Met de termen genocide en kolonisering is uitkijken gepast

Dat er te discussiëren valt over wat genocide is kwam ik te weten in de nadagen van het Biafra Actie Comité. Iemand had onder voornaam + achternaam een ingezonden stuk gestuurd naar Het Vrije Volk (als ik het mij goed herinner); de strekking was dat voor genocide de intentie – het uitroeien van een volk of groep mensen – telt. En dat was bij Biafra (“Laat ze olie eten”, “a quick kill” zoals de Labour-regering Nigeria aanbeval) volgens de schrijver niet het geval. Ik ging hier in het bulletin vilein op in met de woorden “Het zal je prof maar wezen”: het niet ex cathedra geschreven stuk was wel afkomstig van een hoogleraar volkenrecht. Die zich dus juist niet op die status beriep. Maar het was blijkbaar wel de juridische omschrijving van het begrip.

Biafra was uitgeroepen tot onafhankelijke republiek na een grote intocht van vluchtelingen uit Noord-Nigeria, waar pogroms werden georganiseerd tegen mensen uit de deelstaat Oost-Nigeria. Het ging om ruim een miljoen mensen op de vlucht. Pogroms, professor, wijzen die wel op genocide? Er is in het Afrika van nu van alles gaande wat ook naar genocide klinkt: Darfur, Tigre, Oost-Congo – niet interessant om over te demonstreren op de tribune van de Tweede Kamer. (Ik houd het nu maar even bij Afrika, wat elders gebeurt is blijkbaar ook al niet journalistiek interessant). Yves Coleman fileert in zijn stuk over Doorbraak de leuze dat Palestijnen doelwit van genocide zijn. Het optreden van het Israëlische leger is ook zonder die kwalificatie erg genoeg, en daar kan men de straffeloos optredende “kolonisten” op de Westoever bij voegen.

Genocide: moorddadige oorlog voeren tegen een staat en een volk waarvan het bestaansrecht respectievelijk het bestaan glashard wordt ontkend. Oekraïne is toch echt het voorbeeld bij uitstek dezer dagen, maar ook Oost-Turkestan, het land der Oeigoeren, Tibet en West-Papua. Ik spreek nog steeds die professor van ruim vijftig jaar geleden tegen: er was genocide gaande in Noord-Nigeria – het smeult op dat punt weer, nu wordt het voorzover het de pers haalt gekleed in termen van moslims tegen christenen. Laat u niet foppen: het gaat tenslotte altijd om bezit van het land. En om vreemdelingenhaat. En de genocide in het noorden maakte de bevolking van het oosten beducht en naar bleek niet ten onrechte. Het precieze aantal doden is niet bekend, het nadert waarschijnlijk de twee miljoen.

Dit laatste geldt opvallend voor het voormalige Britse mandaatgebied Palestina, naar munten en postzegels uit de mandaattijd het ook noemen: in afkorting tussen haakjes Eretz Israel, (Bilad) Filistin (in de respectieve alfabetten). Palestina is gekoloniseerd, inderdaad, door de Britten. Voor het Britse Wereldrijk was het de schakel tussen de Afrikaanse koloniën en olierijk Irak, dat tegelijk met Palestina verworven is. Het Britse bestuur hield zo veel mogelijk de komst van joodse vluchtelingen uit Duitsland en bezet Europa tegen. Dit katalyseerde het gewapend verzet tegen het koloniale bestuur. Tot na 1948 was het inmiddels onafhankelijke Israël een vluchtelingenland. En ja, Arabische ingezetenen zijn gewapenderhand op de vlucht gejaagd, maar er zijn meer zijden aan deze medaille, zoals Coleman terecht stelt. Israël is geen Europese vestigingskolonie, zoals Amerika en Australië – een kolonisering die wel met genocide gepaard is gegaan. En ja, de Westoever wordt wel gekoloniseerd door Europeanen (Noord-Amerika sterk inbegrepen). Wat daaraan te doen?

– wordt vervolgd –

– Uitgelichte afbeelding: By Arabmuslim12. – Own work., CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=14818277