Nederlandstalige klassieker du jour: De Afgekeurde Woning

Jordaan.images
De Jordaan. Vermoedelijk vroege 20e eeuw.

Johannes Hendrickus van Musscher werd in 1924 geboren in het hartje van de Amsterdamse Jordaan. Later zou hij aan de oude volkswijk zijn artiestennaam “Johnny Jordaan” ontlenen. Johnny groeide op in bittere armoede. Zijn vader was dakbewerker, maar zat door een slechte gezondheid meestal thuis, wat betekende dat zijn moeder vrijwel in haar eentje het gezin moest zien te onderhouden. Wanneer Johnny Jordaan later zong over armoede en ‘afgekeurde woningen’ was dat geen pose, hij had het allemaal aan den lijve meegemaakt.

Het succes kwam in 1955 toen Johnny tot zijn eigen verbazing een talentenjacht won en werd uitgeroepen tot “De beste stem van de Jordaan”.  Hij kreeg een platencontract aangeboden en wist in een tijdsbestek van minder dan een jaar ruim een miljoen platen te verkopen, voor die tijd een ongekend aantal.

Het succes duurde niet lang.  Al in 1952 had Johnny een lichte beroerte gehad en de roofbouw die hij mede onder druk van zijn management op zijn lichaam pleegde – soms trad hij drie keer per dag op – deed zijn gezondheid geen goed. Hij kreeg een maagbloeding, ontwikkelde suikerziekte en belandde uiteindelijk in een ernstige depressie.

Daar kwam nog bij dat Johnny niet goed met geld om kon gaan. Hij gaf het geld  sneller uit dan het binnenkwam, vertrouwde iedereen en werd door louche zakenlui regelmatig besodemieterd. In de vroege jaren ’60 bleek dat zijn management Johnny’s belastingzaken niet goed afgewikkeld had. Johnny kreeg een aantal navorderingen en was gedwongen zijn bezittingen te verkopen. Na een paar jaar in weelde geleefd te hebben was Johnny Jordaan plotseling weer zo arm als een kerkrat.

indexDe ellende werd nog vergroot doordat Johnny ontdekte homoseksueel te zijn, destijds een volstrekt onbespreekbaar onderwerp.  De seksuele relaties die hij aanknoopte met mannen, werden hem door zijn vrouw natuurlijk niet in dank afgenomen. Bovendien werden er over Johnny en zijn seksuele relaties in de beste Hollandse traditie nogal wat lasterpraatjes verspreid. Ook iemand die sterk in zijn schoenen stond, was er wellicht aan onderdoor gegaan; de toch al weinig stabiele Johnny ging volledig onderuit en deed een zelfmoordpoging.

Medio jaren ’60 werd Johnny Jordaan uit de goot geraapt door zijn vriendin Tante Leen, die voortaan als een moederkloek over hem zou waken. In de late jaren ’60 en vroege jaren ’70 maakte Johnny Jordaan een succesvolle comeback. Helaas was zijn gezondheid toen al volledig gesloopt. In 1970 werd hij getroffen door een hersenbloeding. In het ziekenhuis volgden nog 5 hartaanvallen. Daarna zou het nooit meer echt goed komen, zijn laatste levensjaren bracht hij door in een rolstoel.

In 1988 overleed de grootste blueszanger die Nederland gekend heeft, na de zoveelste hersenbloeding.