Aan: betrokkenen bij het Sinterklaasjournaal, de NTR
cc: Zevendedagsadventisten en Landgoed Oud Zandbergen
(Zie voor adressering de gelijkgestemde oproep van Doorbraak)
Met deze brief roep ik u op om het verschijnsel ‘Zwarte Piet’ niet meer te promoten op de (Nederlandse) televisie, en meer in het bijzonder het NTR Sinterklaasjournaal.
Het is intussen genoeg betoogd en aangetoond dat Zwarte Piet een racistische karikatuur is. Echter, u blijft volharden in het vertonen van deze karikatuur. Voor zwarte kinderen is deze karikatuur geen kinderspel. Voor hen is het een jaarlijks terugkerend bang zijn om naar school te gaan. En dan moet je leven dus nog beginnen: met worden bespot vanwege je huidskleur.
U gaat maar door met het faciliteren en versterken van dit racisme. U verwelkomt de discussie die vooral leidt tot het op scherp stellen van het debat met dreigementen en blokkades. Tegelijk is de discussie verworden tot een ‘van uitstel komt afstel’-strategie en wordt in het feest ingebed in een poging het verzet en protest in te kapselen. U faciliteert dit door uw volharding in blackface.
U verlengt het voortbestaan van dit racistisch voorbeeld van hoe je ‘leuke’ TV voor kinderen maakt en doet dat over de ruggen van zwarte kinderen. Het argument dat dit een kinderfeest is, gaat in het geheel niet op. Het is namelijk geen feest voor álle kinderen.
U als volwassenen met mij kunt heus wel een oplossing bedenken voor het radicaal veranderen van het uiterlijk van Zwarte Piet. En dan heb ik het niet over de zoethoudertjes die u rondstrooit. Geef Piet een creatieve make-over, laat Sinterklaas dit in de eerste uitzending met veel bravoure aankondigen, en klaar is Kees, ofwel Piet. Het niet veranderen van Zwarte Piet is een keuze van volwassenen. Niet van kinderen.
U doet het niet. En waarom niet? Omdat u niet wilt. De controverse is u blijkbaar veel te dierbaar ten gunste van de kijkcijfers. Of vreest u de woedende reactie van mensen die het racisme in Zwarte Piet willen behouden? Waarom zou u? Weet u wie er reden hebben om bang te zijn? Degenen die hun hele leven lang geconfronteerd worden met racisme. En dat racisme, dat begint met beeldvorming. Al het racistisch geweld is begonnen met het idee dat mensen van die ander hebben, van die zwarte medemens. Het gaat om veel meer dan om een fictief figuur. Het gaat om de onbewuste beïnvloeding, het met de paplepel ingieten van racisme. Dat begint met Zwarte Piet en andere racistische karikaturen.
Wel, we hebben gezien dat het racisme uit Sjors en Sjimmie kon worden gehaald, dus onmogelijk is het niet en dat weet u ook wel. In heel de wereld kijken mensen intussen met grote verbazing naar de volharding waarmee hier wordt vastgehouden aan deze blackface karikatuur. Maar u, en op hun beurt gemeenten, Sinterklaascomités en scholen, blijft elkaar de ‘Zwarte Piet’ toespelen. Iedereen zegt dat het de verantwoordelijkheid van een ander is om tot verandering over te gaan. Daarbij gaat de NTR eraan voorbij dat het Sinterklaasjournaal toonaangevend is. Daar wordt elk jaar reikhalzend naar uitgekeken. U heeft een voorbeeldfunctie: als het Sinterklaasjournaal met een andere Piet komt en deze door kinderen wordt omarmd, dan kan men elders in het land slecht anders doen dan volgen. Dat zal met veel gemor gepaard gaan, maar dat mag niet de reden zijn om met racisme op de buis door te gaan. Met racisme stop je, ook al zou er een meerderheid zijn die er aan wil vasthouden. Het mag niet zo zijn dat het de slachtoffers van racisme zijn die zich maar moeten aanpassen en zich dat alles maar moeten laten welgevallen, generatie op generatie.
Hoe kan de NTR met een documentaire komen als ‘Sporen van Suiker’, en tegelijk een kindslaaf voorstellende karikatuur blijven presenteren? Ik citeer uit de aankondiging van ‘Sporen van Suiker’:
“Oud-nieuwslezer Noraly Beyer en zanger Typhoon (Glenn de Randamie) ontrafelen in deze documentaire van Ida Does hun door slavernij getekende familiegeschiedenissen, terwijl kunstenaar en cultureel activist Patricia Kaersenhout door haar werk aanzet tot nadenken over dit slavernijverleden. Amsterdam blijkt in het Nederlands slavernijverleden een knooppunt, waar veel sporen terug te vinden zijn. Onze hoofdstad speelde een dominante rol in het bestuur van de kolonies en in de handel van tot slaafgemaakte Afrikanen, via de WIC (West-Indische Compagnie).”
Vertaald naar vandaag: Onze televisie (NTR) speelt een dominante rol in het volharden in racisme. Sporen van het slavernijverleden vind u terug in Zwarte Piet.
U heeft het over nadenken over dit slavernijverleden. Waar blijft u zelf met uw mooipraterij? Die dominante rol van witte mensen die racisme in stand houden, en dus ook van u als TV makers, die heeft lang genoeg geduurd. U kunt onderdeel uitmaken van de oplossing maar kiest er tot nu toe voor een grote rol te blijven spelen in het in stand houden van het probleem. U kunt echter ook een rol spelen in het keren van dit tij.
Ik roep u bij deze op om te stoppen met zwarte kinderen de dupe te laten worden van dit ‘kinderfeest’. Zwarte Piet is geen kindervriend. Het is een witte kinderen kindervriend. Stop met het voeden van racisme. Stop met blackface Zwarte Piet.
Joke Kaviaar 18 oktober 2018
– Eerder verschenen bij Joke Kaviaar
