Hier begint het geboekstaafde Nederlandse lied, in de dertiende eeuw, bij Hadewijch. De minne betreft, zoals in de mystiek van die dagen gepast, Onze Lieve Heer. Maar men mag het lezen en horen zoals men wil, zou ik zeggen na al die eeuwen. Het is weliswaar allang geen lente meer maar zingen kan altijd. Ensemble Graindelavoix, dir. Björn Schmelzer.
Men mach den nuwen tijt
Wel bekinnen overal:
Die voghele hebben delijt,
Die bloemen ontspringhen in berch en dal;
Waer so si staen,
Si sijn ontgaen
Den wreden wintre diese qual.
Ic ben ontdaen,
Mij en troeste saen
Die minne jeghen mijn ongheval.
Nu hevet mijn ongheval
Sine heervaert ghesticht op mi,
Het gadert over al.
Mine hoghe weghe die waren vri,
Si sijn sere beleghet,
Mi es vrede ontseghet.
Merct ocht mi rouwe iet condich si:
Wordic gheweghet
Daer minne gheseghet,
Ay edele minne, dies danckic di.
Die minne die al verwint
Hulpe mi dat ic moet verwinnen,
Ende si die alle noet bekint,
Onne mi dat ic moet bekinnen
Hoe swaer dat mi staet
– Hadde ics raet! –
Te ontbeidene dies ghebrukens van minnen.
Die wrede raet
Die daer jeghen gaet,
Bedrueft die cracht van minnen sinnen.
Bi minnen maghic al
verwinnen mine ellendeghe noet;
Ic weet wel dat ic sal,
Doch hebbic memeghen wederstoet
Die mi doet sterven
menich werven,
Sint minne mi ierst van binnen scoet.
Ic wille alles derven
Tote dat mi wilt erven
Die minne, int rike dat si mi boet.
In minen jonghen daghen,
Doen mi die minne ierst jeghen vacht,
Tonetse mi grote ghelaghen,
– Hare wise, hare rike, hare goedde, hare macht –
Doen ic met hare omginc,
Ende ic ontfinc
Al te gheldene der minnen pacht.
Gherne boven alle dinc
Si mi een ane hare hinc.
Nu scijnt die storm wel sere ghesacht.
Dus heeft mi minne verraden
Met vele dat si mi hadde ghetoghet,
Met menegher sueter saden,
Daer nuwe joghet bi wert ghesoghet.
Verweende ontbite
met nuwen delite,
Daer ic al gherne bi hebbe ghedoghet,
-Ic clage ende verwite
Met nuwen vlite –
Houtse op, die mi heeft verhoghet.
Ic weet wel dat de minne
Levet, al stervic aldus vele.
Want icse levende kinne,
Verdraghic al wel gherne, is spele:
Mesval ende oetmoet,
Si arch ocht si goet,
Ic ben diet gherne den vremden hele.
Mijn hoghe moet
Es dies wel vroet:
Dat minne met minnen orsaten sele.
Ic hebbe der hoghere minnen al
Opghegheven dat ic ben.
Verliesic ocht winne, si al
Hare scout noch meer no min.
Wat es mi ghesciet?
Ic ben mine niet,
Si hevet verswolghen al minen sin.
Hare wesen fijn
Doet seker sijn,
Dat pine van minnen es al ghewin.
Ic bekins die minne wel wert:
Verliesic, winnic, dies al een.
Dat hebbic ie meest begheert
Sint minne mijn herte ierst ghereen:
Te sine hare ghenoech,
Na hare ghevoech
Als ie wel sceen.
Want ic verdroech
Wat si mi sloech,
Dore hare waest mi dat rijcste leen.
Die minnen ghenoech wilt leven,
Hine spare hem niet, dus es mijn raet.
Hi sal met al hem gheven
Int werc te levenne der hoechster daet,
Den minnenden verholen,
Den vremden verstolen
Diet wesen van minnen niet en verstaet.
Dat soete dolen
Inder minnen scolen,
En weet hi niet diere niet en gaet.
Hoe ic werde verquolen,
Dat minne mi hevet bevolen,
Dat blijft sonder verlaet!
