Klacht studenten gegrond: Reclame Code Commissie Shell-reclames met claim CO2-neutraal zijn misleidend

Shell reclames met de claim ‘CO2-neutraal’ zijn misleidend, zo oordeelt de Reclame Code Commissie vandaag in twee zaken tegen de oliegigant. De klachten waren ingediend door rechtenstudenten van de Vrije Universiteit Amsterdam en de bezorgde burger André Kodde. “Wij zijn enorm blij met deze uitspraak. Het bevestigt hoe misleidend claims over CO2-neutraliteit vaak zijn, terwijl die tegenwoordig te pas en te onpas rondgestrooid worden”, zegt Xander de Vries namens de studenten. 

De negen studenten van de VU Climate and Sustainability Law Clinic worden gesteund door Reclame Fossielvrij en Greenpeace. Zij maken bezwaar tegen reclames waarin Shell z’n klanten belooft om voor 1 cent extra per liter de CO2-uitstoot van hun tankbeurt volledig te compenseren met bosbehoud en boomaanplant.

Absolute milieuclaim

De Reclame Code Commissie gaat mee in het betoog van de studenten dat de compensatiemaatregelen van Shell de milieuschade van CO2 nooit teniet doen. De schade van CO2 aan het klimaat staat immers vast, terwijl de olie- en gasmultinational nooit kan garanderen hoeveel en hoe lang bosbehoud en geplante bomen CO2 uit de lucht vasthouden. De Reclame Code Commissie laat daarbij zwaar meewegen dat Shell een absolute milieuclaim maakt zonder dat het die claim kan onderbouwen met verifieerbare en onafhankelijke bronnen. “Bedrijven kunnen claims over CO2-compensatie wetenschappelijk niet hard maken”, aldus Clemens Kaupa, universitair docent klimaatrecht aan de Vrije Universiteit en leider van de Law Clinic. “In het licht van deze uitspraak zal het moeilijk, zo niet onmogelijk, worden om dergelijke claims te blijven promoten.” 

Claim CO2-neutraal misleidend

“Volkomen terecht dat Shell nu aangepakt wordt want hun klimaatambities leunen voor een groot deel op CO2-compensatie”, zegt Femke Sleegers, campagnecoördinator van Reclame Fossielvrij. “Deze uitspraak strekt verder dan Shell, omdat veel bedrijven hun klanten beloven dat zij door bomenaanplant CO2-neutraal kunnen rijden of reizen. Dat mogen ze nu niet meer zeggen.” 

Zand in de ogen

“Met de uitspraak wordt een stokje gestoken voor de misleiding van Shell. Deze fossiele reclames strooien alleen maar zand in onze ogen. Ze verhullen dat grote vervuilers als Shell gewoon doorgaan met vervuilen. In plaats van zelf iets aan hun uitstoot te veranderen, wast Shell z’n vuile imago groen en legt het de verantwoordelijkheid bij de consument. Dat is onacceptabel”, zegt Faiza Oulahsen, hoofd klimaat en energie bij Greenpeace Nederland.

Shell reclame op tankwagen misleidend

Onafhankelijk van de studenten maakte consument André Kodde bezwaar tegen de Shell-tankwagen met de tekst ‘Ik ben CO2-neutraal op weg. U ook?’.In deze zaak beslist de Reclame Code Commissie ook vandaag dat de tekst misleidend is; mensen worden op het verkeerde been gezet omdat de lading van de tankwagen (met fossiele brandstof) en Shell beide niet ‘CO2-neutraal’ zijn. In z’n verweer had Shell aangevoerd dat de tankwagen CO2-neutraal reed, omdat hij deelneemt aan het ‘1 cent’-programma. Dat argument verwijst de Commissie naar de prullenbak met een korte verwijzing naar de uitspraak in de zaak van de studenten.

Totaalverbod fossiele reclame

Shell moet al deze reclames verwijderen, vinden de klagers. De uitspraak geldt ook voor nieuwe marketing en reclame-uitingen, zoals bijvoorbeeld CO2-gecompenseerd gas van het gisteren gelanceerde Shell Energy. Reclame Fossielvrij en Greenpeace pleiten voor een totaalverbod op fossiele reclame, zoals er ook een verbod op tabaksreclame bestaat. De gemeente Amsterdam maakte eerder dit jaar al bekend fossiele reclames uit de metrostations te weren.