Onderstaand artikel werd overgenomen met toestemming van de auteur, wltr, en verscheen eerder op zijn eigen site. Titel is een beetje aangepast. Hieronder de oorspronkelijke titel.
Het afschaffen van de WWIK kost alleen maar geld
Vorige week besloot de regering in 2012 de WWIK af te schaffen, de regeling die bijstand verleent aan kunstenaars. Daarop verscheen een persbericht van Cultuur-Ondernemen (C-O), dat illustreert hoe het afschaffen van de regeling en het terugvallen op de WWB door kunstenaars de staat tot € 30 miljoen meer gaat kosten.
Voorwaarde voor een WWIK-uitkering is dat de kunstenaar bijstandsgerechtigd is. Men kan maximaal vier jaar in een periode van tien jaar gebruik maken van de regeling. Alleen kunstenaars die inkomsten verwerven door hun praktijk, maar door de hoge beroepskosten een laag nettoinkomen hebben kunnen een beroep op de regeling doen. De WWIK-uitkering kan worden aangevraagd in 20 gemeenten, die zonder uitzondering zeer positief staan tegenover de WWIK.
In 2010 maken 2600 kunstenaars gebruik van de uitkering. Volgend jaar stijgt dit aantal tot 4000. Een WWIK-uitkering voor gehuwden/samenwonenden is momenteel € 991 per maand, een WWB-uitkering bedraagt € 1416 per maand. Volgens C-O in een persbericht van 16 december blijkt de WWIK ‘een succesvolle inkomensstimuleringsmaatregel te zijn volgens het “Evaluatierapport WWIK” (uitgave ministerie SZW): 94% van de WWIK-gebruikers heeft in gemiddeld twee jaar een zelfstandig inkomen, 83% daarvan verdient dit in de cultuursector’.
Ondanks deze harde cijfers wordt dit niet opgepikt door politici, journalisten of de media. Ondanks dat het ondernemerschap voor het kabinet Rutte belangrijk is, wordt het schrappen van WWIK gezien als een noodzakelijke bezuiniging. Naast het verlies aan artistieke en culturele productie, die een bijdrage levert in het geluk, welzijn en de welvaart van vele Nederlanders, kost de maatregel de staat mogelijk € 17 miljoen extra, omdat de WWB een stuk duurder is dan de WWIK. Aan de andere kant is de positie van de kunstenaars dan gelijk aan die van andere bijstandsgerechtigden. Maar de vraag is: wat levert het op als kunstenaars met potentieel gedwongen worden meestal ongeschoold werk te aanvaarden in een markt met bijna een half miljoen werkzoekenden?
Het kabinet Rutte toont dus niet alleen slecht bestuur, maar ook slecht ondernemerschap en toont zich als een twijfelachtige boekhouder. De bezuinigingen op kunst en cultuur leveren veel minder op dan de regering ons voorhoudt. Het verhogen van de BTW op kunst en theater betekent verlies aan inkomsten door culturele ondernemers, bedrijven en instellingen. De creatieve en culturele sector is een van weinige economische sectoren die groeit. Er bezoeken meer mensen podia voor de kunsten dan voetbalwedstrijden.
Je alleen maar kunt concluderen dat de bezuinigingen op kunst en cultuur ondoordacht en ongefundeerd zijn, niet gestoeld op cijfers en feitelijke onderbouwing. De enige reden voor de botte maatregel is simpelweg een hekel hebben aan kunst en cultuur. Enkele parlementariërs van de regeringspartijen hadden hun bedenkingen geuit over de zin en juistheid van de maatregelen. Het schrappen van kunst- en cultuursubsidies en met name regelingen zoals de WWIK is uitgebreid door met name de PVV geportretteerd als een noodzakelijke bezuiniging op een “linkse hobby” en “subsidieslurpende kunstenaars”, die volgens hen de samenleving en de kiezer niets opleveren en alleen maar geld kosten, ongenoegen en ellende veroorzaken. Ook de pers en media hadden alleen aandacht voor het gekwaak van de rancuneuze PVV en de boekhoudersmentaliteit van het kabinet Rutte en zagen de nuances niet. Laten we hopen dat de overige bezuinigingen niet op dezelfde onbezonnen wijze zijn opgesteld.
Verbaast me niks, dit verhaal. Het deed me al veel te veel denken aan bijvoorbeeld de prestige-werkverschaffingsprojecten die veel gemeentes hebben om te kunnen pochen hoe weinig mensen ze in de bijstand hebben terwijl ze via-via nog veel meer geld kwijt zijn.
Je kunt wel mooi proberen om politieke punten te scoren door kunstenaars uit zo’n regeling te halen, maar ze zullen ergens van moeten eten, dus dat wordt óf een andere uitkering, óf een arbeidsplaats bezetten die dan niet meer aan iemand anders kan worden geven met ondertussen minder mogelijkheden om in de kunst door te breken.
En let op, na een of twee jaar wordt de balans opgemaakt en zeggen ze verbijsterd: “hee, hoe kan dat nou?” 😛
Het is een kwestie van buigen voor het ressentiment van de VVD- en PVV-kiezer. De ‘hardwerkende Nederlander’, waar men het in die kringen altijd over heeft, die van ressentiment aan elkaar hangt, en die een kunstenaar geen uitkering gunt. Werken zullen ze, die luie kunstemakers, en kunst maken ze maar in hun vrije tijd.
Zoals de meeste bezuinigingen die het kabinet nu instelt, is goedkoop op termijn duurkoop. Dat geldt ook voor heel andere dingen, zoals het natuurbeleid, maar dit zijn nu eenmaal de loszittende wetten en regelingen die niet door sterke wetgeving worden beschermd.
Voor sommige bezuinigingen zul je eerst door een enorm wetgevend proces moeten, en dat wil het kabinet niet. Bijvoorbeeld, ik noem maar wat, een aantal provincies afschaffen en provincies samenvoegen. Voor het echte hervormingswerk is geen tijd, dus zoekt men het in deze kleine bezuinigingetjes, in het heldere besef dat geen WIK-kunstenaar uberhaupt ooit op de VVD of PVV heeft gestemd of dat ooit zal doen. Het doet de eigen achterban geen pijn.
Iets anders is de bezuiniging op de sociale werkvoorziening – daar is het laatste woord nog niet over gezegd, want daar zullen in de kringen van PVV stemmers mensen de last van gaan ondervinden, en van zien, bijvoorbeeld bij hun buren. Weliswaar hebben deze kiezers geen toegang tot een democratisch proces om dat aan de partijleiding duidelijk te maken, maar ze zullen zich misschien toch laten horen.
In een regering waar de mens en zijn heiligen niet gerespecteerd wordt kun je niet verwachten dat ze ook de kunsten en kunstenaars maar enige waarde toekennen.
De verloedering van Nederland begint bij nu pas echt, wanneer de kunstenaar en de cultuur objecten worden wegbezuinigd.
En het bijzondere is dat er bewinden waren (zoals sommige juntas en de Rode Khmer) die kunstenaars ook maar parasieten vonden. Leuke club om bij te horen, Bruin1.