De PvdA heeft zich tegen alle verwachtingen in weten te handhaven tijdens vervroegde gemeenteraadsverkiezingen in Friesland en Groningen. Het meest opvallend was de relatief goede uitslag in het rode bolwerk Leeuwarden. Algemeen werd ervan uitgegaan dat de PvdA – al sinds mensenheugenis de dominante partij in de Leeuwarder gemeenteraad – zwaar zou verliezen. Zelfs PvdA’ers hielden er rekening mee dat de partij volledig gedecimeerd zou worden en mogelijk de helft van haar zetels kwijt zou raken. Toen de rook optrok bleek de partij uiteindelijk slechts één zetel te hebben verloren, een resultaat dat van tevoren niemand voor mogelijk hield.
Grote verliezer was de VVD, die tijdens de meest recente Kamerverkiezingen nog als grootste uit de bus kwam. Een ongekend resultaat, want de VVD heeft in het dieprode Leeuwarden nooit veel voorgesteld. In plaats van te winnen, verloor de VVD echter licht. Ook D66 en CDA deden het niet goed. Het CDA raakte één zetel kwijt. D66 bleef weliswaar stabiel, maar er was op méér gerekend.
Grote (nou ja) winnaar was Groen Links dat er als enige collegepartij in slaagde winst te boeken. De partij won een zetel en is nu de tweede partij in de gemeenteraad. Helaas verdween de SP-afsplitsing Verenigd Links uit de gemeenteraad, wat dan wel weer een domper is. Bij de kleinere partijen wist de PvdD voor het eerst een zetel te veroveren. 50+ pakte er zelfs twee, evenals het cryptofascistische Lijst058 van partijhopper Otto van der Galiën (géén familie!), die het eerder probeerde bij SGP en PVV.
Naar verwachting zal het college van PvdA, GL en CDA gewoon doorgaan, zij het met andere gezichten. De weinig populaire wethouder Andries Ekhart (PvdA)) zal vermoedelijk plaats moeten maken voor lijsttrekker Lutz Jacobi, maar voor de rest zal er qua poppetjes weinig veranderen. Hopelijk geldt dat wél voor het gevoerde beleid. Leeuwarden wordt geconfronteerd met enorme begrotingstekorten, met name binnen het Sociaal Domein. Met de VVD als grootste waren die tekorten uiteraard afgewenteld op het armste deel van de bevolking. Hoe PvdA en GL de problemen op gaan lossen is nog niet duidelijk, maar als linkse groep kun je op die partijen meer druk uitoefenen dan op de VVD, die het in principe een rotzorg zal zijn wat een linkse actiegroep van haar beleid vindt.
Waar het aan te danken is dat Leeuwarden- zoal niet rood, dan toch in elk geval wat rozig – blijft, is me niet duidelijk. Veel mensen denken dat Lutz Jacobi daarvoor verantwoordelijk is, iets wat Jacobi zich gisteren na het bekend worden van de uitslag maar al te graag aan liet leunen. Het is beslist waar dat Jacobi een hele sterke campagne heeft gevoerd. Het is een aimabel mens, sterk in de persoonlijke contacten (belangrijk in lokale politiek), ‘volks’ op een goede manier en zonder de arrogantie die PvdA-bestuurders helaas zo vaak kenmerkt.
Daarnaast had de PvdA het geluk dat de SP niet meedeed. De SP scoorde goed tijdens de landelijke verkiezingen, maar de lokale afdeling rolde de afgelopen jaren vrijwel onafgebroken vechtend over straat en deed niet mee aan de verkiezingen, wat natuurlijk eigenlijk wel een schande is. Veel SP’ers hebben onder het motto ‘alles is beter dan de VVD aan de macht’ dan uiteindelijk toch maar zuchtend en kreunend op de PvdA gestemd. Mocht de SP in Leeuwarden ooit de zaakjes nog op een rijtje krijgen, dan heeft de PvdA er een geduchte concurrent bij.
Voor de PvdA en partijleider Lodewijk Asscher is dit natuurlijk een enorme opsteker. Dat de partij een bolwerk als Leeuwarden wist te behouden opent perspectieven in andere traditionele rode bolwerken als Amsterdam en Rotterdam. Asscher heeft vannacht gegarandeerd heel goed geslapen.