due in part to often overwhelming medical bills. The need to acquire wealth as a protective buffer encourages an intense competitive race to the top, which contributes to income inequality.
In het algemeen hebben relatief veel Amerikanen dus ondanks een vergelijkbare gemiddelde welvaart met andere westerse landen een aanzienlijk grotere onzekerheid waar het hun inkomen en gezondheid betreft.
Het is misschien niet de enige verklaring voor dat nog steeds zo erg veel voorkomende vaste geloof in God in de VS, maar in elk geval wel een goed gedocumenteerde.
Zou ook gedeeltelijk kunnen verklaren waarom islam in NL het nog steeds goed blijft doen. Daar zitten de meeste arme mensen (denk ik?). Oplossing ligt dan in verhoging welvaart voor meer mensen -> basisinkomen. Daarmee wordt ook de algemene welvaart en het gevoel van welbevinden in Nederland verbetert.
Ik weet dat dit misschien idealistisch is gedacht, maar waar zijn we zonder idealen of punten waar we naar toe willen.
Zeer plausibel. Vergelijk alleen al Canada (behoorlijk seculier, en met een hoger sociaal bewustzijn vanuit de staat) met de USA. Ik betoog vaak dat het feit dat we in Europa, Japan, Nieuw Zeeland, Australie, Uruguay, een zeker sociaal vangnet hebben, enigzins sociaal-democratisch of hoe je het noemen wil, gekoppeld aan een goede educatie voor allen, de rol en de betekenis van godsdiensten mede daardoor is gemarginaliseerd.
Leo heeft zeker een punt.
Dit is een goed artikel van Laurent over een interessant onderwerp maar ik mis zeker eerst in de grafiek en later in de opsomming landen als Saoedi-Arabie, de Emiraten, Dubai enz enz die aanzienlijke mate van religiositeit met hoge levensstandaard hebben gekoppeld.
Indien het onderzoek zich alleen tot het Christendom beperkt, is de betekenis iets duidelijker.
Doch het niet betrekken van het Islam is een zekere lacune.
Oh dus nog effe en we zijn hier ook allemaal religieus.
@4 Ja zit er wel in.
Maar ik heb het altijd al vreemd gevonden daar in de VS. Ze doen daar alles wat de christelijke god heeft verboden, maar in het openbaar hebben ze nog de moraal van de Pilgrimfathers.
Zie je hier ook vaak bij immigranten, de bewoners in hun land van herkomst ontwikkelen zich met de tijd en de geemigreerden houden zich in het nieuwe land wanhopig vast aan alle oude waarden en gebruiken.
@1 Moslims gaan in Nederland geleidelijk ook minder naar de moskee, meen ik.
@3 Ja, maar zijn de inkomensverschillen daar even klein als in Europa?
@5 Dat vasthouden aan de oude cultuur wordt ook wel als reden gesuggereerd, inderdaad.
Dus rechts heeft een self-fulfilling prophecy, als ze maar genoeg angst, armoede en onzekerheid zaaien komt die tsunami van religieus extremisme vanzelf wel…
De oplossing om een tevreden maatschappij met minder scherpe kantjes te krijgen is om iedereen te laten profiteren van de welvaart. Maar des te beter de welvaart des te slechter rechts het doet in de peilingen… hun beleid is opeens overduidelijk. Ik begreep soms niets van rechtse punten waar ze zelf ook niet beter van werden, maar kennelijk is de regel dat anderen het maar slecht hebben ze altijd een achterban houden… Alles voor de instandhouding van rechts. 🙁
Een andere reden zou kunnen zijn dat op het moment van het vertrek uit het land van oorsprong de sociaal maatschappelijke waarden zijn bevroren en worden gekoesterd. Anders geformuleerd, er ontstaat een blokkade in ontwikkeling en emigranten blijven hangen in het verleden en dat is een modus die zich over de jaren heen versterkt.
Emigranten die nog steeds waarden en normen koesteren op het moment van vertrek (veelal 10-tallen jaren geleden). Deze normen en waarden worden overgeleverd aan de nakomelingen en vaak ook nog versterkt. Dit proces zie je ook in Nederland bij de 1e generatie arbeidsmigranten.
@11 .. Dat de tweede generatie de normen en waarden van de eerste generatie in versterkte mate uitvoert is een verhaaltje .. en ook pertinent onjuist .. Laat mij de Marokkanen eens als voorbeeld nemen , daar is de tweede generatie heel druk bezig geweest met integreren terwijl het juist de derde generatie is waarvan een deel super geïntegreerd is , de zgn Kut- Marokkaantjes ( helaas in de Groot-stadse realiteit en niet in het verhaaltje wat Nederlanders als “hun Cultuur ” bestempelen ) het (onzichtbare ) grootste deel beter dan hun ouders meedraait , en een ander deel via een net zo sterk van hun ouders afwijkende als van de Nederlandse cultuur afwijkende vorm van Islaam een opgeheven middel- vinger aan de Kaaskoppen Kul-tuur laat zien …
@9 Ben ik met je eens. Zeker in een klein, overbevolkt land als Nederland. In de VS hadden gemeenschappen de gelegenheid om in alle rust en stilte hun eigen cultuur te koesteren en cultiveren. Misschien is dat wel een reden waardoor deze hier en daar extreem en bij heel veel mensen in de VS nog steeds best wel hevig na honderden jaren zo rotsvast in hun hoofd (niet altijd in hun handelen) zitten vastgeroest?
Ik weet niet zeker of je die “zowel van de Marokkaanse ouders als de Nederlandse cultuur afwijkende, middelvinger-opstekende vorm van de islam” van de derde generatie kut-marokkaantjes wel zo moet noemen. Hun levenswijze is geen vorm van islam. Het is straatcultuur en in het bijzonder straatcultuur geïmporteerd uit de VS. Ze hebben Tony Montana (film Scarface), de Amerikaanse maffia en geweldverheerlijkende hip-hop artiesten als idool. Als het een vorm van de islam geweest zou zijn, dan zouden ze historische of contemporaine geestelijke figuren als idool hebben gehad.
Ik snap dan ook niet hoe ze de islam steeds maar weer blijven koppelen aan straatcriminaliteit en de straatcultuur uit de VS telkens onder de radar blijft. De islam moedigt nou niet bepaald prostitutie (loverboy), drugsgebruik/verkoop en diefstal aan toch? Antillianen zijn in de statistieken nog meer oververtegenwoordigd in de criminaliteit als de Marokkanen. Zij zijn geen moslims maar hebben wel vrijwel dezelfde straatcultuur. Ze luisteren naar dezelfde hip-hop artiesten uit de VS en hebben dezelfde (film)maffiafiguren als idool. Voor de kut-marokkaantjes is de islam (van hun ouders) slechts iets wat hen onderscheidt van de blanke autochtone meerderheid zoals huidskleur de meeste Antillianen van de blanke autochtone meerderheid onderscheidt. Het heeft alleen op die manier (om zich tegen de rest af te zetten) functie. Verder speelt de islam geen rol binnen hun leven. Ze houden zich niet aan de regels van de islam en voldoen zelfs niet eens aan de 5 basisvoorwaarden/zuilen van de islam om zich moslim te kunnen noemen.
Amerika, het land waar we van kunnen leren!!! Vorral over hoe het nou juist niet moet!
@ Q , ik heb nergens de straat cultuur en ” en een ander deel via een net zo sterk van hun ouders afwijkende als van de Nederlandse cultuur afwijkende vorm van Islaam een opgeheven middel- vinger aan de Kaaskoppen Kul-tuur laat zien ” samengevoegd .. dat doe jij nu .. de Hofstadgroepers , Salafisten en andere radicalen zijn GEEN straatkultuur , en van hen volgt slechts een héél klein gedeelte het idee dat je van niet Moslims zou mogen stelen . ( minder dan er Burka dragers zijn volgens mij 😉 )