De zwarte lijst van belastingparadijzen van de EU moet ten minste 35 landen omvatten, inclusief beruchte belastingparadijzen zoals Zwitserland en Bermuda, om effectief te zijn, zo stelt Oxfam Novib in haar nieuwe rapport vandaag. Naar verwachting publiceert de EU haar zwarte lijst begin december. Uit de analyse blijkt ook dat ten minste 4 EU-lidstaten, waaronder Nederland, op de zwarte lijst zouden worden geplaatst als de EU haar eigen criteria zou toepassen op de lidstaten.
Criteria worden niet toegepast op EU-landen
Oxfam Novib verwacht dat op de officiële zwarte lijst van de EU die volgende week verwacht wordt, waarschijnlijk de belangrijkste belastingparadijzen niet voorkomen. Dit als gevolg van politieke druk, van binnen en buiten de EU. De EU is momenteel bezig met het opstellen van een zwarte lijst voor belastingparadijzen, waarbij 92 landen en andere rechtsgebieden worden geanalyseerd op basis van drie criteria, waaronder belastingtransparantie en beleid dat grootschalige winstverschuiving stimuleert. Deze criteria worden door de EU echter niet toegepast op EU-lidstaten, wat betekent dat grote belastingparadijzen, zoals Nederland, zullen ontbreken op de officiële EU-lijst.
Er horen nog 4 EU-lidstaten op de Zwarte Lijst
Oxfam Novib heeft in haar rapport, Blacklist or Whitewash?, de EU-criteria toegepast op de 92 landen die door de EU zijn onderzocht, evenals op de 28 EU-lidstaten. Volgens deze analyse moeten ten minste 35 niet-EU-landen worden opgenomen in de zwarte lijst van belastingparadijzen van EU en 4 EU-lidstaten: Ierland, Luxemburg, Nederland en Malta.
Oxfam Novib waarschuwt voor de mogelijkheid dat de EU-lidstaten, ongeacht deze duidelijke bevindingen, een zwakke of zelfs lege zwarte lijst zullen opstellen. De zwarte lijst wordt door de EU in het geheim opgesteld. Daardoor is openbare controle, voorafgaand aan publicatie, hiervan onmogelijk. EU-voorzitter Malta heeft openlijk gepleit voor een lege zwarte lijst. Na een ontmoeting met de EU-ministers van Financiën heeft de Zwitserse regering ook publiekelijk verklaard dat zij niet verwacht dat het land op de zwarte lijst zal worden gezet.
“Belastingparadijzen hebben de vrijheid”
Esmé Berkhout, belastingexpert Oxfam Novib: “Ons rapport laat zien hoe een robuuste zwarte lijst van belastingparadijzen eruit zou zien als de EU objectief zou werken met haar eigen criteria, vrij van politieke druk. Het hele proces is echter omgeven door geheimhouding, waardoor burgers in het duister tasten en belastingparadijzen de vrijheid hebben om hun politieke en economische invloed te gebruiken om niet op de zwarte lijst voor te komen.”
“Als de EU zich inzet voor het beëindigen van belastingschandalen zoals naar voren kwam uit de Paradise Papers, is een objectieve zwarte lijst voor belastingparadijzen een belangrijke stap. EU-regeringen hebben de keuze tussen het beëindigen van de schadelijke gevolgen van belastingparadijzen voor zowel de EU als ontwikkelingslanden – of het witwassen van belastingparadijzen,” aldus Berghout.
Absurde inkomsten uit royalty’s, rente en andere diensten
Sommige belastingparadijzen blijken duidelijk absurde inkomsten te verkrijgen uit royalty’s, rente en andere diensten. Voor Bermuda – thuisbasis van Appleby, het bedrijf dat de hoofdrol speelt in de Paradise Papers – gaat het om een waarde van ongeveer 4,5 keer het BBP, voor de Bahamas is dat meer dan 2 keer hun BBP.
“Belastingparadijzen maken belastingontwijking op industriële schaal mogelijk. Ze beroven landen honderden miljarden dollars, wat armoede en ongelijkheid aanwakkert. EU-regeringen moeten de belangen van hun mensen boven die van belastingparadijzen en multinationals stellen als ze de kloof tussen arm en rijk willen dichten, “ zo stelt Berkhout.
– Bij Nederland op de kaart: Nederland verleidt iedereen, van mensen die hun vrijgezellenfeest vieren tot grote multinationals. Als EU-lidstaat zal het niet op de zwarte lijst van de EU verschijnen. Nederland mag niet lijken op een “klassiek” belastingparadijs, maar het functioneert wel degelijk zo. Nederland schiet in zeker vier van de indicatoren van Oxfam tekort, waarbij het zijn belang in de wereldwijde winstenstroom bewijst. Als een van de eerste leden van de EU zou Nederland de weg moeten wijzen op het gebied van noodzakelijke eerlijke belastinghervormingen.
– Bron: Oxfam NOVIB
Uitgebreider persbericht van Britse Oxfam.
